• pinhan yayınlarından bu yıl çıkan, ceren sungur'un editörlüğünden şamanizm ve cadılık temalı çok sayıda ingilizce makalenin seçilerek dilimize çevrilmesiyle iki cilt halinde okurla buluşan seçkidir. carlo ginzburg'un "gece savaşları" nam eserinin dilimize çevrilmesinin akabinde hayata geçirilmiş şahane projedir. kapak resimleri ebrahel lurci'ye ait olup çeviri kadrosu şu isimlerden müteşekkildir: emek akman, ilker artıran, hayrettin ihsan erkoç, gülşah göktaş, ceren deniz, dila elmas, gökçen ileri, erhan şen, songül köse, hakan mutlu, emre hepdeniz, rana soydan, tuğçe belkıs carfi, emre hepdeniz, oğuzcan acar, hakan mutlu, ceren sungur, ahmet güzel, derviş sağırgürgen, deniz ege altınçiçek, selin toparlak, arya b. zencefil, battal cihan atmaca.

    yayınevinin sitesinde birinci cilt ve ikinci cildin içindekiler kısmına "dosya" sekmesi üzerinden bakabilirsiniz. ben yine de buraya internet aramaları için arka kapak yazılarıyla birlikte aynen geçiriyorum:

    birinci cildin arka kapak yazısı:

    "'şaman, insanlık tarihinin alelade bir figürü değildir. o, kültürel normlarının dikte ettiği vazifeleri üstlenmiş bir kişidir.' iki cilt halinde yayınladığımız ve devamını getirmeyi umduğumuz bu derlemeye ilham veren iki isim var: yüzyılımızın en özgün tarihçilerinden carlo ginzburg ve tarihimizin en sıra dışı isimlerinden seyyah evliya çelebi. ginzburg, 1966’da yayınlanan gece savaşları adlı muhteşem çalışmasıyla cadılığın ve cadıların şabatı inançlarının “bütün avrasya’ya yayılmış kökenleri” olabileceğini söyleyerek bahsi geçen tartışmayı başlatan kişidir. evliya çelebi ise 17. yüzyılda yaptığı geziler ve yazdığı -tamamlanmamış- 10 ciltlik seyahatnamesine, türlü “acaib ve garaib” arasına cadılar ve büyücüleri de dâhil etmiştir. umulur ki, merakları, araştırmacılıkları ve özgünlükleriyle bu iki isim, ilham oldukları bu derlemenin ulaştığı herkeste yeni ilhamlara, fikirlere ve yepyeni akademik araştırmalara ve çalışmalara vesile olsun."

    birinci cildin içindekiler kısmı:
    -sunuş
    -cadılar ve şamanlar, carlo ginzburg
    -şamanizm ve cadılık, gabor klaniczay
    -sibirya ve avrasya'da şamanizm ı ve ıı, v. m. mikhailovski
    -orta asya şamanizminde transvestizm izleri, v. n. basilov
    -ruhlar tarafından seçilmek, v. n. basilov
    -avrasya şamanizminde uyuşturucu maddeler üzerine düşünceler, ake hultkrantz
    -ugor halkları ve doğu finlerinin bazı inanışları, john abercromby
    -fin-ugor şamanizminde ruhlar tarafından ele geçirilme, carla corradi musi
    -"kıskançtır bütün insanlar, her kapının ardında cadılar var" fin cadıları ve 17. yüzyıl cadılık davaları, marko nenonen
    -eski estonya dininde ruh anlayışları, tarmo kulmar
    -estonya cadı mahkemelerine yansıyan halk inanışları ve efsaneler, ülo valk
    -macar şamanizmi araştırma materyali ve tarihçesi, jeno fazekas
    -taltosun yolu: bir dini büyü uzmanının eleştirel bir yeniden değerlendirmesi, laszlo kürti
    -karşılaştırmalı bir bakış açısından lapon şamanizmi, ake hultkrantz
    -1692'de cadılıkla suçlanan bir saami şaman: anders pulsen, liv helene willumsen
    -bölgeleri koruyan balkan demonları, anna plotnikova
    -geçmişte ve günümüzde bulgar köylerinde cadılar ve rahipleri, iveta todora-pirgova
    -şeytani mitografiler (slav ve balkan etno-hermenötiği üzerine notlar), florentina badalanova geller
    -orta balkanlarda cadılık ı: cadıların nitelikleri, t. p. vukanovic
    -orta balkanlarda cadılık ıı: cadılara karşı korunma, t. p. vukanovic
    -yazar biyografileri
    -çevirmen biyografileri

    ikinci cildin arka kapak yazısı:

    “'şamanizmde tehdit dış dünyadan, şamanın, yani doğaüstü bir konuma sahip koruyucunun koruduğu bir topluluğa dışarıdan gelirken; cadı, ‘içerideki düşman’dır.' sibirya, 'klasik şamanizmin beşiği', doğduğu yerdir. binlerce yıl önce sibirya-asya taraflarından boy birlikleri, karadeniz’in kuzeyine, oradan balkanlara, avrupa’nın kuzeyine ve iç kısımlarına kadar göç edip yerleşmiş. aynı coğrafyadan çıkan türkler, altay dağları çevresinden güneye, buradan iran’a, anadolu’ya ve ortadoğu’ya kadar uzanmış. uzun zaman önce aynı coğrafya ve inanç kaynağından beslendiğimiz kültürlerdense maalesef neredeyse hiç haberimiz yok. bunların başında fin, eston, saami ve macarlar olmak üzere fin-ugor dilleri konuşan çeşitli halklar geliyor. sibirya’dan balkanlara uzanan çok geniş bir hat üzerinde yaşayan çeşitli toplulukların şamanizm, cadılık ve büyücülük hakkındaki inanışlarını derlediğimiz bu serinin okurlarımızın meraklarını tatmin etmesini, onlarda yeni meraklar uyandırmasını, kültür tarihine, antropolojiye ve folklora ilgiyi artırmasını temenni ediyoruz."

    ikinci cildin içindekiler kısmı:

    -sunuş
    -friuli'den sibirya'ya ruh yolculuğu, carlo ginzburg
    -ginzburg'un geniş benandanti ailesinde cinsiyetler, william monter
    -şaman kostümü ve önemi, uno harva
    -kuzey-avrasya halkları arasında ana kültü, yu. b. simçenko
    -kazım nehrinden dişi bir ruhun temsili, z. p. sokolova
    -eski türkçede şaman sözcüğü üzerine bir not, peter zieme
    -doğanın toplumsallaştırılması ve "doğa-üstü"nün icadı olarak kültür: şamanist sibirya'dan örnekler-roberte n. hamayon
    -güney sibirya'da türkçe konuşan telengitlerin kara şamanları, david somfai kara ve laszlo kunkovacs
    -batı finlerin büyü şarkılarında sergilenen inançlar, john abercromby
    -halüsinojenlerin kullanımı ve fin-ugor halklarının şamanistik geleneği, l. g. cizgany
    -finlandiya cadı mahkemeleri, marko nenonen
    -şamanizm mi cadılık mı? taltoslar yargı önünde, eva pocs
    -macar taltosları ve pagan macarların şamanizmi: sorular ve hipotezler, eva pocs
    -saami şamanizmi: arktik boyut, rune blix hagen
    -kral, kedi ve papaz: kral ıv. chrsitian'ın kuzey norveç ve kuzey rusya'nın saami şamanları ile karşılaşması (1599), rune blix hagen
    -stikheion, stuha, zduhac: balkanlardaki koruyucu ruhlar, hava büyücüleri ve tılsım büyüleri, eva pocs
    -doğu slovenya'da cadılık, mirjam mencej
    -geç ortaçağda balkanlarda cadı mitolojileri, adelina angusheva
    -makedon halk inancında kader demonları, vesna petreska
    -şaman, şifacı, cadı: şamanizm ile frankonya halk büyüsünün karşılaştırılması, hans sebald
    -erken modern avrupa'da burchard'ın strigae'si, cadıların şabatı ve şamanistik yamyamlık, emma wilby
    -yazar biyografileri
    -çevirmen biyografileri
hesabın var mı? giriş yap