kaatı

• kaatı: türk süsleme sanatlarından biri, ince kağıt oymacılığı.
  
  bir tahta parçasının üzerine kat kat kağıtlar yapıştırılıyor. kağıtlar ince değil, kalın değil, orta karar. sonra en üsttekine çizilen resmin kenarlarından kağıtlar uygun bir keskiyle kesiliyor. oyularak çıkarılan parçalar ve tahta üzerinde kalan kağıtlar, yeni bir kağıt ya da başka bir madde üzerinde değişik desenler, şekiller ve şemailler üzere birleştirilerek sanatkarın gönlünce ahenk kuruluyor.
  
  düzeltme:
  ...
  
  düzeltmeyi düzeltme:
  eskiden buraya kaatı örneklerinin görülebileceği adresler yazmıştım ancak o bağlantılar artık çalışmadığı için adresleri uçurdum. yerlerine yazdığım yeni adresler de kısa zamanda çalışmaz hale geldiği için adres yazma ve örnek verme meselesinde pes ediyorum.. ya da etmiyorum, ara veriyorum.. ya da .. amaaan, paşa gönlüm nasıl isterse o usul işte.
• kagıt yada derinin dantel gibi işlenmesiyle olusan osmanlı susleme sanatlarının en onemlilerinden biridir. en guzel orneklerini topkapı sarayında ve ingiltere' de british museum' da gorebilirsiniz. kaatı'nın osmanlı el sanatları arasına girisi 16. yuzyıla, kanuni sultan suleyman donemine rastlar.
• yazı ve motifleri oyarak başka bir madde yada kağıt üzerine yapıştırma sanatıdır.ilk büyük sanatçısı olan abdullah kaati(kaat'i)herat'ta yetişmiştir.iranlılar tarafından yaygın olarak yapılan bir sanattır.
• arapça "kat", yani "kesme" kelimesinden türemiştir. celal esad arseven'in kaleminden sanat ansiklopedisi'nde şöyle geçmektedir:
  
  “bir kağıt veya deri üzerindeki yazıyı, motifi, bir kalemtraşla kesip çıkartarak içi oyulmuş olan parçayı veya çıkan parçayı diğer bir kağıt, bir deri veya bir cam üzerine yapıştırmak suretiyle vücuda getirilen işler. bu şekil kesilip çıkartıldığı vakit içleri boş kalan kağıt kısmına dişi ve çıkan yazı ve şekle de erkek denir ki, bu erkek veya dişi şekiller ayrı ayrı bir satha yapıştırılarak muhtelif iki levha vücuda getirilebilir. deriden yapılan kat’ı işleri de vardır. gerek deriden ve gerek kağıttan yapılan işlere mukatta denildiği gibi, bunları yapanlara katta (çoğulu kat taan) denir."
  
  iran kökenli bu sanat hakikaten hüner isteyen, meşakkatli bir sanattır. düz renkli kağıtlar kullanılabileceği gibi, ebrû kağıtları ile de kesme işlemi yapılabilir ki doğal desenli estetik bir görünüme erişilir. yapıştırma işleminde kullanılan yapışkan dahi el yapımıdır, her ayrıntı da emek vardır haliyle. çok ince, neredeyse kıl kadar motifleri kesebilmek, üstelik koparmadan, parçalamadan, göz-izan-tecrübe-kabiliyet-sabır gerektirir.
  
  zor ama şahanedir neticede.
• gazneli mahmut albümü 17. yüzyıldaki nadide örneklerindendir.
  istanbul üniversitesi kütüphanesini arşivindedir.
• son entrysi 2 yıl önce yazılmış bu sanata gönlümü verdim. tanıştığım günden beri hiç pişman olmadığım da bi gerçek. kağıtları dilediğiniz renklere boyamaktan tutun, o tatlı motifleri çizip, kesip, yapıştırmaya kadar hepsi emek, hepsi sabır, hepsi ince ince adım adım koca bir sanat.
  
  ülkemizde henüz tam olarak tanınmayan bu sanatın hakettiği değeri görmesidir bir çaylak kaatı' gönüllüsü olarak dileğim.
• geleneksel sanatların her biri sabrın zarafetini gösterir de, içlerinde en ince nakşı bu sanattadır. o yüzden, binbir emekle ortaya çıkarılan eserleri ve ustalarını takdir edip hayran olmamak elde değildir.
  
  günümüz ustaları arasında başlıca otoritelerden biri, süheyl ünver'in gelini dürdane ünver'dir diyebiliriz.
• son zamanlarda kestikçe dertlerimi, tasalarımı, hayatıma giren malları kestiğimi hissettiren, kestikçe kestiren, kestikçe hayatımın enkazlarına küstahça kadeh kaldırmama vesile bir güzel sanat. ne de güzel sanat.
• müjgan başköylü harikalar yaratır: http://hizliresim.com/8z7nr7
• özellikle iran'da ve osmanlı'da benimsenmiş ve yayılmış, kağıt ya da derinin dantel gibi oyularak işlemesiyle elde edilen bir süsleme sanatı.
  
  japonya ve çin'de de varlığı bilinen bu sanatın islam'dan önce herat'ta ortaya çıktığı ve deri oymacılığına dayandığı ileri sürülür.