üçüncü yüzyıl krizi

• roma imparatorluğunun en berbat dönemidir. tek yüzyılda 70'den fazla imparator değişmiştir. isyanlar, kıtlık ve veba salgını yaşanmıştır.
  bu dönem içinde 253 yılında tahta çıkan imparator (bkz: valerianus) sasaniler'e bugünkü şanlıurfa yakınında esir düşmüştür.
  normalde bir hükümdar esir alınınca iyi muamele görse de persler roma imparatorunu köle yerine koyup eziyetler etmiştir.