olağanüstü hal işlemleri inceleme komisyonu

• 23 ocak 2017 tarihli ve 685 sayılı kanun hükmünde kararname ile kurulmuş komisyon.
  
  cemaat'in darbe denemesinden sonraki ohal'de ilan edilmiş onlarca khk ile memuriyetten atılan kişilerin, kapatılan gazetelerin, televizyonların, radyoların, tasfiye edilen şirketlerin vd. gerçek ve tüzel kişilerin başvurabileceği bir kanun yolu olarak düzenlenmiş.
  
  komisyon hakkında yrd. doç. dr. kerem altıparmak, bir fikir vermesi adına şu kısa değerlendirmede bulunmuş:
  
  "hafta sonu prof. dr. metin günday, ankara barosu başkanı hakan canduran, van barosu başkanı murat timur ve ihop genel koordinatörü feray salmanla konuşurken şöyle dedim: “bence en kötü senaryo şu: aihm’i uzun süre oyalayamazlar. aym de bir yerde karar vermek zorunda. bunun için bir komisyon kuracaklar, o komisyonun işlemlerine karşı da yargı yolunu açacaklar. aym bir pilot kararla önündeki tüm başvuruları o komisyona gönderecek. komisyon, idari yargı, istinaf, temyiz, aym ve aihm derken 10 yıl kimse kamu görevine geri dönemeyecek”.
  artık devleti çok iyi tanımış olmalıyım ki 48 saat bile sürmeden tahminim doğrulandı. 685 sayılı khk ile olağanüstü hal işlemleri inceleme komisyonu kuruldu. kurulan komisyonun mağduriyetleri gidermekten çok, aihm’i aşmaya yönelik olduğu her halinden belli. komisyon ne yapısı itibarıyla, ne de karar alma mekanizmaları itibarıyla bağımsız ve tarafsız bir organ değil. 7 kişiden oluşuyor. 5 üyesini başbakan ve bakanlar atıyor, biraz yargısalmış gibi gözüksün diye 2 üyeyi de hsyk atıyor.
  komisyon sadece ihraçlara değil, khk’nin 2. maddesi uyarınca tüm dernek, vakıf, tv, radyo kapatma kararlarına da bakacak. kabaca bir 100000 işlemden bahsediyoruz. bu 100000 işlemi komisyonun 2 yıl içinde karara bağlaması bekleniyor. çünkü uzatma hariç komisyon için öngörülen görev süresi 3. madde uyarınca bu. bu da yine kabaca komisyon’un günde 250 dosyayı karara bağlamasını gerektiriyor. atanan üyeler dworkin’in bahsettiği türden bir hercules olsa bu kadar hızlı ve adil çalışması mümkün değil.
  ama aslında komisyon’u kuranların böyle bir beklentisi de yok. 9. madde uyarınca komisyon incelemeyi dosya üstünden yapacak. düşünün, 100.000 işlem yapılmış. bu işlemlerde daha önce ifade etmeye çalıştığım üzere insanları ceza hukuku anlamında mahkum etmişsiniz. bunun için bir çok vakada ne yürüyen bir soruşturma, ne savunma hakkı, ne delil, ne de açıkça ne ile suçlandığı belli insanların. şimdi bu kişiler komisyona başvurup bilmedikleri suçlamaya dosya üzerinden itiraz edecek. ve bu itirazları o komisyon günde 250 karar vermek suretiyle inceleyip karara bağlayacak.
  bu karara karşı yargı yolu açık. ama olmayan yargılamanın, yargılamasının da ne olacağını kestirmek zor değil. bu şu anlama gelecek, 2 yıl komisyonda bekleyeceksiniz. iyimser bir tahminle en az 3 yıl da tüm idari yargı sürecek. ona karşı aymye gideceksiniz. eh o da iyimser bir tahminle 2-3 yıl sürecek. ihraçtan itibaren sayarsanız 8-9 yıl iç hukuk yolu sürmüş olacak. sonra aihm’e giderseniz, bir 3-4 yıl da orada devam edecek. buna göre, 10 ila 15 yıl sonra haklılığını kanıtlarsa kişi kamu görevine geri dönebilir, tabii hala yaşı buna uygunsa.
  hukukun misyonu nedir sorusuna çeşitli cevaplar veriliyor hukuk felsefesinde. son yıllarda türkiye’deki hukuku izleyen birisi hukukun asli görevinin mağdurları oyalamak olduğu sonucuna ulaşabilir. hatta belki daha somutlaştırırsak, hukukun görevi aihm’e ulaşmayı engellemektir şeklinde özetlenebilir de.
  bu durumu aihm’e düzgün bir şekilde anlatmak ve komisyonun etkili bir hukuk yolu olmadığını kanıtlamaktan başka bir çare kalmıyor geriye. eğer aihm bunu kabul etmezse, onbinlerce kişiye yetecek kadar soğuk suya ihtiyacımız olacak.
  (not: durumun teknik değerlendirmesini, gerekli kaynak ve açıklamaları ile birlikte daha sonra yapmayı umuyorum. bu kısa ve genele hitap eden bir ilk değerlendirme olarak okunabilir)."
• ben bununla ilgili şunu anladım. bu kurum mahkeme kararı olmadan istediği kurumu kapatabilecek. tabi ohal durumunda. eğer bu kurum politize edilirse kafasına göre kurum kapatmayacağını kim söyleyebilir.
  edit: rtük akp yakın medya kuruluşları da şikayetçi. buda ona benzer bir kurum gibi.
• (bkz: fringe)
• dosya üzerinden çalışacak, başvurmayanların başkaca yargı yoluna gidemeyecekleri oluşum.
  yargının kenarından dolaşım.
  ahim'den uzaklaşım.
• sadece 3’ü hukukçulardan oluşacak 7 kişilik komisyonun kapatılan kuruluşlarla birlikte sayısı 100 bini bulacak başvuruyu inceleyerek karar vermesi beklenecek. komisyonun görevlerine dönmesine karar verdiği kamu görevlileri ilkesel olarak kendi kurumlarına değil başka kurumlara yerleştirilecekler.
  ...
  haklarındaki işlemlere karşı dava açanlar da komisyon’a başvurmak zorunda olacak. komisyonun aihm’de türkiye’yi mahkûmiyetlerden kurtarmak üzere kurulduğu belirtilirken dava sürecini uzatacağı ve mağduriyetleri artıracağı eleştirisi yapıldı.
  ...
  
  komisyonun kurulması ile bugüne kadar açılan davalar hükümsüz kalacak. davacıların yaptığı dava masraflarının ne olacağına dair khk’de hüküm yer almadı. 7 kişinin 100 bini bulacak başvuruyu incelemesi çok uzun süreleri alacak. komisyonda sadece 3 hukukçunun görev yapacak olması da verilecek kararları tartışmalı hale getirecek. başka herhangi bir iş yapamadıkları için mağdur durumda olan kişiler için sürecin uzaması mağduriyetin artmasına neden olacak. ankara üniversitesi siyasal bilgiler fakültesi öğretim üyesi yrd. doç. dr. kerem altıparmak “komisyon kurulması hiç şaşırtmadı. aihm’nin önü böylece alınmak istiyor. aihm kabul ederse, strazburg’dan 10 yıl karar çıkmaz” yorumunu yaptı.
  
  http://www.cumhuriyet.com.tr/…_komisyon_engeli.html
• faaliyete yakın zamanda başlayacağı belirtilen komisyon:
• adaylarının belirlendiği ve güvenlik soruşturmalarının yapılmaya başlandığı haberi satır aralarına düşen komisyon. süreç uzayacak gibi duruyor. iş ve işlemlerini nasıl yürüteceklerini çok merak etmekteyim.
• umudumuzu bağladığımız komisyondur ancak hala somut bir adım ve gelişme yaşanmadı. sonuçlar nasıl belli olacak ya da sizin verdiğiniz dilekçe incelendi mi incelenmedi mi kontrol edilebilecek bir yer yok. herkesin eline birer tane kayıt numarası verildi ve bekleyin dediler.
• adalet bakanlığı müsteşar yardımcısı selahaddin menteş'in başkan olarak seçildiği ve tüm üyelerinin belirlenmiş olduğu komisyon.
  
  ekleme: kimi kaynaklarda selahattin menteş yazıyor.
  
  bir kaynak verelim de ayıp olmasın eklemesi: milliyet
  
  son edisyon: blue eyes white dragon bakanlık linki verdi. doğru isim d ile olanmış.
• temmuz başı itibariyle başvuru alacak olan komisyon. aihm de iç hukuk yollarını tüketin kararı vermişti. ihraç olanların başlangıç kapısı bu komisyon olacak anlaşılan.