kyrie eleison

• tam olarak açılımı şöyledir:
  
  kyrie = ingilizce lord, türkçesiyle "efendimiz" anlamına gelen "kyrios" sözcüğünün vocativus/seslenme hali çekimi. yani: "o, lord/ey efendimiz".
  
  eleison: merhamet etmek anlamındaki "eleo" (eleos = merhamet isim hali) fiilinin aoristum (-di'li geçmiş) emir hali.
  
  yani "efendimiz, bize merhamet et", ama aslında bunun da kökü "aydınlatmak" fiiline dayanıyor. yunanca elea = zeytin, eleon = zeytinyağı demek. petrolden önce kandillerde zeytinyağı kullanıldığından aydınlatma fiilinin kökü yunancada zeytine dayanıyor. hatta kyrie eleison'u biraz zorlayarak "efendimiz, bize zeytinyağı bahşet" şeklinde çevirenler bile var.
  
  "kirie eleison" bu ifadenin koine (ortak) (dialektos) denen ortaçağ yunancasındaki okunuşu. klasik yunanca okunuşu "kürie eleyeson" olurdu.
  
  ps. dört sene eski yunanca okudum.