30 ağustos zafer bayramı

• gazi mustafa kemal atatürk 31 ağustos sabahı gördüğü manzarayı şu şekilde anlatır;
  
  "muharebe meydanını dolaştığım zaman, ordumuzun ihraz ettiği zaferin azameti ve buna karşılık, hasım ordusunun uğradığı felaketin dehşeti beni çok mütehassis etti. sırtların gerilerindeki bütün vadiler, bütün dereler, mahfuz ve örtülü yerler, bırakılmış toplar, otomobillerle, mamütenahi teçhizat ve malzeme ile ve bütün bu metrukat aralarında, yığınlar teşkil eden ölülerle, toplanıp karargahımıza sevkedilen esir kafileleri ile, hakikaten bir mahşeri andırıyordu.
  
  öğle vaktinde çal köyünde, yıkık bir evin avlusu içinde ismet paşa ve fevzi paşa ile buluştuk. kırık kağnı arabalarının döşeme ve oklarına ilişerek, vaziyeti mütalaa ettik. kazandığımız meydan muharebesinin, bütün seferi sona erdirebilecek bir azamet ve ehemmiyette olduğunda ittifak ettik. şimdi bursa istikametinde çekilen kuvvetleri mahvetmekle beraber, bütün asli ordumuzla izmir'e yürüyecektik..."
  
  bu zafer, başkumandan gazi mustafa kemal atatürk ile onun emrindeki üst kumanda kadrosu ve nice yurtsever kahramanlarca elde edilmiştir.
  
  büyük taarruzda görev alan üst kumanda kadrosu;
  garp cephesi kumandanı: tuğgeneral ismet paşa
  cephe kurmay başkanı: albay asım gündüz
  1.ordu kumandanı: nurettin paşa(tümgeneral)
  1.ordu kurmay başkanı: albay emin (korgeneral)
  1.kolordu kumandanı: kurmay albay izzettin çalışlar (orgeneral)
  kolordu kurmay başkanı: binbaşı muharrem mazlum ıskora (orgeneral)
  15.tümen kumandanı: kurmay albay naci tınaz (korgeneral)
  23.tümen kumandanı: yarbay ömer halis bıyıktay (korgeneral)
  *57.tümen kumandanı: kurmay yarbay etem (öncesinde 57. tümen kumandanı albay reşat bey. albay reşat bey bütün mevkileri ele geçirdiği halde çiğli tepeyi alamadığı için intihar etmiştir. fakat son nefesini verirken himayesindeki askerler çiğli tepeyi almıştı)
  4. kolordu kumandanı: kurmay albay kemalettin sami (korgeneral)
  kurmay başkanı: yarbay ziya (tümgeneral)
  5.tümen kumandanı: kurmay yarbay halit (mebus)
  11.tümen kumandanı: kurmay yarbay derviş (korgeneral)
  12.tümen kumandanı: kurmay albay osman koptagel (tümgeneral)
  8.tümen kumandanı: kurmay albay kazım sevüktekin (tümgeneral)
  5.süvari tümeni kumandanı: tuğgeneral fahrettin altay (orgeneral)
  1.süvari tümeni kumandanı: kurmay albay mürsel (tümgeneral)
  2.süvari tümeni kumandanı: kurmay albay zeki soydemir (tümgeneral)
  14.süvari tümeni kumandanı: kurmay yarbay suphi (tümgeneral)
  2.ordu kumandanı: tümgeneral yakup şevki subaşı (orgeneral)
  kurmay başkan albay hüseyin hüsnü emir (tümgeneral)
  3.kolordu kumandanı: kurmay albay şükrü naili (korgeneral)
  3.kolordu kurmay başkanı: yarbay hayrullah fişek (tümgeneral)
  1.tümen kumandanı: kurmay yarbay abdurrahman nafiz gürman (orgeneral)
  41. tümen kumandanı: kurmay yarbay alaattin (tümgeneral)
  61.tümen kumandanı: kurmay yarbay salih omurtak (orgeneral):
  6. kolordu kumandanı: tümgeneral kazım inanç (korgeneral)
  kurmay başkan: yarbay nihat (nihat paşa)
  16.tümen kumandanı: kurmay albay aşir (tümgeneral)
  17.tümen kumandanı: albay hacı arif
  mürettep süvari tümen kumandanı: kurmay ali hikmet (korgeneral)
  2.kolordu kumandanı: yarbay ibrahim beğen (tümgeneral)
  2.kolordu kurmay başkanı: kurmay albay kazım orbay (orgeneral)
  3.tümen kumandanı: albay sabri (tümgeneral)
  4. tümen kumandanı: albay naci eldeniz (tümgeneral)
  kocaeli grubu kumandanı: halit bey (tümgeneral)
  
  30 ağustos zafer bayramımız kutlu olsun.