akut karın ^*

• şişmiş ve sertleşmiş karındır..genellikle acile şiş ve sert karınla gidildiğinde konulan ilk teşhisdir..sebebi çok çeşitli olabilir, birçok rahatsızlıkta görülebilir..zehirlenme, apandist patlaması, iç kanama, bağırsak düğümlenmesi bunlardan bazılarıdır
• acil doktoru :akut karin var bu kadinda. (hastanin kocasina): ne yedi en son?
  hastanin kocasi :valla en son pek bisey yemedi ama 9 ay kadar once bi$ey yemi$ti..
  (bkz: igrencim ben)
• (bkz: akut pankreatit)
• (bkz: bu karın açılacak)
• (bkz: akut apandisit)
  (bkz: pelvik inflamatuar hastalık)
• tahta karın diye de adlandırılır.defans ve rebound vardır
• genellikle abdomen kaslarının spazmı, kusma ve ateş ile birlikte aniden ortaya çıkan sürekli ve şiddetli karın ağrısı şeklindedir. akut karın bir hastalığı değil, karın ağrısına sebep olan hastalıkların sebep olduğu bir tabloyu ifade eder.
  
  akut karın(abdomen)'ın en sık nedeni peritonittir (abdomeni örten zarın iltihabı). altta yatan nedenler arasında apandisit, abdomen hasarı veya divertikül hastalığı (barsak duvarında küçük, çıkıntı yapan torbacıkların bulunması) veya peptik ülser gibi hastalıkların sonucunda bir iç organın perforasyonu (yırtılması) yer alır.
  
  akut abdomen sıklıkla karnın ortasında künt(yeri tam olarak belli olmayan) bir ağrı olarak başlar ve duruma bağlı olarak, giderek vücudun belli bir bölgesine yerleşir. örneğin, apandisitte önce umblikal(karnın orta kısmında) ağrı görülür sonra ağrı vücudun sağ tarafında hissedilir.
  
  akut karın ağrısında tedavi, altta yatan nedene göre yapılır. akut karın ağrısı ile gelen hastaların genelinde ameliyat gerekebilir. akut karın ağrısı durumunda tedaviye mümkün olduğunca hızlı başlanmalıdır. gereken durumlarda ya laparoskopik cerrahi ya da açık cerrahi işlemleri uygulanır ve hasta vakit kaybetmeden ameliyata hazırlanır.
• akut karın, çocuklarda önemli bir acile başvuru sebebidir.
  
  tanı konusunda birkaç önemli nokta vardır.
  
  1- karın ağrısı ile gelen çocuğun gerçekten karın ağrısı var mı bunu öğrenmek:
  
  yapılacak karın muayenesinde derin ve yüzeyel palpasyon bu konuda oldukça aydınlatıcı olacaktır. iki yaşın üzerindeki çocuklar palpasyonla ağrı, defansve rebound fenomenini tarif edebilir veya varlığında tepki verebilirler.
  
  2- karın ağrısını ifade edemeyen çocukta akut karın olduğunu anlayabilmek:
  
  fizik muayene burada da en önemli yol göstericilerden biri olacaktır. erişkinler kadar açık olmasa da çocuklarda da hikaye ve fizik muayene ile akut karın tanısı konulmaktadır.
  
  iki yaşın altındaki çocuklarda akut karın etiyolojisinde invajinasyon ön planda düşünülmeliyken, iki yaşın üzerinde ise akut apandisitön planda düşünülmelidir. perforasyonun ekarte edilebilmesi için mümkünse ayakta batın grafisi çekilmelidir ve diğer olası tanılar için tetkikler yapılmalıdır. akut karının çok fazla sebebi olabilir ve sebep bulunana kadar tanısal yöntemler kullanılmalıdır.
  
  akut karın'ın tedavisi tamamen cerrahi olabileceği gibi medikal tedavi seçenekleri veya minimal invaziv yöntemlerle de tedavi edilebilir. tedaviyi asıl yönlendiren unsur akut karın'ın etiyolojisidir.
• baryumlu grafi asla çekilmemeli
• acil servise en çok başvurma sebebidir.
  
  gayet belirsiz kliniğiyle olaya hakim doktorlara bile soğuk terler döktürebilir.
  
  akut karın'ın en çok karşılaşılan sebepleri başta akut apandisit olmak üzere, akut kolesistit, akut pankreatit, peptik ülser perforasyonu, mezenterik vasküler oklüzyon, akut pyelonefrit, biliyer kolik, over torsiyonu, endometriozis, çeşitli tümörlerdir.
  
  akut batın, karın ağrısı ile karakterize bir durumu temsil eder.
  
  ancak burada akut sözcüğü anahtardır.
  
  yani 1 aydır karnı ağrıyan kimsede akut batın vardır diyemeyiz.
  
  bu konuda çeşitli görüşler bildirildiyse de genel kanı "1 haftayı geçmemiş karın ağrısı"nın akut batın kabul edilmesi yönündedir.
  
  ayrıca herhangi bir tabloya akut batın diyebilmemiz için ek hastalık olmaması gerekiyor...
  
  akut karın, ilk başta tam olarak lokalize edilemeyen bir ağrı ile başlar.
  
  yani hasta karın bölgesinde genel bir rahatsızlık ve ağrı hisseder ancak sorduğunuzda parmak ucuyla gösterip "burası ağrıyor" diyemez.
  
  bu durum viseral ağrı dediğimiz durumla ilgilidir, yani ağrı henüz köken aldığı organla sınırlı olup, bu organın sınırlı sinir desteği ile kendini belli edebilmektedir.
  
  bu dönemde (viseral ağrı dönemi) akut batına tanı koymak, "sebebi şudur" diyebilmek gayet zordur.
  
  yine bu dönemde hasta hareketsiz kalmayı yeğleyecektir.
  
  bunun sebebi ağrı kaynağı organı periton'a temas ettirmemektir.
  
  (çünkü periton ağrıyı gayet şiddetli bir biçimde hissettiren bir yapıdır. kaldı ki periton'a bulaşmış ağrı bize peritoneal irritasyon olarak geri dönecektir - ki buna da parietal ağrı denir zaten.)
  
  ağrının köken aldığı organ inflamasyonla ilerleyedururken periton irritasyonu başlayacak ve yukarıda da belirttiğim gibi peritoneal irritasyon bulguları olan defans ve rebound tenderness karşımıza çıkacaktır.
  
  bu dönemde hasta ağrıyı noktasal olarak tarif edebilir çünkü artık olay sadece sözkonusu organla ilgili değil, `periton~'a yayılmıştır.
  
  (tabii hasta yine hareketsizliği tercih edecektir).
  
  akut karın tanısı için (akut karın tanısı derken "bu akut karın" demek değil, akut karnın sebebini belirlemek adına konuşuyorum) çeşitli testler mevcuttur (ki tabii bunlar da tartışma konusudur.)
  
  bunlar arasında düz akciğer grafisi, ayakta direkt batın grafisi, ultrasound hatta bilgisayarlı tomografi sayılabilir.
  
  ha, tam kan, tam idrar, gaitada gizli kan'ı söylemiyorum bile.
  
  (onlar tartışma konusu değil.)
  
  düz akciğer grafisinde ne görebiliriz, mesela eğer duodenal ülser neticesinde perforasyon geliştiyse sözkonusu açıklıktan parakolik bölgeye sıvı ve hava geçişi olacağı için sağ hemidiyafragmada yükselme görebiliriz.
  
  veya akut batının sebebi eğer toraks kaynaklıysa (akciğer, özofagus, kalp vs) ona göre bulgular görebiliriz (gerçi inferior myokard infarktüsü geçiren hastanın düz akciğer grafisinde ne görürsünüz bilemem ama bir ekg çektirmek daha faydalı görünüyor.)
  
  ayakta direkt batın grafisinde ise klasik hava-sıvı seviyeleri, obstrüksiyon odağı, volvulus, kitle vs görülebilir.
  
  ultrasound ise -tüm tıp camiasına göre- en kral tetkik olsa gerek.
  
  hem ucuz, hem noninvaziv.
  
  diffüz organ incelemesi için birebir falan...
  
  gerçi eğer obstrüktif bir durum söz konusu ise mutlaka bir yerlerde hava bulunacağı için bu durum us'nin belini bükebilir...
  
  abdomen bt ise son zamanlarda okuduğum her makalede öve öve öküz edilmiş.
  
  tamam, bt her şeyi en ince ayrıntısına kadar gösterebiliyor da, adı üstünde akut batın bu.
  
  nerede öyle ha deyince bt'ye sokacaksın hastayı?
  
  uzatmadan bitireyim;
  
  akut batın günümüz şartlarında hekimleri halen zor durumda bırakabilen bir durumdur.
  
  akut batın tanısını koyabilmek için öncelikle öykü ve fizik muayene şarttır.
  
  hatta öykü ve fizik muayene akut batın tanısında en önemli basamaktır.
  
  öykü ve fizik muayene yapmıyorsanız sizi tıp camiasına kabul edenin gözü çıksın.