memduh tağmaç

• cemal tural'dan sonra genelkurmay başkanlığı yapmış olan (1969 - 1972) türkiye cumhuriyeti'nin 14. genelkurmay başkanı. hakkında pek entry girilmemiş olsa da türkiye'nin yakın tarihinde oldukça önemli etkileri bulunan bir paşadır.
  
  1960 darbesinden sonra orduda irili ufaklı birçok cunta belirmiştir. cuntalar, 27 mayıs'ın hedefine ulaşamadığını, ülkede yapılması gerekenlerin yapılmadan askerin yönetimi siyasilere bıraktığını düşünmektedirler. darbeden sonra ismet inönü liderliğindeki koalisyonlarla geçen bir süreden sonra yapılan seçimlerde süleyman demirel'in adalet partisi birinci çıkmıştır. adalet partisi'nin demokrat parti'nin mirasçısı olarak görülmesi ve bazı adalet partisi milletvekillerinin darbe sonrasında hapis cezası almış eski demokrat partililer için af çıkarılmasına yönelik baskılara başlanması zaten durumdan rahatsız olan orduyu iyice rahatsız etmiştir.
  
  60'lı yıllarda hava kuvvetleri komutanı muhsin batur ve kara kuvvetleri komutanı faruk gürler'in başını çektiği cuntalar, en etkili olan cuntalar olarak görülmektedir. (muhsin batur aynı zamanda 60 darbesi sırasında adnan menderes'i eskişehir'de tutuklayan askerdir.) bu iki kuvvet komutanı adalet partisi'nin iktidarda olmasından rahatsızlık duyuyorlar ve iktidara karşı bir darbe yapmayı planlıyorlardı. ancak darbenin emir komuta zinciri içerisinde gerçekleşmesini istiyorlar ve dönemin genelkurmay başkanı olan memduh tağmaç'tan hareketin başına geçmesini istiyorlardı. ancak memduh tağmaç, ordunun siyasete karışmasını istemeyen bir komutandı ve bu teklifleri sürekli reddediyordu. geçen zamanla birlikte muhsin batur'un ve faruk gürler'in harekatı kendilerinin yapmaya karar vermesi hatta muhsin batur'un olası darbeden sonra ülkenin yönetim sistemini değiştirmeye yönelik tutumu memduh tağmaç'ı rahatsız etmiştir. memduh tağmaç, komutanların darbe yapmaması, 60 darbesi sonucunda yaşanan süreçlerin tekrar yaşanmaması için dönemin kuvvet komutanlarıyla birlikte meşhur 12 mart muhtırası'nı imzalamış ve bunu dönemin başbakanı süleyman demirel'e göndermiştir. süleyman demirel bu gelişmeler sonrasında istifasını dönemin cumhurbaşkanı cevdet sunay'a göndermiştir.
  
  sonuç itibariyle darbe olmamış, memduh tağmaç olası bir darbenin önüne geçmiştir diyebiliriz. ancak verilen muhtıranın seçilmiş siyasilere yapılan bir darbe olduğunu ve tağmaç'ın da bir darbeci olduğunu söylemek yanlış olmaz.