berkshire hathaway

• dünyanın en değerli non-tech şirketi olmuş. martin wolf'un şu yazısında gördüm. yazıdaki sıralama şöyle:
  
  1-apple mcap: usd 898 bn (19x)
  2-alphabet (google) mcap: usd 723 bn (35x)
  3-microsoft mcap: usd 642 bn (29x)
  4-amazon mcap: usd 572 bn (302x)
  5-facebook mcap: usd 531 bn (35x)
  6-alibaba mcap: usd 484 bn (54x)
  7-tencent mcap: usd 511 bn (63x)
  8-berkshire hathaway mcap: usd 451 bn (24x)
  9-johnson & johnson mcap: usd 371 bn (24x)
  10-samsung mcap: usd 330 bn (13x)
  11-exxon mcap: usd 345 bn (27x)
  
  parantez içindekiler morningstar'dan alınmış olan p/e rasyoları. mcap ve rasyoları ben koydum. sıralama wolf'tan. bu değerlemeler 1-2 gün içinde bile ciddi biçimde değişebilir o da aklımızda bulunsun.
  
  internet ve teknoloji şirketlerinin hemen arkasından berkshire (brk) geliyor. arkasından gelenlerle de biraz mesafeyi açmış. petrol fiyatları artsa muhtemelen exxon gibi entegre petrolcüler zorlar brk'i.
  
  bir buffett takipçisi olarak aklıma gelen soru brk'nin daha üst sıralara çıkıp çıkamayacağı. daha doğrusu en değerli şirket olma şansı. ilginç olanı, brk'nin üstündeki şirketlerin çoğu oldukça genç. aralarında en yaşlıları microsoft ve apple. ve pe rasyoları en duşük olanları da bunlar. dönem 2000'lerin başındaki internet balonu gibi bir dönem değil. rasyolar yüksek olsa da bu internet ve teknoloji firmaları oldukça karlı (amazon hariç). şu anda s&p 500’in pe çarpanı 25x civarında. yukarıdaki firmalara 25'ten daha yüksek çarpan vererek piyasa hem bu firmaların karlılıklarının 'sürdürülebilir' olduğunu inanıyor, hem de bu firmaların karlarındaki büyümenin endeks ortalamasından daha fazla olacağını söylüyor.
  
  brk ve johnson & johnson ise 24x pe ile piyasa ortalamasında işlem görüyor. demek ki bu eskilerin karlarındaki artışın endeks şirketlerinin ortalama kar büyümesini geçmeyeceği öngörülüyor. brk'nin çok daha geleneksel, 'mature' ve ‘asset intensive’ işlerde olduğunu düşünürsek çok da yanlış bir öngörü sayılmaz. bu durumda brk'nin mcap'te diğerlerinin önüne geçmesi için pe ve earnings'te zıplama yapmasından ziyade diğerlerinin karlılık veya büyüme oranı olarak düşüşe geçmesini beklemesi gerekecek.
  
  farklı bir açıdan bakarsak listedeki en sağlam şirketlerden biri ise brk. yani brk listede üst sıralara çıkar mı diye değil de ilk 10'dan veya 20’den hangi şirket düşmez diye sorarsak cevabım brk olur. bu cevabı verirken buffett'ın yaşıyor olması güven veriyor tabii ki. ama daha önemlisi brk'nin faaliyet ve kazanç anlamında diğerlerinden farklı olarak tek bir ürüne veya tek bir sektöre dayanmaması. brk’nin yapısı toprağa onlarca uzun kök salmış koca bir çınara benziyor.
  
  buffett'ı diğer zenginlerden farklı yapan şeylerden biri de bu değil mi? tek bir ürün veya sektörden zengin olmaması; işinin yeni bir iş modeline veya icada dayanmaması. bir düşünün: walton ailesi: (discount) perakende; gates: yazılım; rockefeller: petrol; slim: telekom. buffett: 1950-60'larda çalışma sermayesinden daha düşüğe aldığı hisseler ve şirketler (cigar butts); 1970-2000 arası gazeteler, coca-cola, gillette gibi tuketim ürünleri şirketlerinde açık piyasadan yaptığı hisse alımları; 2000'den sonra ise çok çeşitli sektörlerde yaptığı şirket alımları (acquisitions). her piyasa, faiz ve enflasyon koşulunda çalışan bir makine. bu unsurları düşündüğümde açıkçası zenginliğe ulaşmada şans faktörü en çok elimine edilerek analiz edilebilecek kişinin buffett olduğunu düşünüyorum. diğerlerinin başarılarını küçümseme anlamında söylemiyorum ama buffett'ı farklı bir yere koyuyorum. kendi sistematiğini oldukça anlaşılır biçimde hem mektuplarında hem de ekranda ve genel kurullarında ifade edebilmesi ve diğerlerini eğitmesi de bu dahiliğine delil değil mi?