heraklius

• taht adı flavius heraclius augustus olan bizans imparatoru.
  
  doğum tarihi kesin olmamakla beraber, 575-635 yılları arasında yaşadığı düşünülüyor. 610 yılında kendi hanedanını kurarak tahta geçmiş ermeni asıllı yaşlı herakleios diye bilinen asi bir roma komutanının oğludur. önceki imparator mavrikios'u devirerek 602-610 yılları arasında tahtta kalan flavius phocas augustus'a karşı ordunun desteğini alarak isyan eden aslında babasıdır. uzun süren mücadeleler sonunda heraclius tahta geçmiş ve phocas'ı öldürtmüştür.
  
  bizans imparatorluğunun resmi dilinin latinceden yunancaya çeviren imparator olduğunu da not edelim.
  
  bizans'taki karışıklıklardan istifade eden komşu avarlar balkanlardan ve sasaniler anadolu üzerinden ülke topraklarını işgal etmişlerdi. hatta sasaniler bugünkü kadıköy'e kadar gelmişlerdi. ordusunu yeniden düzenleyen, tımar sistemi benzeri bir asker toplama sistemine geçen heraklius 626 yılında güçlendirdiği ordunun başında sasanilere karşı sefere çıktı. sasanilere karşı batı göktürk kağanlığı ile ittifak kurdu. diplomatik girişimlerle ve entrikalarla sasani güçleri arasına nifak sokup zayıflamalarını sağladıktan sonra 627 yılında ninova savaşında sasani ordularını yendi.
  
  630 yılında kudüs'e hac ziyareti yaptıktan sonra hastalanan heraklius bir daha ordusuyla sefere çıkamamıştır. 636 yılında yermuk'ta müslümanlara karşı savaşı kaybeden bizans ordusunun başında da bu yüzden yer alamamıştır. yermuk savaşı sonrası bir kaç yıl içinde suriye, filistin ve mısır'ın önemli bir bölümü araplara kaptırılmıştır. bu açıdan sasanileri yenerek alanı araplar için boşaltmıştır denilebilir. erken islam kaynaklarında ismi anılan tek roma imparatoru heraklius'tur.
  
  bazı hristiyan kaynakları heraclius'un isa'nın çarmıha gerildiği gerçek haç'ı bulduğunu iddia etse de, bu efsaneye ilişkin bir belge bulunmamaktadır.
  
  en az 12 çocuğu olduğu bilinmektedir. genç yaşta ölen ilk eşinden olan 2 çocuğundan sonra kız kardeşinin kızıyla evlenmiş ve bazı çocuklarının sakat doğması dindar çevreler tarafından akraba evliliğinin laneti olarak görülmüştür.