lord curzon ^*

• lozan barış görüşmeleri sırasında türk heyetiyle azınlıklar konusunda günümüze ışık tutacak tartışmalara girişmiştir. lord curzon azınlıklar kavramını müslüman olanlar ve olmayanlar üzerine kurmak istiyordu. müslüman olanlar çerkes, boşnak, kürt... müslüman olmayanlar ise ermeni ve rum'du. türk heyeti ise bu duruma büyük bir şiddetle karşı çıkmış. ülkelerinde müslüman azınlık olmadığını belirtmişlerdir. türk heyetine göre ülkedeki kürtler ülkenin asli unsuruydu ve herhangi bir şekilde fazladan hak verilmesine gerek yoktu. yine türk heyetine göre ülke kürtlerin ve türklerin ortak malıydı. dönemim meclis kayıtlarında da bu durum aynı şekilde görülmektedir. 25 aralık 1922 tarihli tbmm oturumunda dönemin başbakanı rauf bey lozan'da ki bu tutuma referans vererek kürtler için azınlık kavramının kabul edilemeyeceğini, kükrtler için azınlığı kabul etmenin türkler için de azınlığı kabul etmek olacağını söylemektedir. türk heyetinin ve meclisinin bu ısrarlarına boyun eğen lord curzon "ancak öyle olduğunu ummak istiyorum" diyerek müslüman azınlık kavramını anlaşma metnine koymamıştır.
  
  fakat tüm bunlara rağmen anlaşma metnine türkiye'de yaşayan herkes ifadesi girmiştir. bu da dolaylı olarak kürtler'i ilgilendirmektedir. anlaşmanın 37-45. maddeleri ülke toprakları içinde yaşayan herkese bazı demokratik haklar vermekteydi. bunlar arasında mahkemelerde istediği dil ile savunma yapma (bkz: kck davası) hakkı da bulunmaktaydı. kısacası türkiye uluslar arası arenayı kandırmakla kalmamış kürtlere verilen bir kaç demokratik hakkı da tanımamıştır. böylece türkiye'nin lozan anlaşmasını ihlal ettiği açıkça görülmektedir.
  
  kısacası türk heyeti siyasi korucu olan kürt milletvekillerinin desteğiyle birlikte uluslar arası arenayı bir güzel kandırmışlardır. gerçek ise bambaşkaydı hemen ardında patlak veren isyanlarda on binlerce kürt öldürülmüş ve sadece türk soyundan gelen biricik t.c'nin varlığını sürdürmesi amaçlanmıştır.
  
  not: konuya ilgi duyanlar için avesta yayınlarından çıkan ismail göldaş'ın "lozan- biz türkler ve kürtler" kitabı doyurucu olacaktır.