zafer anıtı

• ankara zafer anıtı herkesin bildiği üzere ankara ulus meydanında bulunan ve adını halkımızın kurtuluş savaşındaki zaferinden alan türkiye cumhuriyetinin ilk anıtlarından biridir. anıtın yapımında yenigün gazetesi öncülük yaptığından yenigün anıtı olarak da bilinir.
  
  türk hükümetince açılan uluslararası yarışmada birinci olan avusturyalı sanatçı (bkz: heinrich krippel)'e 1925 yılında sipariş edilen heykel, sanatçının türkiye'de sipariş edilen en kapsamlı çalışmasıdır. atatürk, krippel’i çankaya köşkü'nde misafir etmiş ve sanatçıya anıtın tasarımına ilişkin önerilerde bulunmuştur.
  
  anıt viyana'da birleşik maden işletmelerinde dökülmüş ve 24 kasım 1927'de o günkü adıyla hakimiyet-i milliye olan ulus meydanı'ndaki sümerbank genel müdürlük binası önüne yerleştirildi. anıtın açılışını o zamanın meclis başkanı olan kazım karabekir paşa yapmıştır.
  
  anıtın özelliklerine gelecek olursak. atatürk; anıtta asker kıyafetleri içinde, adını zafer kazanılan savaşın yapıldığı meydandan alan “sakarya” isimli atının üzerinde gösterilmiştir. atatürk, burada hucuma kalkmış bir komutan gibi gösterilmeyip. ileriyi gören bir önder olarak canlandırılmıştır.
  
  kaide üzerine bakacak olursak, kabartmalarda türk halkının kökeni, kazandığı kurtuluş savaşı, atatürk'ün ankara'ya gelişi gibi konular anlatılmıştır. anıtın dört yanına taş kaideler üzerine bronz dökümden üç figür bulunur. bunların ikisi ülkesini koruyan ve gözeten mehmetciği, diğer biri ise türk kadınını temsil eder. kadın figürü halk arasında ulusal dayanışma kahramanı kara fatma olarak bilinen mermi taşıyan kadın anayı simgeler.
  
  yine kaideyi çeviren kuşak üzerinde atatürk'ün şu vecizesi alıntılanmıştır:
  "türk milleti, muzaffer istihlâs ve istiklâl cidalini ve muazzam asrî inkılâplarını, en mânidar bir remz ile, en iyi ifade edebilecek şekli, yukarki hakiki timsalde bulur. başkumandan gazi mustafa kemal"
  
  kaidenin ön tarafında namık kemal'in vatan mersiyesi’nden atatürk'ün hafifçe değiştirerek alıntıladığı bir satır yer alır: "elbet bulunur kurtaracak bahtı kara maderini."
  
  sağ tarafında ''düşman ordusunu vatanın harimi ismetinde boğarak, behemahal naili halâs ve istiklâl olacağız. 6 ağustos 1919" vecizesi; sol tarafında "düşmanın anâsırı asliyesi imha edilmiştir. ordular ilk hedefiniz akdeniz’dir, ileri. 1 eylül 1922." söylemi bulunmaktadır.tık
  
  birde bu anıtla ilgili şöyle bir hikaye bulunmaktadır. heinrich krippel anıtın hatalı olduğunu son dakikada fark etmiş fakat açılış gününe çok az kaldığından dolayı bu hatasını düzeltememiş ve anıt bu şekilde gösterilmiştir.anıttaki hata ise mehmetçik heykellerindeki kasklardı çünkü türk ordusundaki mehmetçik'te kumaştan kepler vardı. heykellerdeki kasklar ise alman ordusunun kasklarıyla birebirdi.
  
  kazım karabekir paşa anıtın örtüsünü indirdiğinde hemen atatürk anıtın hatasını fark etti ve heinrich krippel'le konuşmak için yanına gitti.bu durumun farkına varan heinrich krippel ne diyeceğini bilemez bir konumda dururken , atatürk onu yermeyip '' bey efendi sizi kutlarım askerlerimi her zaman görmek istediğim çağdaş uygar kıyafetler içinde resmetmişsiniz.'' der. atatürk her zaman sanat ve sanatçının arkasında durduğunu gösterir bundan dolayı anıtta değişiklik yaptırmaz. günümüzde de zafer anıtını hala böyle görmekteyiz.
  
  düzeltme :imla