wolframalpha

• wolfram alpha wolfram in yeni gelistirdigi internet tabanli arama motoru degildir. peki nedir wolfram alpha, aslinda kendisi internet tabanli bir veri bulma ve hesap yapma platformudur.
  
  aradaki fark ise mathematical handbook of formulas and tables ile mathematica arasindaki fark gibidir. yani google sizlere daha once birileri tarafindan hazirlanmis sayfalarin linklerini getirir iken wolfram alpha sizlere kendisinin guvenilir olarak belledigi sayfalardaki verileri birbirleri ile entegre ederek grafikler getirir.
  
  mesela memelilerin vucut kutleleri ve yasam sureleri arasindaki iliskiyi merak ettiniz, bu konuda hali hazirda internetten ulasabileceginiz bir grafik olmadigini var sayalim; wolfram alpha oncelikle kendi veri tabanindan memeli olan hayvanlarin listesini cikarir sonra bu hayvanlar ile ilgili bilgi bankasina gider oradan her birinin ortalama kutlesini ve yasam suresini bulur bu bilgileri grafik haline getirir sizin onunuze koyar.
  
  ya da dunya gunes arasi uzakligin kac zurafa boyu oldugunu merak ettiniz. (internette bu bilgiyi iceren hic bir dosya olmadigina eminim.) bu durumda wolfram alpha once gidip dunya gunes arasi uzakligi ardindan da zurafalarin ortalama uzunlugunu veri tabanindan bulur ve birini digerine bolerek size istediginiz cevabi getirir.
  
  eger wolfram alpha ya; “temperature in los gatos” girerseniz; size oranin su anki sicakligini, gecen hafta boyunca sicakliginin degisimini gosteren grafigi, gelecek bir kac gunku sicaklik tahminlerini ve de gecen yillardaki sicaklik degisimlerini getirir.
  
  programin hesap yapma bicimine bir ornek verelim;
  soru: 2006 yilinda amerika baskani kimdir.
  
  bilgi 1: george w bush 2001 yilinda amerikanin 43. baskani oldu
  bilgi2: barack h obama 2009 yilinda amerikanin 44. baskani oldu
  sonuc: 2006 yilinda amerikan baskani george w bush idi.
  
  her ne kadar cok basit bir islem gibi gozukse de bundan milyon tane yapinca sonuc ilginc olabiliyor.
  
  bu noktadaki onemli bir ayrinti da programin bu gune kadar bulamadigimiz korelasyonlari bulmamida bize yardimci olabilecek olmasidir. konu ile ilgili bir newyork times da cikmis bir yazida gecen bir paragraf bu baglamda oldukca anlamlidir.
  
  “it aspires to the depth and breadth of a traditional almanac,” mr. zittrain said. “and it allows people to juxtapose data, to take a set of facts and relate them to other facts in new ways. you can compare population trends to the amount of fish consumed and correlate it to mortality rate.” [1]
  
  wolframin kendi tabiri ile
  
  "wolfram|alpha looks like a search engine, in that there’s a one-line box where you type in a question. the output appears a second or two later, as a page of text and graphics below the box. what's happening behind the scenes? rather than looking up the answer to your question, wolfram|alpha figures out what your question means, looks up the necessary data to answer your question, computes an answer, designs a page to present the answer in a pleasing way, and sends the page back to your computer."
  
  ancak bu programdan kisa zamanda cok sey beklemek hatadir. oncelikle veri tabani olarak butun interneti degil su anda guvenilir olarak kabul ettigi cok kisitli bir arsivi kullanacaktir. ayrica arsive herkesin katki yapmasi olanakli olamayacak (wikipedia nin tersine), sadece ilgili konularda yetkin oldugu dusunulen kisilerin girdileri peer reviewden gectikten sonra veri tabanina alinacak. bu da sistemin insanlar kullandikca gelisen google veya wikipedia gibi bir sistem olmasini engelleyecek.
  
  sistemin en azindan sozlukte bir tartisma sirasinda kaynak gostermek gerektiginde, zaman kaybetmemizi engellemesi bakimindan faydali olacagini dusunuyorum.
  
  kuala populasyonunun yillara gore degisimi de sana haksiz oldugunu anlatmiyor ise daha ne deyim erdener abi.
  
  konu ile ilgili bir yazi icin;
  http://www.hplusmagazine.com/…alpha-searching-truth
  
  konu ile ilgili harward da yapilan sunumun 1.5 saatlik videosu burada
  
  http://cyber.law.harvard.edu/…vents/2009/04/wolfram
  
  ayrica bkz: #15999195
  
  [1] http://bits.blogs.nytimes.com/…lpha-veil-lifted/?em
• stephen wolfram'ın kendi sunumuyla :
  
  http://www.youtube.com/watch?v=hyhlsqphnas
• (bkz: hakia)
• mayıs sonunda kullanılmaya başlanılacak bir internet arama motoru. google'i tahtından indireceği söyleniyor. eğer iddia edilenler doğruysa, soruya cevap olarak karşılık verecekmiş bu program.
• "google'i sarsacak rakip" diye gazlanan yeni bir arama motoru deniliyor... tam manası ile bir "arama motoru" olmamasına rağmen üstelik...
  
  http://www.medyatava.net/haber.asp?id=53364 linkindeki detaylar da şöyle;
  
  harvard üniversitesi, dünyanın en büyük arama motoru google’ı tahtından indirecek yeni bir sistem üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
  
  harvard uzmanları bu konuda ne kadar iddialı olduklarını da, “google bu yeni icadımızla birlikte commodore 64 gibi kalacak” sözleriyle dile getirdi. (commodore 64, şu anki bilgisayarların ilkel versiyonu olarak kabul ediliyor) mayıs sonunda kullanılmaya başlanılacak wolfram alpha adlı bir program ve internet arama motoru sayesinde artık tıpkı uzay yolu’ndaki bilgisayar gibi arama motoruna soru sorabileceğiz. wolfram alpha’da ise, kutuya sadece “everest dağı’nın yüksekliği nedir” sorusu yazılacak ve cevap çıkacak.. ayrıca, program sesi de tanıyabiliyor. yani soru yazılarak değil de sesle de sorulabilecek. programın özelliği bununla da kalmayacak. şöyle soruları da yanıtlayabilecek:
  
  - everest’in boyunu golden gate köprüsü ile karşılaştır.
  
  - hangisi daha yüksek.
  
  - jfk öldürüldüğünde, londra’da hava nasıldı?
  
  ücretsiz kullanılacak olan wolfram, harvard’lı fizikçi steven wolfram tarafından geliştirildi...
  
  (bkz: bi cuil vardı, ne oldu ona)...
• ciddi anlamda büyük potansiyele sahip gibi gözüken proje. yalnız genel olarak lanse edildiği gibi google'ın şu an yaptığına rakip değildir. elbette wolfam alpha'nın işlevinde olma hedefindeki bir ürüne sahip olmak istemesine ve benzer bir proje üzerinde çalışıyor olmasına rağmen bu ürün (google squared) wolfram alpha'ya nazaran çok basit kalıyor. zira google sqaured'in tek çıktısı bir tablo formatında. wolfram alpha da google squared gibi henüz kullanıma açılmamış olmasına rağmen şu sunum oldukça etkileyici:
  
  --- spoiler ---
  
  http://www.wolframalpha.com/…ucingwolframalpha.html
  
  --- spoiler ---
• an itibariyle hizmete açılmış arama motoru.
  az önce kendinden geçti ama şu şekilde hala ulaşılabiliyor:
  http://www.wolframalpha.com/examples/
• (bkz: oha)
• soyledikleri kadar yokmus bir halta benzemiyor.
  
  * frequency of war in history dedim bon bon bakti
  * second world war dedim bon bon bakti
  * mass of golden gate bridge dedim bon bon bakti (boyunu ebem de bilir)
  * physics professors dedim, amerikada calisiyor iseniz yillik geliriniz ortalama olarak 70 000 $ olur dedi. o$$ dedim.
  * disarida yagmur yagar iken bulundugum sehre gunesli dedi
  * demographics of atheism dedim bon bon bakti
  * islam dedim dinleri henuz bilmiyorum dedi
  
  * ha bi de 9417 gun once bir persembe gunu dogmusum, bedavaya integral de aliyor.
  
  büyü de gel diyoruz.
• googlela karşılaştırıldığında ferrari ve şahin benzetmesi yapılan arama motorumsu site.