feraset

• halk arasında ki kullanımı "ferâset" doğrusu ise "firâset".
  
  arapça "ferase^*" fiilinden türetilmiş mastar.
  firâset; isabetli bir tahminle bir işin iç yüzünü idrak etmek, görüş, tahmin ve anlamada dikkatli düşünüp isabet etmek manasındadır. [*]
  
  çekimi, ferase- yefrisu - firâseten.
  
  oysa ki ferâset, "feruse^*" fiilinden türetilmiştir ve manası sözlükte "at hali ve binicilik işinden anlamak" olarak geçer.
  
  çekimi, feruse- yefrusu - ferâseten. [*]
  
  ebû bekir el-vâsıtî "firaset, kalplerde parlayan ışıkların yükselmesidir. kalpte yerleşen marifettir. bu ışık ve marifet vasıtasıyla gayb âleminin gizli sırları bir gaybdan başka bir gayba iletilir. hatta o marifet sahibi eşyayı hak teâlâ'nın gösterdiği cihetten müşahede eder. bundan dolayı halkın kalbindeki şeylerden konuşur" buyurmuştur.
  
  şöyle anlatılır;
  
  bir genç abdülhâlik gucdüvânî^* (k.s.)'na gelerek "mü'minin firâsetinden sakının" hadisinin sırrını sorar. o da :
  - sırrı belindeki zünnarı çıkarmandır, der. genç:
  - zünnarım yok, ondan allah'a sığınırım, der.
  
  abdülhâlik gucdüvânî (k.s.) "öyleyse çıkar kaftanını" der.
  kaftanının altından zünnarı görülen genç mahcup olur.
  
  [*] arapça-türkçe lûgat / el-mevarid