friedrich nietzsche

• freud’un kendisi için “iç gözlem yapmakta bir insanın şimdiye kadar başardığından çok daha başarılı.” dediği alman filolog, filozof.
• hoşlanmıyorum ondan -niçin? -eşit değilim ona. -insan hiç böyle bir yanıt verebilir mi?
• sıkıntılarını dışa vurmak, büyük yüreklere yakışmaz.
  
  putların alacakaranlığı/friedrich nietzsche
• pandora'nın kutusunda kalan son şeyin umut olmasıyla ilgili "o zaman umut iyi bir şey midir yoksa kötü bir şey mi?" sorusuna "umut kötülüklerin en kötüsüdür çünkü işkenceyi uzatır." diye bir cevabı olan filozof.
• kitapları en az 3 ayraçla okunabilir, okurları ne demek istediğimi bilir ^*
• kendisinden hiç haz etmem fakat kitaplarını okumanın, sözleri üzerine saatlerce düşünmenin çok faydalı olduğunu düşünüyorum.
• yaradana diss atan tek yaratılmış.
• ekşisözlük de dahil olmak üzere zilyon tane yerli internet sitesinde şu sözü paylaşılan kişi:
  
  'kim namus ve ahlak şövalyeliği yapıyorsa, bilin ki en namussuzu odur.'
  
  artık neredeyse her gün bir başlıkta bu sözü görüyorum. fakat bu sözün kaynağını daha hiçbir yerde bulamadım. ingilizce olarak kendimce çevirip veya anahtar kelimeleri kullanıp yabancı sitelerde aratıyorum, yine bulamıyorum. kitaplarında aratıyorum, yine bulamıyorum. ve baktığım hiçbir türkçe sitede de daha bir allah'ın kulu altına kaynak yazmamış. gerçi bu zaten bizim sitelerde çok yaygın. immanuel kant'ın diye paylaşılan söz aslında ferdi tayfur'un sözü oluyor falan, buna çok alıştım zaten. hatta bizim ülkede yerli şair veya yazarların sözü olarak paylaşılan şeyler bile onların değil. yani kendi dilimizde olduğu için yalan olduğu kolaylıkla ortaya çıkacak o uydurulmuş sözleri dahi gerçek diye yutuyoruz.
  
  konuya geri dönecek olursak, en azından aksi ispat edilene kadar bu söz bence nietzsche'nin sözü falan değil. sözün kaynağını sunacak biri olursa, mesaj kutum sonuna kadar açık.
  
  ekleme: pancar tarlasinda cocuklar isimli bir üye şöyle mesaj attı: "evidence for the existence of god-benjamin chang kitabının, 26. sayfasında bu sözün nietzsche'ye ait olduğu yazıyor". kendisine teşekkür ediyorum tekrardan. kendi kitaplarında ise bulabilen henüz yok. almanca taratanlar falan da olmuş hatta bu sözü, onlar da bulamamış.
• her ne kadar başka yönleri ile ön plana çıkmış olsa da friedrich wilhelm nietzsche bir besteciydi de. philosophy, psychology and psychiatry adlı eserde nietzsche'nin müzik ile ilişkisi ayrıntılı olarak anlatılmaktadır, ben de bu eserde okumuş olduğum bazı bilgileri sizlere aktaracağım.
  
  filozofumuz, babasından dolayı müzikle erken yaşlarda tanışmıştır. babası carl ludwig nietzsche piyanoda epey kabiliyetlidir, özellikle doğaçlamaya istidadı vardır. ne yazık ki friedrich wilhelm yaklaşık 5 yaşında iken babasını kaybeder ve müziğe asıl yönelimi birkaç sene sonra başlar. yine de müziğe yatkınlığının daha erken yaşlarda var olduğunu söylemek mümkündür, zira nietzsche'nin infantil dönemindeki öfke nöbetlerinde bile, babasının ona piyano çalması sakinleşmesi için yeterli olmuştur.
  
  nietzsche, 7 yaşında dr weber's private institute'a yazdırılmıştır. anneannesi ona arkadaşlık etmesi için iki kişiyi seçer. bu arkadaşlarından birinin babası, bildiğimiz mendelssohn ile arkadaştır, diğeri de edebiyatla yakından ilgili olan ve seçkin bir aileden gelen bir çocuktur. nietzsche'nin şairliğinde ve besteciliğinde yaşamının erken evrelerinde edindiği arkadaşların da önemli bir yeri olduğunu söylemek pek yanlış olmaz. okula yazıldıktan 3 yıl sonra nietzsche bestelerini yapmaya çoktan başlamıştır, okul bittikten sonra da domgymnasium'a yine iki arkadaşı ile beraber gitmiştir; burada da edebi çalışmalarına ve bestelerine devam etmiştir. daha sonra çok iyi bir yerde burs kazandığı için arkadaşlarından ayrılıp yatılı okulda okumuştur lâkin bu iki arkadaşı ile mektuplaşarak bağlantısını sürdürmüştür.
  
  daha sonra nietzsche ve arkadaşları "germania" adını verdikleri bir kulüp kurarlar ve bu kulübün her üyesi, her ay bir müzikal veya edebi kompozisyon üretip paylaşmaktan sorumludur. nietzsche ağırlıklı olarak beste yapar.
  
  nietzsche'nin bestelerine dair fikir sahibi olmak isteyenler için:
  
  youtube:
  nietzsche: complete piano music - youtube
  
  spotify:
  nietzsche: complete piano music - spotify
  
  müzik aşığı nietzsche, 20 yaşındayken filoloji ve teoloji okumak için bonn üniversitesi'ne kaydolur. burada iken hanslick'in vom musikalisch-schönen'ini okur ki hanslick, özellikle liszt ve wagner eleştirileri ile ünlü bir müzik eleştirmenidir. schopenhauer'ın da müziğin metafiziğine yaklaşımından etkilenen filozofumuz yaşamının bu döneminde wagner operalarına karşı biraz ön yargılıdır.
  
  ancak bu ön yargı daha sonra kırılır. özellikle die meistersinger von nürnberg nietzsche'nin hoşuna gider. daha sonra nietzsche, wagner'ın eşi cosima wagner'a doğumgününde dostane bir mektup ile beraber kendisine ait olan bir piyano bestesini gönderir. nietzsche'nin wagnerlarda kendi bestesini çok başarılı bir şekilde çaldığına dair hikâyeler varken wagner'ın nietzsche'nin bestesi ile alay edip, odayı terk edip gülmekten yarıldığı da anlatılır.
  
  tüm bunlar, wagner'a duydugu öfkenin asıl sebebi olabilir mi bilinmez. (dini sebeplerin dışında) zira filozofun nietzsche contra wagner adlı bir yapıtı bile vardır.
  
  * * *
  fazıl say'dan gelsin:
  nietzsche und wagner, op.49 2013 / i. nietzsche
  nietzsche und wagner, op.49 2013 / ii. wagner
• gerçek bir entelektüel kimlikti.
  
  "zeus, öteki kötülüklerden de fazlasıyla eziyet çeken insanın, yaşamı kestirip atmamasını, hep yeni eziyetler çekmeye devam etmesini istemişti. bunun için insanlara umudu verdi; aslında kötülüklerin en kötüsüdür umut, çünkü insanın çektiği işkenceyi uzatır."
  
  friedrich nietzsche - insanca pek insanca 1. kitap