rusya'nın koronavirüs aşısını tescillemesi

• hangi gagarin uzaya çıkan ilk insan oldu, ruslar sovyetler abd'den avruapdan önce başardılar (samimi olarak çok yüceltirim bunu ben de) ama onunla ilgili bir espiri vadır:
  "gagarin uzaya ilk çıkan kozmonot değil de sağ dönen ilk kozmonottur" diye.
  bu aşıyı uygulamak isteyenler biraz bekleseler rusya dışı ülkelerde bağımsız etkinlik/güvenli-lik teslerini bekleseler daha iyi olur derim.
  
  aşı diyelim %95 oranında etkili, aşıyı olan 100 kişiden 95'i virüse maruz kalsa da covid olmuyor diyelim. gayet iyi oran olur. ancak %0.01 (onbinde bir) oranında da aşıyı olan covide yakalanma ve aşı bağışıklık sistemi komplikasyonları sonucu ölüyor diyelim, 50 milyon kişiyi aşılasan 5 bin kişi de bu sebeple ölecek, bireysel olarak alınabilecek bir risk ama zaten aşı yokken resmi ölü sayısı 5 bin iken (gerçekte 10 vin olsun) popülasyon ve ülke düzeyinde alınmaması gereken bir risk. bir argüman, aynı sayıda insan ölecek olsa bile bu sayede sürü bağışıklığı sağlandığı için tüm ulaşım turizm hizmet ve imalat sekötürünü batmaktan kurtarıyoruz denebilir. o anlamda faydalı, mantıklı.