mezuza

• köken olarak mezuza; ibranicede kapı pervazı anlamındadır.
  
  bir parşömen üzerine; el yazısı ile torahın devarim bölümlerindeki (6:4-9 ve 11:13-21) şema ve veaya metinlerini yazılır.
  parşomenin dış yüzeyinde şaday yazar ki 'her şeye kâdir' anlamındadır. aynı zamanda 'şomer dlatot yisrael' yani 'israil kapılarının koruyucusu' kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur bu şaday kelimesi.
  
  parşomen, mutlaka kaşer bir hayvanın derisinden yapılmış olmalıdır.
  
  daha sonra bu parşomen soldan sağa doğru kıvrılarak tahta, metal, cam ya da plastik gibi bir muhafaza içine konur.
  
  mezuzanın takılması için bir dua okunur^*
  
  bu dua okunduktan sonra, mezuzanın kapının sağ pervazına, üst ucu evin ya da odanın içine bakacak şekilde, hafif eğik olarak kapının üstten üçte birlik mesafesinde (omuz hizasında) takılması gerekir.
• mezuza takılacak yerin iki kapı kirişinin, çatısının ve kapısının olması, devamlı yaşanan bir yer olması, insanın kullanabileceği saygın bir yer olması, girişin en az 10 karış yüksekliğinde olması mezuza takmak için gerekli şartlardır.
  
  bu yüzden mezuza, tuvalet, banyo, kiler, ahır hariç evin tüm kapılarına konur.
  
  ev değiştirme durumunda, israil’de, hemen, diasporada ise 30 gün içinde mezuza takma işlemini tamamlamak gerekir.
  
  ev değiştiren kişi eğer evini bir yahudi’ye satar veya kiralarsa mezuzalar yerlerinde bırakılır.
  
  mezuzaların parşömenleri 7 yılda en az iki kere hasara uğrayıp uğramadıklarını kontrol etmek amacıyla gözden geçirilir. harfleri silinen veya parşömeni yırtılan mezuzalar bu biçimleriyle kullanılabilirliklerini yitirirler.
• büyük otellerin en az bir iki odanın kapısına takmış bulundukları yahudi inancında dua içerir nesne
• “dinle israel, ad. tanrımızdır, ad. tektir. tanrın ad.’ı bütün kalbinle, bütün nefsinle ve bütün varlığınla seveceksin. bu gün sana emrettiğim bu sözler kalbin üzerinde olacak, çocuklarına öğretecek, evinde otururken, yolunda giderken,yatarken ve kalkarken bunlardan söz edeceksin. bunları elin üzerine simge diye bağlayacak, gözlerinin arasında cisimleştirecek ve evinin kapılarına ve pervazlarına yazacaksın.
  
  size bugün benim, tanrı’nız ad.’ı tüm canınızla sevmek ve ona tüm kalbinizle kulluk etmek konusunda emrimi duyup dinlediğinizde, topraklarınıza zamanında yağmurun çiselemesini ve yağışını vereceğim, ürünlerinizi, tahıllarınızı ve sebzelerinizi devşireceksiniz ve kırlarınıza hayvanlarınız için ot vereceğim, yiyecek ve doyacaksınız. sakın ola ki kalbiniz yoldan çıkmasın, başka tanrı’lara kulluk edip tapınmayasınız. tanrı size karşı burnundan soluyacak, gökleri kapatacak, yağmur oluşmayacak ve toprak ürünü veremeyecek. siz ,tanrı’nın size verdiği bu iyi topraktan çıkıp kaybolacaksınız.
  
  bu sözlerimi kalbiniz ve canınız üstüne koyasınız. onları ellerinize simge olarak bağlayasınız. onlar gözlerinizin arasında cisimleşsinler. onları çocuklarınıza öğretiniz ki evinde otururken, yolda giderken, yatarken ve kalkarken bundan söz etsinler. onları evinizin kapılarına ve pervazlarına yazınız ki göklerin yağmuru gibi ad.’ın atalarınıza, size vermek için andettiği bu topraklardaki günleriniz ve çocuklarınızın günleri çoğalsın.” (keriat şema).
• mezuza’nın takılışı
  
  mezuza takma berahası: “baruh ata ad. elohainu meleh ha-olam a$er kid$anu bmitzvotav vtzivanu likboa mezuza.”
  
  bu dua okunduktan sonra, mezuzanın kapının sağ pervazına, üst ucu evin ya da odanın içine bakacak şekilde, hafif eğik olarak kapının üstten üçte birlik mesafesinde (omuz hizasında) takılması gerekir.
• mezuza takılacak yerin iki kapı kirişinin ,çatısının ve kapısının olması, devamlı yaşanan bir yer olması, insanın kullanabileceği saygın bir yer olması, girişin en az 10 karış yüksekliğinde olması mezuza takmak için gerekli şartlardır. bu yüzden mezuza, tuvalet, banyo, kiler, ahır hariç evin tüm kapılarına konur.
  
  · ev değiştirme durumunda, israil’de, hemen, diaspora’da ise 30 gün içinde mezuza takma işlemini tamamlamak gerekir.
  
  · yeni bir eve taşınıldığında önce şeehiyahu (“baruh ata ad. eloenu meleh aolam şeehiyanu ve kiyemanu ve igiyanu la zeman aze.”) sonra mezuza tespit duası okunur.
  
  · ev değiştiren kişi eğer evini bir yahudi’ye satar veya kiralarsa mezuzaların yerlerinde bırakılmaları doğru olur.
• kapı pervazına çakılı olan mezuza, önünden geçen her yahudi’ye, her seferinde tanrı’yı, ona olan sevgiyi ve bağlılığı hatırlatır. böylelikle o kişiyi uyarır ve dünyanın geçici olduğunu göstererek, boş şeylere kapılmasını önler. kişi tek gerçeğin tanrı’ya inanmak olduğunu anlar ve bu onu kusursuz bir ahlak anlayışına sahip olmaya yöneltir.
• (bkz: sefer tora)
• bit pazarlarında ve eski eşya satan dükkanlarda (halep pasajı taksim,kadıköy bit pazarı) bol bol bulunulan, ilginç ev pandatifleri..
• üzerinde şaday` : her şeye kadir` yazar.
  
  (bkz: şomer delatot yisrael)
  (bkz: israil kapılarının koruyucusu)