lilith

• (bkz: rise of civilization) oyununu yayınlayan oyun firması
• musevilik inancına göre adem'in ilk eşi. tevratta iki ayrı şekilde ifade geçiyor adem'in eşi hakkında. ilkinde adem ile birlikte bir kadın yaratıldığı, diğerinde ise ademin kaburga kemiklerinden ona bir eş yaratıldığı. kur'an'da ise direkt olarak sadece ademin kaburga kemiklerinden yaratılan bir kadından bahseder. fakat havva ismi geçmez. havva ismi aksine tevratta geçer. kur'an'da sadece ademe bir eş yaratıldığı geçer. şuan bizim ona havva dememiz tevrat kaynaklıdır yani. bizdeki havva tevratta hebrew olarak geçer.
  evet kur'an'da "havvanin" diye geçen bir kelime var. nisa suresinde ve başka surelerde geçiyor. fakat buradaki "havvanin" adem'in eşi havva değil türkçede "hain" anlamına gelen bir kelimedir. geçtiği ayetler de zaten ne adem ne havva ile alakalıdır.
  tevrattaki lilith'e gelecek olursak da lilith adem’in havva’dan önceki eşidir. tanrı lilith’i de adem ile birlikte toprak ve kilden yaratmıştır. bu yüzden lilith adem ile kendisini eşit görür. adem’e itaat etmez, cinsel birleşme sırasında onun baskın olmasını istemez vesair. tabi böyle olunca ikisi de bu durumlardan rahatsızken lilith cennetten kaçıp şeytanların yanına gider. iblis ile yaşadıkları ilişkiler sonucu hergün 100 çocuk - bu çocuklar cin, şeytan olarak tasvir edilir- doğurur. tanrı lilith ademi terkettikten sonra adem yalnız kalmasın diye onun için onun kaburga kemiklerinden itaatkar havva’yı yaratır. havva onun kaburgalarından yaratıldığı için itaatkardır. havva ademden yaratılmıştır. adem hemen lilith’i unutup havva’ya sarılınca lilith çok sinirlenir, kıskanır ve intikam almak için sevgilisi iblis’in şekline girerek cennete kaçak olarak girer ve havva’yı kandırarak, adem ile havva’nın yasak meyveyi yemelerini sağlar. bazı kaynaklarda elma olarak geçiyor, bazılarında incir. sonuç olarak, adem ile havva cennetten kovulur ökümsüzlüklerini kaybeder. ancak, lilith yasak meyveyı yemediği için ölümsüz kalır. daha sonra, lilith ve lilith’in çocukları - cinler, şeytanlar vs- adem’in soyundan gelen çocukların başına musallat olurlar. lilith erkekleri ve kızları doğduktan sonra belli bir gün içinde öldürmeye çalışır. ben kırk gün diye biliyorum.
  lilith müslümanlıkta yok. fakat türk mitolojisinde al bastı, al karısı olarak geçer. al karısının yeni doğmuş çocuklara zarar verilmesinden korkulur. bu yüzden loğusaların başına kırmızı kurdele bağlanıyor, çocuklar kırkı çıkmadan çıkarılmıyor diye biliyorum.
  
  yanlışım varsa düzeltirsiniz bunlar benim taa lise çağlarında araştırdıklarımdan kalma bilgilerim. eskiler ve bu yüzden epey bulanık olabilirler.
• kadın şeytandırın yegane dayanağı.
  
  astrolojide ise jupiterle mars arasında fiziksel boyutta var olan astreoid lilithden farklı olarak bir de metaforik hesaplanan kara ay lilith vardır. - black moon
  
  duyguları ay temsil ederken, ayın görünmeyen yüzünü bilinçaltını kara ay temsil eder. iç dünyamızın gölge ve karanlık yönüdür ve hayatımıza giren insanlarda tezahür eder.
  
  bir insanın kötülüğe, şiddete ne kadar maruz kalabileceğinin göstergesi kabul edilir. beddua, büyü gibi nahoşluklardan ne derece etkileneleceği de yine kişinin kara ayına bağlıdır.
• gururla söylüyoruz, havva’nın değil, lilith’in torunlarıyız.
• pek çoğumuz musevi ve hristiyanların, havva'nın adem'in ikinci karısı olduğu inancını taşıdığını bilmez.. bu inançlar aslında, tek tanrılı dinlerden çok daha eskiye sümer ve babil mitolojilerine kadar dayanır.. kökenleri buradadır.. buradan musevilik ve hristiyanlık inançlarına taşınmıştır. adem'in ilk karısı lilith, islamiyette yer almamış, sadece havva'ya yer verilmiştir.
  
  en iyi bilinenden, ilk kadın ve âdem’in ilk eşi olan lilith’ten başlayalım. ibrani (yahudi) mitolojisine ait yaradılış miti, ilk olarak 2. ve 5. yüzyıl arası yazıldığı tahmin edilen ben-sira alfabesi’nde yer alır. tanrı âdem’i yarattıktan sonra, insanın yalnız olmaması gerektiğini düşünerek ona topraktan bir eş yaratır. adı lilith’tir ve âdem’e benzer. ne var ki âdem ve lilith kısa bir süre sonra tartışmaya başlar. bazı efsanelerde, tartışmaların nedeninin âdem’in tüm işleri lilith’in üzerine yıkmaya çalışması olduğu anlatılsa da, ben-sira alfabesi’ne göre sorun cinsel ilişki sırasında âdem’in lilith’i altta yatmaya zorlamasıdır. lilith aynı maddeden yapıldıklarını, eşit olduklarını ve altta yatmak istemediğini söyler. nihayetinde, üzerinde üstünlük kurmaya çalışan âdem’e daha fazla katlanamayan lilith, cennetten çıkışın tek yolu olan ve âdem’in bilmediği tanrı’nın gizli ismini söyleyerek göğe yükselir.
  
  tek başına kalmış olmaktan hoşnut olmayan âdem, tanrı’ya lilith’i geri getirmesi için yakarır. bunun üzerine tanrı, senoi, sansenoi ve semangelof adlı üç meleği lilith’i getirmek üzere gönderir. melekler lilith’i şeytan ve kötü yaratıkların yaşadığı kızıldeniz’in altında bulurlar. şeytanla cinsel ilişkiye giren lilith her gün yüzlerce cin doğurmaktadır. melekler geri dönmesi gerektiğini söyler, lilith reddeder. tanrı, geri gelmezse her gün yüz çocuğunu öldüreceğini bildirir, fakat lilith bunu göze alır ve fikrini değiştirmez. üstelik her gün yüz çocuğunu katleden tanrı’dan ve üzerinde hâkimiyet kurmaya çalışan âdem’den intikam almak için, sekiz gününü doldurmamış erkek çocuklarını ve yirmi günü doldurmamış kız çocuklarını öldürmeye yemin eder. kendisini boğmaya niyetlenen melekleri engellemek içinse tanrı’ya ve meleklere söz verir: “ üzerinde isimlerinizin ya da suretlerinizin olduğu muskalar taşıyan çocuklara dokunmayacağım.” (bu geleneğe hala bağlı kalan yahudiler yeni doğan çocuklara üç meleğin ismini taşıyan muskalar takıyor, doğum odalarının kapısına kömürle “âdem ve havva. lilith dışarı” yazıyorlar. erkek çocukların doğumlarının sekizinci gününde sünnet edilmesi de bu mite bağlanıyor.) hikayenin bir başka versiyonunda ise hz. eyüp'e eziyet etmek için çocuklarını öldüren iblis ya da türk mitolojisindeki lohusadaki çocukları boğarak öldüren albastı iblisi ile aynı kişidir. inanna ile aynı kişi olduğuna da inanılır.
  
  günümüzde bazı museviler arasında bir adet olarak, lohusa kadın akşamları evde yalnız bırakılmaz, ve akşamları çamaşır ipinde çocuk bezi bırakılmaz, çünkü bunları gören lilith'in o evde çocuk olduğunu anlamasından endişe edilir.
  
  öyle görünüyor ki lilith, âdem’in kabul etmediği eşit ilişkiyi şeytanda bulur. bu talebin bedelini ise, her gün yüz çocuğunun ölmesini izlemenin acısı ve öfkesiyle yeni doğmuş çocukları öldürmek için fırsat gözleyen bir yaratığa dönüşerek öder.
  ilk eşi lilith tarafından terk edilen âdem cennette yalnız kaldığından tanrı, ismi bilinmeyen bir başka eş daha yaratır ve adem'de bu yaratılışı seyreder. gördüklerinden çok etkilenir, yeni eşi kabul etmez. üçüncü olarak, daha sonra âdem'i uyutur ve kaburga kemiğinden havva'yı yaratır. havva sonuçta erkeğinin bir parçasından yaratıldığından ona tabi olur.
  
  lilith: âdem’in ilk eşi, şeytanın sağ kolu, feminizmin sembolü
  
  lilith en çok ‘âdem’in ilk eşi’ olarak bilinir. oysa o, âdem’den bağımsız olarak var olduğunu savunduğu için cenneti terk eder. özgürlüğü uğruna cennetten vazgeçen bu cesur kadın, hâlâ erkek egemenliğinden kurtulamadı. fakat lilith’in insanın yaratılışından çok önce başlayan yaşamını bilmek ve yorumlamak, onu kurtarmak için önemli bir adım.
  
  karanlığın evinde, şeytani mesaisine başlamak için geceyi gözler lilith... gece yeraltının bir uzantısıdır nihayet ve aynı dünyayı paylaştığı tüm yaratıklar gibi o da güneş batınca yola koyulur. yeni doğan çocukların peşine düşer; muskası olmayanları boğarak öldürür. erkeklerin rüyalarına girer; cazibesine karşı koyamayanlardan yüzlerce kötülük doğurur. babaları ise, lilith’e kandıkları için hanelerine esaslı bir günah eklemiş olur. üstelik erkekler gündüz de tehdit altındadır; öyle ki lilith, aynaya çok bakan kadınların gözlerinden vücutlarına girer ve bu vücutlar aracılığıyla erkekleri günaha sokmak için zaman kollar. bir yandansa aynı lilith, feministler için özgürlüğün ve itaat etmemenin simgesidir. yahudi feministlerin otuz yılı aşkındır kendilerini anlattıkları derginin adı lilith. sadece kadınlardan oluşan müzik gruplarının katıldığı konserler zincirinin adı: lilith festivali. pek çok edebiyat, sanat ve akademi ürünü lilith’i karanlığından sıyırıp ona güzelliği, masumiyeti ve zekâyı teslim etme çabasında. günümüzde lilith, hem yeraltının acımasız yaratığı hem de bir eşitlik savaşçısı olarak anılıyor. bunun nasıl mümkün olduğunu anlamak için önce, farklı dönem ve coğrafyalarda farklı isimler alan bu kadının ardındaki belli belirsiz izlerin peşine düşmeli.
  
  mitolojik olarak resmedilmiş lilith
• adı değişse de her inançta bir izi bulunabilen mistik karakter.
  
  bir de şöyle bir siteye denk geldim.
• şarkılarında kadınların acılarını, ağıtlarını, sevinçlerini, özlemlerini, aşklarını, dertlerini, umutlarını, kısacası kadın yaşamına ait tüm duyguları yine kadınların ağzından seslendirdikleri grubun adıdır aynı zamanda.
  adını sümer ve babil mitolojisindeki yaratılan ilk kadın miti olan (bkz: lilith)’den alır.
• ismini ilk kez true blood dizisinde duyduğum mitolojik karakter.
  
  rivayete göre adem'in havva'dan önceki ilk eşi olduğu söylenir.
• son zamanlarda o kadar çok görüyorum ki kusma hissi uyandırmaya başladı
• erkekle eşit oluşunun farkında olan lilith-->dişi şeytan
  erkeğinin kaburgasından yaratılan itaatkar eve -> insanlığın anası
  
  işte din böyle bi şey...