kös köpeği

• "kör köpeği" veya "kör köpek" deseler iyi olacakmış, ama köstebeğe fethiye'de yaylalılar bazen, latife/yakıştırma olarak mı, eskilerden bilerek veya hikmetini bilmeden devralınmış bir niteleme/adlandırma olarak mı anlaşılmıyor; kös köpeği diyorlar. aynı kaplumbağaya "daş bağa", tekneli bağa, tosbağa dendiği gibi.
  
  kerametli bir ete sahip kabul edilen köstebeğin halk hekimliğindeki önemi deri hastalıkları için denenmesi. mayasıla iyi gelmiyor. kanser hastalarına yediriyorlar bizim memlekette. köstebek etine yara iyileştirici özellik öngörülüyor. kendisi derinden yüzeye kadar dürttüğünden^* yaraya derinden yüzeye nüfuz edecek benzetmesiyle umut bağlanıyor. sağaltım amacıyla köstebek eti yemek haşlama veya kavurma gibi yapılan yemeğini yemekten ibaret.
  
  köstebekler^* kör ama bize mevsimin gelecek özelliklerini göstermede işaretçi/haberci oluyorlar. köstebeklerin yeraltından kazıp toprak üstüne yığdıkları kumullar yani gümüllerin bir ip gibi doğrultu üzerinde olması halinde kış ılıman ve yumuşak geçecek demekmiş. 2017 güzünde anam öyle gözlemlemiş. çok iyi kemirgen çenesine sahip olduğundan aslında köstebeğe sert toprak, yumuşak toprak fark etmiyor. tüneller açıyorlar. (bkz: işaretler/@ibisile)
  
  köstebekler kör ama kulakları çok saktır. kolay avlanmazlar, özel kurma sistemli, tuzak niteliğinde köstebek tüfekleri varmış. kapan kuruluyor, 12 fişekli köstebek tüfeği kapana yerleştiriliyor. köstebek sogan, sarmısak, patates, ot kökü yer; etobur değildir, ayrıca bok püsür, pis şeyler yemez. kokuyu da iyi alıyor olmalı ki, tünelinin ağzına sıçılsa, gene kazıp kazıp atmaya gelir, boku dışarı kakarmış. işte kapan kurmadan başında bekleyerek köstebek avlama şansı. tünelleri derine de iner, derinlerde depoları olurmuş.
  
  (bkz: mayasıl/@ibisile)