ibn-i haldun

• ibn-i haldun’un mukaddime adlı eseri, the muqaddimah adıyla ingiliz’ceye çevrilmiş ve danışmanlarından biri (william a. niskanen) bu üç ciltlik çeviriyi başkan reagan’a vermişti. reagan ilk devletin hal ve gidişi (state of the union) konuşmasında ibn-i haldun’un “vergilerin yükseltilmesi toplumun olduğu kadar devletin de aleyhinedir. düşük vergi serbest girişimciyi teşvik eder, sanıldığı gibi hazinenin boşalmasını değil dolmasını sağlar çünkü vergi tabanı genişler, herkes vergisini rahatça ödeyebilir tasarruf da yapabilir” görüşünü anlatır.
  ronald reagan chicago’da yaptığı 2 eylül 1981 tarihli konuşmasındaysa eski başkan john kennedy’nin 1962 yılında hem vergileri düşürmenin hem de enflasyonu yenmenin başarılmayacak bir iş olmadığı yolundaki demecine gönderme yaparak, bu sözlerin “altı yüz yıl önce, yani 14. yüzyılda yaşamış bir müslüman düşünürün, ibn-i haldun’un görüşlerini birebir yansıttığını” belirtir.
  ronald reagan, 1 ekim 1981 tarihinde ünlü ekonomik iyileştirme programını açıklar. söz vergiye geldiğinde de “on dördüncü yüz yılda yaşamış bir müslüman düşünür olan ibn-i haldun’un, günümüz ekonomist ve maliyecilerden çok daha aklı başında ve toplumu sarsmayacak, soluğunu kesmeyecek çözümler ürettiğini” söyleyerek, ibn-i haldun’a teşekkür eder.
• bakın son kez açıklıyorum bir daha tekrar etmeyeceğim;
  
  "coğrafya kaderdir" sözünü söylediğine dair hiçbir kaynak yoktur.
• ibni haldun’un, tarihin bilim olarak doğuşunu simgeleyen yapıtı (bkz: mukaddime), ortaçağ arap uygarlığının sönmeye yüz tuttuğu bir sırada kaleme alındığından, ibni haldun’u ve düşüncelerini doğrudan izleyen bir akım ortaya çıkmadığı gibi, bu düşünce daha sonraki yüzyıllarda unutulmaya yüz tuttu.
  
  ibni haldun, 14. yüzyılda toplumların iktisadi, sosyal ve siyasi koşullarının bilimsel bir çözümlemesini yaparken, bir takım temel tarihsel sorunları ortaya koyuyordu. ortaçağ’a ilişkin yapıları, iktisadi, toplumsal ve siyasal evrimi yavaşlatan ya da engelleyen yapıları betimliyordu. işte bu gecikme, yabancı güçlerin etkileriyle birleşerek birkaç yüzyıl sonra sömürgeciliği olanaklı kılacak; sömürgecilik de azgelişmişlik olgusunun ortaya çıkışını getirecekti.
  
  ibni haldun, kuzey afrika tarihini yüzyıllar boyunca kesintiye uğratan siyasal (daha sonra iktisadi ve toplumsal) başarısızlıklar dizisini son derece yöntemli bir biçimde irdeleyen ve durgunluk nedenlerini bir tanrısallıkta ya da dış güçlerin etkisinde değil, yaşadığı toplumun iç yapısında arayan bir düşünürdür.
• freud bireysel psikanaliz yaparken bu abimiz toplumun psikanalizini yapmıştır.üniversiteye gittiğimde mukaddime kitabını bulup okuyacağım.
• sevgi ve özlem duyduğu teokratik devlet anlaşını özveriyle eleştirebilecek
  cesur düşünür. onunla tekrar anlıyorumki insanlığın geleceği ikona tapınmadan, sorgulayarak düşüncelerin peşinden gidebilmesidir.dinin sorgulama aşamasını henüz atlatamayan belkide agnostik
  kalacak bendenizin aklına memleketteki aydın bir imam abinin lafını getirdi. 'insanın hayat pusulası akıldır. hersey sorgulana bilir ,herkes eleştirilebilir. kuran bir afyon din bir gelenek değildir mantığınızla algılamaya çalışmalısınız . karl marx dan friedrich nietzsche tarihdeki bütün filozoflardan öğrenelicek bir şey var.'
• çağın ötesindeki adam.
  
  devletin gerekliliğini savunmuş ama aynı zamanda "devletler de tıpkı insanlar gibi doğar, büyür, yaşlanır ve ölür." demiştir. tabii artık devletler kutsallaştırıldığı için bu düşünce dönemimize ters. bu yüzden çağımız da dahil olmak üzere çağın ötesindeki adam diyebiliriz.
• hayat hikayesi popüler anlamda konuşursak game of thrones'un eline rahatlıkla verir. hatta adını unuttuğum bir kitapta kendisinin hayat hikayesinin anlatıldığı bölümün başlığı 14. yy game of thrones'u diye atılmıştı.
• ibn haldun’a göre göçebe ve şehirli yaşamın özellikleri
  bedevi(göçebe)yaşam
  -özgürlük
  -güçlü asabiyet
  -doğal ve dayanıklılık
  -işleri kendileri yapmaları
  -cesaret
  -iyiliğe meyyal olma
  
  şehirli yaşam
  -bağımlılık, sınırlanmışlık
  -zayıf asabiyet
  -kırılganlık, rahat yaşama alışmışlık
  -iş bölümü-uzmanlık
  -korkaklık
  -iyilere duyarsızlık
• mfo'nun mazeretim var, asabiyim ben sarkisi kendisi icin yazilmistir. sufizme olan inanciyla bilinen mazhar alanson bu sarkisinda ibn khaldun'un asabiyye kavramini subtle imgelerle isleyip toplumlarin medeni cemiyet hayati kurabilme asamalarindan gecerken zaman zaman krizler yasayabileceklerini anlatmak uzere mazeretim var asabiyim ben sozlerini yazmistir. daha fazla bilgi icin prof dr saadet yalin'in "the imaginaries of ibn khaldun's muqaddimah in popular culture" eserine basvurulabilir.
• insanı açlık öldürmez, alıştığı tokluk öldürür.sozunu duydugumda cok tuttuğum, arastirinca ona ait bu söyleme en yakin sozunun "hunger does not kill, an overfilled stomach does" olunca hayal kirikligi yasadigim durum