*

  • 27 mayıs ihtilali/ 1960 darbesi sonrası devrimcilerin/ darbecilerin isteğiyle istanbul üniversitesi ve ankara üniversitesi hukuk fakültesi öğretim üyeleri tarafından hazırlanan ve 9 temmuz 1961'de %60 oyla kabul edilen darbe anayasası yani 61 anayasası ile 15 temmuz 2016 darbe girişimine direnen ve halkın seçtiği cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan'ın isteğiyle akp hükümeti tarafından akp parti binasında hazırlanan ve 16 nisan 2017 anayasa değişikliği referandumunda %51 oyla kabul edilen değişikliklerle ortaya çıkan yeni anayasa*'nın karşılaştırılması.

    61 anayasasında güçler ayrılığı sağlanmıştır. 19 anayasasında yasama yetkisi tbmm ve partili cumhurbaşkanındadır. yürütme partili cumhurbaşkanı ve kendi atadığı bakanlardadır. yargı anayasaya göre bağımsızdır ancak atama yetkileri gene cumhurbaşkanı ve onun atadığı kişilerdedir.

    61 anayasasında cumhurbaşkanı olan kişinin partisi ile bağının kesilmesine karar verilmiştir. 19 anayasası zaten partili cumhurbaşkanlığı sistemi olarak anılmaktadır ve cumhurbaşkanı erdoğan bu yasa yürürlükteyken partim dediği akp'ye üye ve genel başkan olmuştur.

    61 anayasasında tbmm, cumhuriyet senatosu ve millet meclisi olmak üzere ikiye ayrılmıştır. senato meclisi denetleyen üst kuruldu. senato üyeleri halkın seçtiği 40 yaşını doldurup üniversite bitirmiş 150 kişi, cumhurbaşkanı tarafından atanan 15 kişi ve tabi üyeler milli birlik komitesi ve eski cumhurbaşkanlarıdır. 80 darbesiyle senatoya son verilmiştir. 19 anayasasında tbmm'deki vekil sayısı 600'e çıkmıştır.

    61 anayasasında yargı bağımsızlığı sağlanmıştır. yüksek yargı üyelerinin 1/3'ünü tbmm geri kalanı bağımsız ve siyasi olmayan merciler seçiyordu. 19 anayasasında hsk üyelerinin çoğunu partili cumhurbaşkanı atamaktadır. kalan üyeleri de cumhurbaşkanının partisinin çoğunluğu elde bulundurduğu tbmm tarafından atanmaktadır. yani tüm üyeleri partili siyasiler tarafından atanmaktadır.

    61 anayasasında kişinin temel hak ve özgürlükleri anayasa ile güvenceye alınmıştır. temel hakların sınırlandırılmasının ancak anayasa'nın ruhuna uygun olmak kaydıyla ve ancak kanun ile yapılabileceği belirtilmiştir. günümüzde mevcut ohal ile kısıtlanmıştır. 19 anayasasında da bu kısıtlama yetkisi devam ediyor.

    61 anayasasında önceden izin almaksızın dernek kurma hakkı ve gösteri/protesto yapma hakkı tanınmıştır. günümüzde yine ohal ile toplanma ve protesto hakkı valiliklerin inisiyatifince askıya alınmıştır. 19 mayıs'ta beşiktaş belediyesinin kutlamaları iptal edilmesi, geçen günlerde ohal ile işine son verilen açlık grevindeki eğitimcilerin derdest edilmesi halen taze. 19 anayasasında da ohal yetkisi partili cumhurbaşkanına verilmiştir.

    61 anayasasında üniversiteler ve trt özerkleştirilmiştir. günümüzde üniversitelerin en yetkili yöneticileri hiçbir seçim olmaksızın partili cumhurbaşkanı tarafından atanmaktadır. trt, akp tv havasında yayın yapmaktadır. ve kanalların tüm partilere ekranda eşit süre vermesini düzenleyen yasa ohal khk'sı ile geçtiğimiz aylarda kaldırılmıştır.

    61 anayasasında kurumların yönetimindeki üst düzey kişilerin yargı kararı olmaksızın yönetimden uzaklaştırılmaları imkanı kaldırılmıştır. günümüzde ohal khk'sı ile binlerce memurun işine son verilmiş ve fişlenmiştir. yine 19 anayasasında da ohal yetkisi partili cumhurbaşkanına verilmiştir. memurların ve bürokratların iş güvencesi kalmamıştır.

    darbeciler tarafından hazırlanan gayrı demokratik 61 anayasası ile halkın seçtiği tarafından hazırlanan ve halkın oyladığı son derece demokratik yeni anayasayı kabaca bu maddeler ile kıyaslayabiliriz.
  • (bkz: justin trudeau vs binali yıldırım)
  • 19 anayasası nedir arkadaş?
hesabın var mı? giriş yap