herbaryum

• belirli arazilerden toplanarak,presleme,kurutma işlemlerinin ardından özel bir kartona yapıştırılıp,altına toplandığı zamanı,mekanı, ve tür ismini belirten bir etiket konan bitkilerin saklandığı yerdir.
• pek çok nesli tükenmiş bitki örneğini de bulabileceğiniz bu yerlere tozlanıp bozulma endişesinden galoşlarla girmek gerekir.
  bölgelere göre numaralandırılır ve adlandırılırlar.
  örn:iç anadolu bölgesinde bulunan temel herbaryum ankara üniversitesi fen fakültesinde,c bloktadır.
• tıp dilinde fitoterapi olarak bilinir yunanca phytos.bitki ve therapy.tedavi kelimelerinin birleşiminden oluşan bir sözcüktür..ve tıbbi bitkilerle tedavi anlamına gelir...
  who tarafından 1980 yılında tıbbi bitkileri " bir veya birden fazla organıyla tedavi edici veya hastalıkları önleyici olabilen veya herhangi bir kimyasal-farmasötik sentezin öncüsü olabilen bitki çeşitleridir..." şeklinde tanımlaması yapılmıştır..
  
  yazarın notu:
  -show haberde hergunbu tur uygulamari yapan denyolarla karsilasabilirsiniz..ama siz siz olun bilen bir hekim esliginde boylesine uygulamalara girisin derim..
• türkiye'nin en büyük herbaryumu istanbul üniversitesi eczacılık fakültesine bağlıdır. 1964 yılında kurulmuştur. bünyesinde 75.000 çeşit kurutulmuş bitkiyi barındırır. bu bitkiler marmara bölgesinde yetişen bitkilerin hemen hemen tamamını kapsar. herbaryumda bir bitki, doğadan toplanıp dolaba kaldırılana kadar 11 ayrı işlemden geçirilir. önce toplanırlar, sonra toplandığı yer, bölge, yükseklik, ortam, latince ve yöresel adı gibi tüm bilgileri kaydedilir. sonra preslenip kurutma kağıtlarının içinde, kağıtları sürekli değiştirilerek kurutulur. sonra araziden gelebilecek herhangi bir böceği ortadan kaldırabilmek için derin dondurucuya konur. 24 saat sonra da kartonlara monte edilir.
• (bkz: merkezefendi.org)
• eczacılık fakultesi öğrencilerine botanik dersinde 20 kadar bitki ile hazırlatılan ödev/ara sınav yerine geçen bitki dosyası. baharla birlikte toplanılır dağlara cıkılır, bi sürü bitki toplanır. ev imkanlarında kurutulur, preslenir. dosyalanır,etiketeleri yapıştırılır, teslim edilir.
• latince bir isim olan herbaryum herba:ot ve arium:kapalı yer sözcüklerinin birleşiminden türetilmiş olup bitkilerin otların bulundukları kapalı yer anlamına gelmektedir.
  preslenmiş ve kurutulmuş olan bitki örneklerinin bir sıra ve sistem dahilinde düzenlenerek bilimsel çalışmalar ve öğretim için kullanılması amacı ile oluşturulmuş olan herbaryumlar bitki örnekleri koleksiyonu ya da arşivi olarak da tanımlanabilir.
  üniversitelerde herbaryum teknikleri dersi de verilmektedir.gayet eğlenceli şen şakrak konuların olduğu, geçilmesi kolay bir derstir.
• türkiye'nin en büyüğü istanbul üniversitesi eczacılık fakültesi herbaryumu değil, ankara üniversitesi fen fakültesi herbaryumu'dur. ankara üniversitesi'nde 200.000'den fazla örnek varken bu sayı istanbul üniversitesi'nde ancak 90.000 civarındadır.
  
  (bkz: ankara üniversitesi fen fakültesi herbaryumu)
• sabır taşı olmaya meyletmişler için oldukça faydalı bir uğraş.
• herbaryum; toplanmış ve kurutulmuş pek çok çeşitli bitkilerin bir araya gelmesi anlamına gelmektedir. tabi bu tanım en basit halidir. asıl olan ise bu toplanan ve kurutulan bitkilerin (yaprak, çiçek,ot) bir çeşit sıralama ile sınıflandırılmasıdır. bir nevi bitki günlüğü oluşturduğunuzu da düşünebilirsiniz. bir albüm yaptığınızı düşünün ve her sayfaya topladığınız bitkiyi koyarak o sayfaya topladığınız yeri, bitkinin ailesini, türünü, topladığınız tarihi gibi bilgileri derleyerek oluşturduğunuz bir bitki arşividir esasında. (eğer ki bitkinin türü tespit edilememiş ise kendiniz isimlendirebilirsiniz. )
  
  bu işlemleri gerçekleştirirken en önemli husus tabi nadir bulunan ya da nesli tükenmekte olan bitkilere asla ve asla dokunmamanız. ilk olarak bölgenizin ya da toplama işlemi gerçekleştireceğiniz bölgeye hakim olan bitkilerin ön araştırmasını yapmalısınız. nesli tükenmekte ve koruma altında olan bitkilerin listesini çıkarmalısınız.
  
  bitkilerin toplanması işlemi de epey hassas bir işlemdir. amacımız bitki örnekleri toplamaktır. ve mümkün olduğunca bitkinin bütününe zarar vermeden sadece örnekleme için kullanacağımız parçaları bir budama makası ile ya da bunun bitkiye daha çok zarar vereceğini düşünüyor isek cılız kökleri çekerek sağlayabiliriz. köklerden çekme işlemi yapılıyor ise muhakkak topraklarından arındırılma işlemi gerçekleştirilmelidir.
  
  bitki örneklemenin temel ana kuralı ise kuru havalarda bu işlemi gerçekleştirmekten geçmektedir. biyomateryal çiğ damlaları içermemelidir, aksi halde çok uzun sürede kurur ve zayıf depolanır. uzun ömürlü muhafazalar için kuru havalarda toplama işlemini gerçekleştirmek gereklidir.
  
  ve son olarak toplanılan bitkilerin presleme işlemine geçebiliriz. topladığınız örnekleri zarar görmeyecek torbalarda ya da metal çantalarda taşıyabilirsiniz. sonrasında en basit hali ile küçüklüğümüzde çiçekleri kuruttuğumuz gibi kitapların arasına yerleştirip üzerine ağırlıklar koyarak bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz ancak bu uygulama kısıtlı örnekler için geçerli olacaktır. daha profesyonel bir çalışma için mutlaka kendinize bitki presleme kiti almanızı tavsiye edebilirim. kitap arasında kurutma işlemi bitkilerde bulunan nem sayesinde bir süre sonra kitapların sayfalarında ciddi deformelere sebebiyet verecektir.
  
  presleme adımları:
  - topladığınız bitkileri gazete kağıdına sarıp boyutları 45x35 olan kurutma kağıtlarının arasına koyun.
  - sayfalardaki örnekleri aynı türden olduğunu tahmin ettiğiniz bitkilerle doldurabilirsiniz.
  - kurutma işlemini hızlandırmak adına kalın olan soğan yada rizom gibi bölümleri ikiye bölebilirsiniz.
  - kurutma kağıdına yerleştirirken bitkinin bütünlüğünü bozmamaya dikkat etmelisiniz.
  -preslerinizi tahta veya metal tercih edebilirsiniz.
  -bitkinizin pres boyunu aşmamasına dikkat etmelisiniz.
  -preslerin arasında kurutma kağıtlarını koyduktan sonra presin iki yanında bulunan kayışlar yardımı ile iyice sıkabilirsiniz ve güneş alan bir yere presi bırakmalısınız.
  -bitkilerin ilk günler her gün olacak şekilde kurutma kağıtlarını değiştirmelisiniz. sonraki günler iki günde bir kağıt değişimi gerçekleştirilebilir. bu sayede bitkinin nemi her gün alınmış olur ve kuruma işlemi hızlanır. eğer kalın bölümleri olan bitkileriniz presleniyorsa kağıt değişimlerini daha sık yapmanız gerekmektedir.
  
  eğer ki kuruttuğunuz bitkilerinizi kitaplarda arşivlemek istemez iseniz bitkilerinizi cam çerçevelere alarak evinizin bir odasını şahane bitki örnekleri ile dekore edebilirsiniz.
  
  herbaryum arşivi