istisnanın içindeki istisna

• ingilizce yazımda sayıların sıralama belirtmesi için sonuna -th gelir: 7th, 45th...
  
  i. bunun istisnası olarak 1, 2 ve 3 ile biten sayıların sonuna sırasıyla -st, -nd, ve -rd gelir: 71st, 452nd...
  
  ii. i'nin istisnası olarak sayı 11, 12 ya da 13 ile bitiyorsa sonuna yine -th gelir: 511th, 712th...
• aşağıdaki gibi bir "istisnanın istisnasının istisnası" durumu da söz konusu:
  
  şubat "normalde" 28 gündür.
  
  i. bunun istisnası olarak 4'e bölünebilen yıllarda şubat 29 gündür. (bkz: artık yıl)
  ii. i'nin istisnası olarak 100'e bölünebilen yıllarda şubat 28 gündür. (bkz: fin de siecle)
  iii. ii'nin istisnası olarak 400'e bölünebilen yıllarda şubat 29 gündür.
• kanunlarda çok rast gelinir.
  
  kavram olarak epeydir aklımı kurcalayan bir mesele ayrıca. çeşitli konularda sokaktaki tiksindiğim genel algıya/anlayışa tepki olarak sözlükte yazılan çoğu şeye de ayar olduğumu, bunun da tıpkı sokaktakine benzer bir sürü psikolojisi oluşturduğu kanaatindeyim epey zamandır. birbirinin aynı, fotokopi cümleler, fikrimsiler. üstüne bir de bu halle kendini pek orijinal, pek marjinal hissetmek. peh amk! e bir de buna karşı durunca sokaktaki kitlenin söylemine mi dönecem ulan meselesi bi yandan. sikerim aşkını, ızdırabını deyip her iki saçmalıktan da ırak ama vasatın sıkıcılığı tuzağına da düşmeden (nasıl mümkün olacaksa bu artık amk!) görece bağımsız, özerk bir fikir, bakış peşindeyim. sokaktaki emmiye dönüşürsem kendimi menfurca tokatlarım, klasik sözlükçü olmak da gereksizlik abidesi.
  
  neyse efendim, istisnanın istisnası bazen ana kurala dönüş değil ana kuralı da istisnayı da sikertmek, kendine yepisyeni bir yol açmaktır fikir aleminde, bakalım bu yol nereye doğru? hiç olmazsa şosesi yenidir ve yürüyüp hava almış olurum. beğenmezsem ateş almaya çıkmıştım, geldim derim. cin ekşiciler yer mi yemez tabii, (sörf olsa yerlerdi) ama yiyip yememeleri benim sikimde mi? değil.
• bu çifte istisna hali, kaideyi bozmaz ama yerinden eder. kaidenin askıya alındığı bir hal olarak istisna, kaidenin sürekliliğini temin eden aygıtlardan en önemlisidir. uzun süre geçerli kaideler, istisna kümelerinin denetiminde başarılı olan, kendisini bir zorunlulukmuş gibi sunmayan kaidelerdir. işte istisnanın içindeki istisna kaidenin oyununu bozar; kaidenin tasarladığının içindeki tasarlanamaz olarak istisna içindeki istisna; yıkıcı ve yaratıcı bir anın imkanını, sabırsızlıkla dolu bir günün kapanışında ortaya çıkan beklenmedik bir sabrı ima eder.
• almanca gramerinin özüdür desek abartmış olmayız.
  
  misal (bkz: n deklination)
• fransızca gramerinin bünyesinde çokça gözlenebilecek olgu.
• kurala geri dönüş.
• vergi mevzuatı bunlarla dolu. insana kafayı yedirtir.