od ana

• (bkz: odana)
• (bkz: odin)
• türk, altay ve tatar mitolojilerinde ateş tanrıçası. değişik türk dillerinde vot (vut, uğot, uvot) ana olarak da bilinir. moğollar gal eçe derler.
  
  yakut türkleri ateş tanrıçasını ak saçlı bir kadın olarak görürler. buryatlar ise, kırmızılar giymiş yaşlı bir kadın olarak veya ateşin yalımıyla dalgalanan yeşil veya kırmızı ipekten kaftan giymiş bir kadın olarak da düşünmüşlerdir. bir başka şaman duasında da şöyle tasvir edilir.
  
  “sen karanlık gecelerde, genç kızlar gibi saçlarını dalgalandırarak oynuyorsun! kırmızı ipekli kumaşlar sallayarak, genç al kısrak üzerinde geziniyorsun”.
  
  ocak ruhu dişildir. evin tam ortası “evin kalbi”dir ve ocak yeri buradadır. orta asya'da hunlara ait, üç ayaklı ve kutlu kabul edilen kazanlar bulunmuştur. yakutlara göre ilk ocağı ülgen’in üç kızı yakmıştır. yakutlarda ateş tanrıları yedi kardeştir.
• gelecekte yayınlamak istediğim çizgi romanımda yer alan ateş tanrıçası.
• tengricilikde ateş iyesi.
• orta asya türk kavimleri dışında pek görmediğimiz ot ene/od ana motifi, bir çeşit ateş hamisidir ve yakutlarda ot iççi, altaylarda ot izi, dede korkut hikayelerinde ise ocağın issi diye geçer.
  
  od ana, ateş kültünden ayrı düşünülemeyeceği gibi atalar kültüyle de doğrudan bağlantılıdır. zira şamanist sibirya türkleri od ana’yı yaşlı bir kadın olarak tasavvur ederler.
  
  “altay efsanelerinde, ateşi insanlara veren ülgen'dir yeryüzündeki ilk ocağı ülgen'in kızları yakıp od ana'ya emanet ederler.”
  (bkz: türk mitolojisinde ateş/@ay hatun)
  
  (bkz: od ine)