• (bkz: kader belliyken özgür iradeden bahsedilememesi)
  • sadece özgür iradenin varlığı yaşadığımız hayatı anlamlı kılabilir.

    düşünsenize bir kadına zil zurna abayı yakmışsınız ama aşk zannettiğiniz şey, sadece beyninizdeki milyarlarca nöronun bağlantılarının belirli bir şablona göre düzenlenmiş olmasının sonucu. böyle bir bilgiye sahip olsaydınız gerçekliği sorgulamaktan hayattan soğurdunuz.

    ya da diyelim ki çok güzel bir sanat eseri, mesela van gogh'un yıldızlı geceleri veya vivaldi'nin mevsimleri, duygu dediğimiz metafizik bilinmezin yardımı ve özgür iradeyle yaratılmamış, sadece birkaç yüz milyon nöronun önceden belirlenmiş işleyişiyle ortaya çıkmış olabilir mi ?

    insan beynini taklit eden yapay zeka algoritmalarıyla beste ya da resim yapan, kitap yazan robotlar üretildi. şimdilik bu eserlerin hiçbiri bir claude monet, marquez ya da chopin ayarında değil. umut edelim ki hiçbir zaman da o kaliteye ulaşamasınlar.
  • (bkz: kader diyemezsin sen kendin ettin)
  • yol ayrımları olası tercihlerle olası sonuçları doğrur bu kaderdir, hangi ayrımı seçeceğin ise özgür iradedir.

    edit: mantıklı olabilecek en uygun tanımdır.
  • kader belli değildir, özgür iradenle hayatı sen oluşturursun. yapacağın tercihleri ve olacakları ise önceye ve sonraya hakim olan tanrı bilir.
  • özgür irade biraz da sabah 8 akşam 6 çalışan bir beyaz yakalının şirket sınırları dışına çıkmasının yasaklanmasını göz ardı ederek tüm gün ben özgür bir bireyim diye dolanmasına benziyor. nereden mi biliyorum...sormayın.

    özgür irademiz varmış gibi hissettirilen ama asla bunu tam hissedemeyeceğimiz bir düzen içine doğmuşuz hepsi bu.
  • lost dizisininde gayet dozunda ve güzel işlenmiş konu.
  • orada ince bir çizgi var. allah (cc) ezel ve ebedi bilir ve ona müdehale etmez. onun basir isminin tecellisidir. işte buna genel olarak kader diyoruz. cüz-i irade ise onun biliyor olması müdehale ettiği anlamını taşımaz. müdehale istiyorsan dua etmelisin. tıpkı bir çoçuğun sıcak sobaya yaklaşması gibidir. dokunursa ne olacağını bilirsiniz ama dokunup dokunmamak onun iradesindedir.

    siz yinede aklınızı kullanın. kader hassas bi konudur. daha evrenin sınırlarını tartamamış insan beyniyle ölçülmeyecek kadar hassas terazidir. üstüne bütün saçma tercihlerimizi yükleyemeyeceğimiz kadar hassas bir konudur. üzerinde konuşurkende dikkat ister benim gibi haybeden atmayın.
  • şimdi olmuş ve olacakların hepsini bildiğine iman ettiğimiz bir tanrı var. bu söyleme göre o tanrı daha beni yaratmadan önce tüm hayatımı ve hayatım boyunca yapacağım tercihleri biliyor. garip olanı ise tüm hayatım boyunca yaptığım tercihlerin benden kaynaklı olduğunu iddia edip, beni sınav yaptığını bile söylüyor. sonuçta tercihi yapan sendin diyor. peki daha beni yaratmadan önce olmuş ve olacakları gördüğü için yaşadığım hayatın sonunda cennete ya da cehenneme gideceğimi bilmiyor muydu? biliyor. diyeceğim o ki, dinde özgür irade diye bir şey asla olamaz.
  • yok ki. ozgur irade tanri kavrami olmasa bile aslinda bir yanilsamadan ibaret. ne olacaginiz, nerede neyi sececeginiz bile genetik+cevre kosullariyla sekilleniyor. unlu bir sozde denildigi gibi, gole firlattigim tasin bilinci olsa kendi iradesiyle uctugunu zannedecekti.
hesabın var mı? giriş yap