avustralya

• bu ay sonuna doğru 2. yılımızı dolduracağımız güzel ülkem. burada zamanın nasıl hızlı ve keyifli aktığı tarif edilemez cidden. daha dün gibi gelmekte buraya taşınma maceramız. her neyse, şimdi size geçen 2 senede aklımda kalan ve önceki yazılarımda belirtilmemiş durumları paylaşacağım. merak edenlerin bu başlık altında yazdığım diğer yazıları öncelikle okumalarını tavsiye ederim. her zaman olduğu gibi de ayrıca belirteyim, yaşadığımız yer adelaide, güney avustralya olduğundan gözlemler de burada geçmektedir. başka eyaletlerde bazı durumlar farklı olabilir.
  
  - avustralya'da iki yılı doldurmanın duygusal bir anlamı olduğu gibi aynı zamanda yasal bir anlamı da var. 2 yıl sonrasında, kalıcı oturma vizesi de olduğu sürece devletin bütün sistemlerinden, işsizlik maaşı da dahil olmak üzere yararlanabiliyorsunuz. herhangi bir vatandaştan fark neredeyse kalmıyor. zaten kalıcı vizede sizi direk sağlık sistemine vs. kayıt ediyorlar hemen gider gitmez ama geri kalan bazı kısımlar için 2 yıl yaşama şartı var.
  
  - artık vatandaşlık başvurusu yapabilmemiz için 4 yılı doldurmamıza 2 yıl kaldı. tabi başvuru yapar yapmaz hemen sonuç alınmıyor. 10 aya kadar bekleme süresi olabiliyor çünkü avustralya'da dökümantasyon işleri deyim yerindeyse kaplumbağa hızıyla ilerliyor. buraya geldiğimde ilk gün bana söylenen şey "avustralya'da hiçbirşey aceleye gelmez" idi. hala ne kadar doğru bir söz olduğunu görüyorum.
  
  -bazen soranlar olduğundan belirteyim. eğer kalıcı vize sahibi iseniz, doğacak çocuğunuz direk avustralya vatandaşı oluyor. ancak geçici vize ile geldiyseniz, doğan çocuk geçici vizeye dahil oluyor. bu oldukça pahalı bir durum çünkü çocuğun bütün hastane masraflarını kendi cebinizden karşılamanız gerekiyor devlet hastanesinde doğum olsa bile. özel sigorta karşılamıyor. yalnız toplam faturayı size uygun şekilde faizsiz taksitlendiriyorlar, en azından ödeme kolaylığı sağlıyorlar. bilgi için devletin adresi:
  https://immi.homeaffairs.gov.au/…tuation/had-a-baby
  
  - avustralya ekonomisi amerika sayesinde biraz tıngırtılı gitse de çin ile güçlü bağları sayesinde idare ediyor. merkez bankası faizleri yüzde 1e düşürdü geçenlerde ki piyasa biraz daha canlansın diye.
  
  -enteresandır ki inşaata yüklenme olayı avustralya'da da olmuş son 10 yılda ama iki senedir hızlı bir çöküşte. özellikle sydney ve melbourne de fantastik fiyatlara çıkan evler, sadece bir senede yüzde 10 değer kaybetti. avustralya'da enflasyonun yüzde 1.5 olduğu düşünülürse, bu fiyat değişimi çok yüksek. bu sene de fiyatlar düşmeye devam ediyor. faizi indirme nedenlerinden biri de bu ev piyasası idi zaten.
  
  - 2 senede evde vahşi hayat ile ilgili sadece 2 küçük durum oldu. 2 kere büyük örümcekler evin içine girdi (küçükleri saymıyorum). bir tanesi huntsman denen türklerin tarantula diyebileceği avuç içi büyüklüğünde bir örümcek idi. elektrik süpürgesi ile halletttik tavanda olduğundan. diğeri ise geçen gün mutfakta birden tavandan yavaşça yanımıza inen 4-5 cmlik bir redback oldu. (birden karşılaşınca havada örümcekle, biraz korkutucu olabiliyor) onun da işini terlikle hallettik. müstakil evde yaşayınca senede bir kez böyle şeyler doğal. özellikle şuanki kış mevsiminde örümcekler de sıcak yerlere kaçmaya bakıyorlar. avustralya'da mevsimlerin türkiye ye göre ters olduğunu da hatırlatayım bilmeyenlere. (haziran kış başlangıcı gibi)
  
  - arabaların türkiye'ye oranla en az 40% daha ucuz olduğunu belirtmeme gerek yok sanırsam. (2 lt ve üzeri motorlu araçlara hiç girmiyorum bile) ek olarak, geçen günlerde sonunda kendimize yeni gibi bir araba aldık bayiden 2000 km altı kullanılmış. buradaki avantajımız ise sırf bu sayede sıfır fiyatından da 25% daha ucuza geldi araba. bu arada yasal olarak bayilerin size en az 3 ay sigorta verme zorunluluğu var ikinci el araba sattıklarında modeli, yaşı, kmsi farketmeksizin. tabi bayiden alınca minimum kullanılmış halde, yıllar boyu yeni araba garantisi de olmakta
  
  - her türlü ruhsat yenilemeleri ve kayıtları, yeni araba, bot, gemi alım satım işlemleri tamamen online olarak yapılabiliyor. cep telefonunuzdan herşeyi kolaylıkla halledebiliyorsunuz. bu arada bot motorunu ilk defa kaydettirirken şubeye gitmek gerekiyor, bunu da belirtelim.
  
  -kasko da yine online olarak yapılabilmekte diğer bütün işlemler gibi ancak kasko için türkiye'den şöyle bir fark var. kaskonuz varsa ve kullanma gereğiniz oluşmuşsa sizden excess adı altında bir kasko talep ücreti alınıyor. yani arabanızı bir yere vurdunuz, ve kaskoya başvurdunuz. işte bu sırada sizden en az 450-500 dolar arası ücret alınıyor. bu ücreti daha yüksek tutup (700-800 dolar gibi) genel kasko ücretini düşürmek mümkün. bundaki amaç ufak hasarlar için kaskonun kullanılmasını önlemek için imiş. bu sebepten ötürü de ucuz arabalar için kasko yaptırmanın neredeyse bir anlamı yok. pahalı arabalara ve acemi şoförlere tavsiye ediliyor genelde.
  
  - aldığımız bir şişme bot ve motorla, artık haftasonları koyları gezmeye gidebiliyoruz. özellikle 20 km kuzeyimizdeki yunus barınağı yunuslar arasında gezmemize olanak kılıyor. bu arada bu konuda da çok sıkı kurallar var. eğer bota benzinle çalışan bir motor takarsanız, hem botun hem de motorun ruhsata kayıtlı olması zorunlu,tabi bir de bot ehliyeti de lazım. onun haricinde botun üzerinde ruhsat numarası 15 cmden büyük harflerle yazılmalı, botda yangın söndürme aleti, kişi başı belli standardlarda can yeleği, yangın kovası, işaret fişekleri, halat, çapa ve batmayan fener bulunmak zorunda. giriş masrafı biraz fazla özetle ama daha sonrası nispeten kolay.
  
  - avustralyanın 25 milyon olan nüfusunun tam olarak 3te 1 göçmenlerden oluşuyor. göçmenlerden kastımız, avustralya dışında doğup, avustralyaya kalıcı olarak yerleşen insanlar. göçmenlerin başında ingiltere doğumlular geliyor. aşağıdaki linkten listeye göz atılabilir :
  https://www.sbs.com.au/…up-of-migrants-in-australia
  
  - avustralyada uzunluğu yaklaşık 14500 kmye erişen dünyanın en büyük ikinci "otoyolu" mevcut. bu arada otoyolu özellikle tırnak işareti içimde yazdım çünkü şehirler arası otoyollar sanılanın aksine geniş değil, genelde tek gidiş tek dönüş şeklinde. özellikle bu otoyollarda yola atlayan kangurulara dikkat etmek gerekiyor. aynı zamanda dünyanın en uzun ikinci düz yolu 145.6 km ile yine avustralya'da.
  
  şimdilik yazacaklarım bu kadar, bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle...
  
  edit: doğan bebeğin vatandaş olacağına dair link eklendi