• soğuk savaş, 1945 ile 1991 arasında amerika birleşik devletleriyle, sovyetler birliği arasındaki ekonomik ve politik rekabeti işaret eden bir kavramdır. bu çatışma, iki ülkenin birbiri ile rekabet eden politik ve ekonomik çekişmesini içeren geniş kapsamlı bir savaş anlamına gelmekteydi. bahsi geçen çatışmalar sovyetler birliği’nin komünist sistemi ile bu sisteme bağlı müttefikleri ve amerika birleşik devletlerinin demokratik kapitalizmini savunan müttefiklerinin birbiri ile birçok kez karşı karşıya gelmelerine neden olmuştur. bu yıllar, yoğun siyasi ve ekonomik rekabetin yanı sıra iki ülke arasındaki diplomatik ve askeri restleşmelere de sahipti. bu askeri restleşmeler ise sovyetler birliği ve amerika’nın askeri harcamalarında dramatik artışlara neden olmuştur. ayrıca bu yüksek gerilimler neticesinde, latin amerika, afrika ve asya'da vekalet savaşları meydana gelmiş ve milyonlarca can kaybına sebebiyet vermiştir. dolayısıyla her iki ülke birbiri ile çatışmasa dahi ''vekalet savaşları'' aracılığıyla birbirine üstünlük kurmaya çalışmıştır. bu cihetle; 1991 senesine kadar olan bu süreçte iki süper gücün birbiri ile çatışmaması ve vekalet savaşları üzerinden karşı tarafa üstünlük kurmaya çalışmasından dolayı ''soğuk savaş'' terimi ortaya çıkmıştır.

    her iki taraf da ekonomik ve politik sistemlerini diğerinden üstün gördüğü için kapitalizm ya da komünizmin dünyanın her yerinde hakim ideolojiye dönüşüp dönüşmeyeceğini belirleyecek sürekli bir çatışmanın parçası olarak neredeyse her dünya olayını kendi ideolojileri ve çıkarları çerçevesinde yorumlamışlardır. sovyetler, komünizmin ekonomik ve politik sistemini diğer milletlere yaymaya çalışırken; amerika, demokrasi ve özgür girişimcilik vizyonunu desteklediğini iddia ediyordu. bu iki farklı görüş, çıkarları ve ideolojileri doğrultusunda birbirlerine karşı karşılıklı hareket ederek dünya üzerinde düzinelerce küçük çaplı askeri çatışmalara ve çeşitli savaşlara yol açmıştır. bununla birlikte, yukarıda zikrettiğimiz gibi “soğuk savaş” teriminin öne sürdüğü gibi, bu iki süper güç ülke arasında doğrudan bir askeri çatışma hiçbir zaman gerçekleşmemiştir.

    peki bu soğuk savaş ne anlama geliyordu? soğuk savaş kavramı nasıl ve ne zaman ortaya çıkmıştı? her şeyden önemlisi bu savaşı kim başlatmıştı? işte bu soruların tümünün cevap bulduğu ve soğuk savaş kavramının ortaya çıkışıyla birlikte, bu savaşın nedenlerini ve aktörlerini inceleyeceğimiz yazıya buradan ulaşabilirsiniz. (bkz: historeal)

    not : yazı içerisinde saygıdeğer okuyucuların özellikle geroge kennan'ın hazırladığı ncs-68 : abd ulusal güvenlik hedefleri ve programları başlıklı raporunun orjinal metnini ve '’karşılıklı güvence tahribatı’’ (mutually assured destruction / mad) ile ilgili belgeseli incelemelerini tavsiye ederim. ayrıca yine bu yazımızla ilişkili olan küba devrimi ile ilgili yazı da soğuk savaş'ın devamında yaşanan küba devrimini de teferruatlı şekilde inceleyebilirsiniz.
hesabın var mı? giriş yap