dönemeçli merdiven

• dönemeçli merdiven ve orta hücre aslında süleyman mabedi’nin dışında kalan bir mimari bölüm olmasına rağmen, çırak tablosun’da mabet’in içinde gösterilmiştir.
  orta hücre’ye dönemeçli bir merdivenden çıkılarak girilir. merdiven, mabet’teki yürüyüşe ters yönde dönemeçli ve üç bölümde (3;5;7) on beş basamaklıdır.
  dönemeçli merdiven’in 15 basamağından; 3, locayı yöneten üstad-ı muhterem ve 2 nazırı; 5, üstad-ı muhterem, 2 nazır ve 2 kalfayı simgeler. 7 ise bunlara 2 tane çırağın ilave edilmesi ile olur. 3, locayı yönetir. süleyman mabetinde bu üçlü melik süleyman, kral hiram ve mimar hiram’dan oluşur. 5, locayı ayakta tutar. bu ise bize mimarlıktaki 5 tarzı anımsatır: toskan, dorik, ionik, korentyen ve kompozit. 7 ise locayı kusursuz kılar, çünki kudüs mabedi’ni tamamlayarak hizmete sokulması 7 yıl sürmüştür. bu sayı ise bize gramer, retorik, mantık, aritmetik, geometri, müzik ve astronomiyi hatırlatır.
  dönemeçli merdiven insan hayatını ve özellikle kalfa hayatını simgeler. hürmasonlukta, çıraklık doğum, kalfalık hayat, üstatlık ise ölüm ve yeniden doğumu gösterdiğinden, kalfalık insan hayatına eşdeğerdir. merdivenin dönemeçli olması hayatın özelliklerinden dolayı geleceğin sürprizlerle dolu olmasını ve engellerin aşılmasındaki çabaların yoruculuğunu simgeler.
  merdivenin ilk üç basamağına iman, ümit, şefkat yada ruh, can, beden veya akl-ı hikmet, kuvvet, güzellik yada çocukluk, gençlik, olgunluk yakıştırılır.
  sonraki beş basamakla dokunma, işitme, görme, tatma ve koklama veya iyonik, dorik, korent, toskan, kompozit sütunları veya doğum, çocukluk, ergenlik, olgunluk, ölüm simgelenir.
  yedi sayısında ise yedi gezegen, haftanın yedi günü ve sanatın yedi dalı sembolize edilir. bunlar: gramer, retorik, mantık, aritmetik, geometri, müzik ve astronomidir. bu basamaklardan gramer ve retorik basamağı her türlü iletişimi dikkate almak gerektiğini anlatır. mantık basamağı bilgiyi, aritmetik ve geometri bilimi, müzik şiirselliği, sanatı, tabiatı, güzelliği hatırlatır. astronomi ise evrendeki yüce yaratıcı gücü ve akl-ı hikmeti sembolize eder.
  kalfa hakikati arayan insanı temsil eder. dönemeçli merdiven ise kalfayı hakikate götüren yoldur. burası tekris töreniyle masonun önüne açılan yolun bir bölümüdür.
  anglosakson ritüellerinde, kalfaların eyvana girdiklerinda ii. nazır onları durdurup kendilerini 1. dereceden 2. dereceye götürecek geçiş kelimesi ve geçiş dokunuşunuistediğ yazılıdır. kelimenin şiboret olduğu, resimde akan dere veya buğday başağı yada bir akarsu kenarında buğday başağı olarak resmedildiği, anlamının ise yeterince yiyecek veya bereket olduğu açıklanır. şiboret kelimesi tevrat’ta efraim ordusu’nun erdan nehri’ni geçerek general yeftah’a karşı isyan zamanından kalmaydı. general yeftah, efraimileri bozguna uğrattıktan sonra kaçanlardan yakalananlar için şiboreti bir geçiş kelimesi olarak kullanmıştır. efraimiler şivelerindeki bozukluktan dolayı bunu yanlış olarak siboret olarak söylüyorlardı. bu küçük fark insanların nereli olduklarını ortaya çıkartıyordu. şiboret kelimesi dostu düşmandan ayıran kelime olduğu için sonraları kral süleyman bunu ehil olmayanların mabet’in orta hücresine çıkmasını önlemek için geçiş kelimesi yapmıştır.
  
  (bkz: orta hücre)