fischer izdüşüm formülleri ^*

• 1880 sonlarinda alman kimyaci emil fischer'in onerdigi kiral karbon atomu cevresindeki gruplarin uzaysal duzenini gosteren izdusum formulleridir. genelde birden fazla stereojenik merkeze sahip olan molekullerde kullanislidir. yatay ve dikey cizgilerden olusan bu gosterimde yatay cizgiler sayfadan disari dogru yonelmis baglari, dikey cizgiler ise sayfanin icine yonelmis olan baglari temsil eder. bu formuller kagit duzleminde 180 derece dondurulebilir, fakat ters cevrilemezler. ozellikle karbonhidratlarin incelenmesinde cok buyuk onemi vardir bu formullerin.
• öğrencilerin 3 boyutlu konfigürasyonunu fischer izdüşümüne çevirmek için beyinlerinde sağ ve sol loplarının yerlerini çevirmek zorunda kaldıkları duruma neden olan ve moleküllerin çizgilerle ifade edilmesiyle elde edilen formüllerdir. aslında hiç ezbere gerek olmadan sadece molekülün çakışık konfigürasyonu yazıp sanki üstünden kağıt düzlemine bastırıyormuşsunuz gibi yapmak fisher izdüşüm formüllerini yazmanın en kolay yoludur. eğer bunu becerebilen öğrenci varsa -ki kendileri bir elin parmaklarından çok çok azdır- bir ileri aşaması ise fisher izdüşüm formüllerinden newman konformasyonunu yazdırmaköğrencinin stereokimya konusunu anlayıp anlamadığını anlamanın en kolay yoludur -tabiki hoca açısından.