kriz notları

• ali rıza güngen ve ümit akçay'ın daimi katılımcıları oldukları, tamer durak moderatörlüğünde haftalık olarak yayımlanan medyascope^* programı.
  
  önceki blümlere şuradan ulaşılabilir.
  
  edit: moderasyon murat aksoy'a geçmiş.
• aralarında berlin ekonomi ve hukuk üniversitesi'nde ders veren ekonomi doçenti ümit akçay'ın da bulunduğu bir grup tarafından oluşturulan ve mevcut ekonomik krize ilişkin veri ve analizlerin paylaşıldığı blog sayfası. mevcut krizi ve etkilerini anlamak isteyen herkesin göz atması gereken bir platform olmuş. dikkatimi çeken bir yazıdan küçük bir alıntıyı paylaşmak istiyorum:
  
  --- spoiler ---
  
  türkiye ekonomisi çok kritik bir dönemden geçiyor. riskin büyüklüğü ile ilgili bir kaç veri ekleyeyim: dış borç ödemesi takviminde, eylül'de 7 milyar dolara yakın, ekim'de ise 10 milyar doların üzerinde ödeme var. ve bu borçların neredeyse tamamı özel sektörün. sadece özel sektör borcu, milli gelirin yüzde 60'ını geçmiş durumda. bunun yarısı ise döviz biçiminde. döviz rezervlerinin kısa dönemli dış borca oranı ise yüzde 60'lara kadar gerilemiş durumda. peki, bu firma borçları neden bu kadar hızlı arttı? 2008 krizi sonrasında hükümet ile sermayenin kurduğu 'büyüme koalisyonu' nedeniyle. küresel konjonktür nedeniyle ucuz dövizin olduğu ortamda firmaların dövizle krediye yönlendirilmesi, hem firma karlılıklarının yükseltilmesini hem de ekonomik büyümenin canlı olması sayesinde siyasi desteğin sürmesini sağladı. küresel konjonktür terse döndüğünde, önceki dönemde yüksek karlar elde eden firmalar yavaş yavaş zarar etmeye hatta batmaya başladı. hükumet 2016 sonrasında yaklaşık 30.000 firmayı kurtararak bunun siyasi faturasını 24 haziran seçimleri sonrasına ertelemeyi başardı. dolar-tl'nin 5.27'ye gelmesi, 2016'dan bu yana ertelenen ekonomik ve siyasi faturanın artık ertelenemeyecek bir noktaya vardığını gösteriyor. kritik aşama, kur şoku nedeniyle, borçların ödenemediği noktada başlayacak. içeride bankalarla zaten 30 milyar dolara yakın yeniden yapılandırma yapılması bunun ön adımları. kur şokunun kur krizine dönüştüğü ortamda, dövizle borçlanma sürecine aracılık eden bankacılık sisteminin hasarsız bir şekilde ayakta kalması bir mucize olur. faiz artışının resesyona neden olacağı korkusu ile ertelenmesi sonrasında ekonominin döviz kuru krizine yakalanması, 2013 sonrası yoğunlaşan birikim rejimi krizinin bir belirtisi. an itibariyle dolar-tl 5.31’i geçmiş durumda. artık bir döviz kuru krizimiz var!
  
  --- spoiler ---
  
  kriz notları
• kitap: ön kapak - arka kapak
  
  blog: bir web sayfası - kriz notları.
  
  youtube: bir ekonomi programı- kriz notları
  
  tanım: ekonomi ve politik gelişmelere öteki pencere.
  
  motto: "ekonomiyle ilgilenmeyebilirsiniz. ancak bu sizi ekonomik krizin sonuçlarına maruz kalmaktan muaf kılmaz."
  
  soru: sanat, sanat için mi? sanat toplum için mi? sanat kim için?
  
  29 eylül 2021 - kritik bir dönüm noktası
  
  23 ekim 2021 - güncel kriz dinamikleri
  
  3 kasım 2021 - muharebenin düğümü: para politikası