muhasebe denetimi

• ticari faaliyetler ile ilgili olayların önceden saptanmış ölçütlere uygunluk derecesini araştırmak ve sonuçları ilgililere bildirmek amacıyla tarafsızca kanıt toplayan ve bu kanıtları değerleyen sistematik bir süreçtir.
  
  dersi zor gibi görünür fakat tanımını iyi açınca aslında basittir.
  
  sistematik süreç: ilk olarak sondan başlayalım çünkü bunu anlatmadan gerisi anlaşılmaz. bir şirketimiz var; ve bu şirketi bağımsız bir denetime sokmak istiyoruz. neden? yasal zorunluluk olabilir; ortaklar istiyor olabilir; yönetim durum değerlendirmesi yapmak zorunda olabilir.
  öncelikle bir denetim şirketiyle anlaşacağız. bu şirketin yetkilileri şöyle bi uzaktan şirketinizi süzecekler ve fiyatta da anlaşıldıysa denetlemeyi kabul edecekler. sonra yıl içinde şirkete gelip gidecekler. muhasebeye kaydedilen işlemlerin gerçekliklerini kontrol edecekler. isterlerse yönetim kurulu toplantılarına dahi katılacaklar. yıl bittiğinde de ortaya çıkan mali tablo hakkında bir fikir verecek olan denetim raporunu yazacaklar. süreç bu.
  
  ticari faaliyetler: bir işletmenin ekonomik işlemlerini ifade eder. bu da demektir ki, denetim gerçekleşen işlemlere yapılır. daha doğrusu yıl içinde kontrol testleri yapılabilir fakat raporun yazılması bir sonraki yılda olur.
  
  önceden saptanmış ölçütler: denetim, türkiye muhasebe standartları ve türkiye denetim standartları ile belirlenen kurallar çerçevesinde yapılır. denetçinin neyi nasıl yapacağı ince ince bu standartlarda yazar.
  
  uygunluk derecesi: denetimde şirketin verdiği veriler (mali tablolar) denetçi tarafından incelenir. verilerin tam doğru olduğu araştırılmaz. burada makul derecetanımı devreye girer.
  
  şayet inceleme sonucu veriler gerçek durumla
  - makul derecede uygunsa olumlu görüş verilir.
  - makul derecede uygun değil fakat verilerin toplamını bozmuyorsa şartlı görüş verilir. uygunsuz olan konular açıklanır.
  - makul derecede uygun değilse ve tablonun bütünü gerçeği yansıtmıyorsa olumsuz görüş verilir.
  - şayet verileri toplamasına izin verilmiyorsa veya denetçi kısıtlanıyorsa görüş bildirmekten kaçınır.
  
  ilgililere bildirmek: denetçi denetledikten sonra bir rapor yazar. bu raporda üstte belirttiğim görüşlerden birini yazar. bunu kimler okur? ilgililer şirket ortakları, finansörler, yatırımcılar, kamu kurumları vs. olabilir. ya da bazen taraftar olarak da kulübün mali yapısına denetim raporlarından bakabiliriz. örn.fenerbahçe mali tablolar. denetçi görüşü ara dönemlerde değil son dönemde olur.
  
  tarafsızca kanıt toplama ve değerleme: gerçek veriye ulaşmak için izlenen yollardır. tds'de yöntemlerinin neler olduğu yazar. basittir aslında; fiziki inceleme ve sayım, doğrulama, kayıt sistemini ileriye doğru izleme, gözlem,yeniden hesaplama,belgelerin incelenmesi, göz atma, soruşturma, hesaplama ve karşılaştırma.