akyatan gölü

• akyatan gölü, çukurova’nın güneydoğusunda ceyhan irmağının denize döküldüğü yerin batısında yer alan bir göldür. idari olarak adana il sınırları içerisindedir. bölgede herhangi bir koruma statüsü yoktur. ceyhan nehrinin yatak değiştirmasi, deniz hareketleri ve ceyhan nehrinin taşıdığı alüvyonların birikmesi ile bugünkü halini almıştır. alüvyal baraj gölüdür.
  göl alanı ortalama 3100 hektardır. denizden yüksekliği 2 metre, en derin yeri yaklaşık 3 metredir. dar bir boğazla denizle ilişkili olmasına rağmen yakınından geçen ceyhan nehrinden etkilendiği için suları çok az tuzludur. özellikle taşkın dönemlerinde göle bol miktarda tatlı su karışmaktadır. bu nedenle ekolojik olarak akyatan lagününden daha farklı bir yapısı vardır. saz, kamış, kındırandan oluşan hayli zengin bir bitki örtüsüne sahiptir. akyatan lagününde olduğu gibi göl ile deniz arasında yüksek kumullar bulunmaktadır. lagünde sazan, yılan balığı gibi tatlı su balıklarının yanı sıra kefal, levrek gibi deniz balıkları da avlanmaktadır. ekolojik yönden bol gıdalı bir göldür. akyatan lagününde olduğu gibi ılıman bir iklime sahip olması, besin maddeleri yönünden oldukça zengin oluğu su kuşlarının tercih sebebidir. akyatan lagününden küçük olmasına rağmen, kuluçkaya yatan, kışlayan türler bakımından aynı zenginliği göstermektedir. kış aylarındaki kuş popülasyonu, 100.000’in üzerindedir.
  (bkz: http://en.wikipedia.org/wiki/akyatan_lagoon)
• adana'nın akdeniz sahilinde sığ bir lagün. denize bağlı olmasına rağmen esas olarak yağmur sularıyla beslenir, bu nedenle yazın suları çekilir. sazlıklar, kumullar, deniz ve ormanla çevrili, flamingo ve caretta carettaları görebileceğiniz masalsı bir yerdir.
• akyatan yaban hayatı geliştirme sahası hakkında bazı bilgiler:
  
  adana ili sınırlarında yer alan akyatan, 1987 yılından beri orman ve su işleri bakanlığı tarafından korunan bir yaban hayatı geliştirme sahası’dır. lagün, orman ve etrafındaki kumullarla birlikte 15,304 ha genişliğindeki alan zengin bir flora ve fauna çeşitliliğine sahiptir. alan aynı zamanda türkiye’nin akdeniz kıyılarında bulunan ve resmi olarak belirlenmiş 21 deniz kaplumbağası yuvalama alanından biridir.
  
  akyatan lagünü ile akdeniz arasında yer yer genişliği 3-4 km, uzunluğu 22 km'yi bulan seyhan ve ceyhan nehirlerinin şekillendirdiği türkiye'nin en büyük kumulları yer alır. bu kumullar, dünya çapında nesli tehlike altında olan yeşil deniz kaplumbağasının (chelonia mydas) akdeniz’deki en önemli yuvalama kumsallarındandır. kumullarla sınır oluşturan akyatan ormanı, rüzgar erozyonu ile kumulların her yıl alanın etrafındaki tarım alanlarını kaplayarak lagüne doğru ilerlemesine karşı önlem almak amacıyla adana orman bölge müdürlüğü tarafından 1972-1987 yılları arasında ağaçlandırılmıştır. kumul ağaçlandırması çalışmalarında kıbrıs akasyası (acacia cyanophylla), okaliptüs (eucalyptus camaldulensis), fıstık çamı (pinus pinea), sahil çamı (pinus pinaster), servi (cupressus sempervirens) kullanılmıştır. kumsalın doğusunda yer alan kumullar ağaçlandırılmamıştır.
  çukurova deltası’nın en geniş lagünü olan akyatan lagünü, ülkemizin uluslararası öneme sahip sulak alanlarındandır. akyatan lagünü’ndeki en önemli ekonomik etkinliklerden biri geleneksel dalyan balıkçılığıdır.
  
  yaban hayatı geliştirme sahası, geniş bir memeli, amfibi, sürüngen ve kuş çeşitliliğine sahiptir. yeşil deniz kaplumbağası (chelonia mydas), yuvalama ve yaşam alanlarının korunmasına küresel ölçekte öncelik verilen türlerden biridir. ıucn tarafından hazırlanan kırmızı liste’de tehlike altında statüsünde yer almaktadır.
  yeşil deniz kaplumbağası (chelonia mydas) için akdeniz’deki yuvalama bölgeleri türkiye, kıbrıs, lübnan, israil ve mısır’dır. ülkemizde yoğunlukla doğu akdeniz kıyılarımızda yuvalamaktadır. akyatan, sugözü, kazanlı, alata, davultepe ve samandağ kumsalları türkiye’de yeşil deniz kaplumbağası yuvalamasının yaklaşık %91,5’ini kapsamaktadır. akyatan, akdeniz havzası’nda yeşil deniz
  kaplumbağasının en önemli yuvalama alanlarından biridir. alanda yer alan geniş kumul ekosistemi, sazlıklar, açık su yüzeyleri, tatlı ve tuzlu bataklıklar, gölcükler
  ve kumsallar gibi farklı yaşam ortamları; başta su kuşları, memeliler ve sürüngenler olmak üzere çok zengin bir yaban hayatının barınmasına olanak sağlar. lagün ile deniz arasındaki geniş kumullarda, çalılık alanlarda ve ormanda, çakal (canis aureus), saz kedisi (felis chaus), yaban domuzu (sus scrofa) başta olmak üzere birçok tür yaygın olarak görülür. ramsar alanı olan akyatan lagünü, aynı zamanda alanda üreyen yaz ördeği, turaç, saz horozu, kocagöz, akça cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu ve küçük sumru popülasyonları nedeniyle önemli kuş alanı’dır. alan; başta flamingo, suna, fiyu, elmabaş patka, dikkuyruk ve sakarmeke olmak üzere çok sayıda su kuşu ve kılıçgaga, akça cılıbıt ve küçük kumkuşu olmak üzere pek çok kıyı kuşu açısından
  büyük önem taşır. akyatan lagünü ile deniz arasındaki kumullar, çeşitli türlerden küçük ötücüler için üreme ve konaklama dönemlerinde yaşam ortamı oluşturur. izmir yalıçapkını bölgede üreyen kuşlar arasındadır. alaca yalıçapkını ise çoğunlukla kış aylarında görülür.
  
  2010-2012 yılları arasında gerçekleştirilen popülasyon izleme çalışmaları sonucunda alanda 71 saz kedisi bireyi belirlenmiştir. saz kedisi, genellikle su ve yoğun vejetasyon örtüsü barındıran özellikle sazlık, bataklık, göl kıyıları ile akarsu kenarı gibi sulak alanlarda yaşar. akyatan yaban hayatı geliştirme sahası, saz kedisi neslinin devamı için uygun şartlara sahiptir. kumullar, sık sazlıklar, yoğun çalılıklar ve orman çok elverişli yaşam ortamları sunar.