testnet

• development için kullanabileceğiniz bitcoin network ismi.
  https://testnet.manu.backend.hamburg/faucet
• (bkz: mainnet)
• mainnet’e geçişin ön aşamasıdır. mainnet’e benzer bir ağda kullanılan satoshilerin ekonomik olarak bir değeri yoktur. amacı ana ağa zarar vermemek için testler yapmaktır.
• testnetler genelde mainnete geçişte hataların giderilmesi ve kullanıcılardan feedback alma amacıyla yapılır.
  
  aşağıya 15 ocakta başlayacak bir testnet bırakacağım testneti kullanacak 750 kişi whitelist aracılığıyla belirleniyor tabi ödüllü bir testnet olacak.
  
  refli linkim
  
  refsiz link
• ekmek kapısı diye de geçer. yeni ağları ve blockchainin farklı işlevlerini görüp deneyimlemek için fırsat.
• önce ne olduğunu anlatalım sonrasında peşine düşülür mü düşülmez mi ne işe yarar yorumlayalım. kullandığım kavramların sağda solda karşılaşacağınız ingilizce terimlerini de akıllı bkz olarak yanına yazacağım, bilmeyenler için kulak dolgunluğu da olsun hem. ^*
  
  öncelikle kripto dünyasında testnet nedir?
  
  testnet, projelerin henüz piyasaya sürülüp gerçek değerlerle işlem yapılmadan önce gönüllü kişilere denettiği, böylece olası bir problemi ciddi bir soruna yol açmadan tespit edip düzelttiği aşamaya deniyor.
  
  kategorilendirirsek iki tür testnet var diyebiliriz, birincisi piyasaya çıkacak ağların bir blok zincir olarak test edilmesi, ikincisi ise daha basit olan, var olan bir blok zincir üzerinde piyasaya çıkacak bir uygulamanın test edilmesi. aşağıda bunlardan sırayla bahsedip bu konuda içeriğe sahip bildiğim türkçe youtube ve twitter hesaplarını da ekleyeceğim.
  
  ilk testnet türümüzde piyasaya sürülmesi hedeflenen ağ, bir blok zincir oluşturup ana ağ^* üzerinde işlemlere başlamadan önce topluluğundan test aşamasına katılmasını ister. katılmak isteyenler kendi bilgisayarlarına ya da kiralayacağı sanal sunuculara^* düğüm^* kurulumu yaparak test ağının^* işlemesine katkıda bulunurlar. bu ne demek? en bilinen kripto para ve aynı zamanda blok zincir ağı olan bitcoin için, her işlem binlerce bilgisayar tarafından onaylanıp kayda geçiriliyor diye duymuşsunuzdur. işte node kurarak siz de bu yeni kurulan ağın hesabını tutanlardan biri oluyorsunuz demek. bu kısım biraz maliyetli olduğu için de katılanlara belli bir ödül vaat ederler. bu ödül çıkacak ağın coini de olabilir, ön satıştan alım hakkı da olabilir, asla bir işe yaramayacak ama yarayacağı iddia edilen bir nft de olabilir, garanti kar diye bir şey bunda da yok kısaca. özellikle avalanche ağının bu aşamada test edenlere 2.000 avax (güncel değeri yaklaşık 150.000$, 2 milyon küsür tl) dağıttığının yayılmasıyla ilgi daha çok arttı. biraz karmaşık gözüktüğü için ya biraz anlıyor olmak ya da öğrenmeye hevesli olmak gerekiyor.
  
  bu konuda türkçe içerik üreten benim takip ettiğim 2 youtube kanalı var. daha detaylı öğrenmek isteyenler bu kanallardaki ilgili videoları izleyebilirler.
  testnetrun ve cryptochain nakoturk
  bu kanalların telegram, discord gibi grupları da mevcut. youtube üzerinden bulabilirsiniz.
  
  ikinci testnet türümüz ise daha basit, öyle bir şeyler kiralayalım, üzerine kodlarla boğuşalım falan değil de yalnızca zaman harcayıp ağ üzerinde çıkmış bir uygulamayı test etmemiz isteniyor. burada bilinmesi gereken şey, bu işlemlerin tamamı gerçek ağ olan mainnet'te değil, test ağında gerçekleşiyor. yani gerçek değeri olan coin veya tokenlarla işlem yapmıyoruz kesinlikle. bunun için de test ağına bağlanıp musluklardan^* sahte tokenlar^* almamız gerekiyor. sonrasında bu tokenlarla test edilecek uygulamanın tüm özelliklerini kullanarak, eğer bir sorun^* tespit ettiysek geliştirici ekibe rapor etmemiz bekleniyor. ekip her şeyin eksiksiz çalıştığına ikna olduktan sonra mainnet'e geçiş yapılıyor. geçmişte 5$'dan 500$'a kadar çokça ödül dağıtıldığı için bu alana karşı da yoğun bir ilgi var. ama unutulmaması lazım ki bu testnetlerde de ödül garanti değil, hatta hiçbir şey verilmeden devam edildiği de sıkça görülüyor. artık bu işin avcıları olduğu için proje geliştiricileri, yalnızca projeyi denemiş gibi gözüküp ödül koparmaya çalışanlardansa gerçekten topluluğun üyesi olanları ayırt etmek için bir takım çarelere başvuruyorlar. bir günden fazla süre işlem yaparak denemiş olmak, en az belli bir sayıda işlem yapmış olmak, projenin telegram / discord grubunda bulunmak / aktif olmak gibi ya da bunlara benzer ek şartlar getiriyorlar. bu yüzden sırf ödül için yaptığınız işlemler neticesinde kazanç sağlama ihtimaliniz eskiye göre oldukça düşük. ama işin teknik kısmından anlayan arkadaşlar varsa tüm özellikleri test edip tespit ettikleri bir sorunu rapor ettiklerinde bunlar büyük olasılıkla ödüllendiriliyor^*.
  
  bu konu özelinde iki adet twitter hesabı takip ediyorum. bu iki hesap düzenli olarak bu tarz testnet paylaşımları yapıyor, ayrıca olası bir ödüllendirme halinde de duyuru yapıyorlar.
  rues ve venividitrade
  
  kamu spotu: bilmediğiniz projelerin arayüzüne cüzdan bağlayacağınız zaman, güvenliğiniz için varlıklarınızın olmadığı bir cüzdanı bağlamanız önerilir.
  
  bilgi kısmı bu kadardı, eksik ya da yanlış aktardığım bir husus varsa belirtirseniz düzeltirim. buradan sonrası basit testnetler üzerine yorum ve tecrübelerimi aktardığım kısım olacak. merak edenler devam edebilir.
  
  niyeti buradan maddi kazanç sağlamak olanlara kötü bir haberim var ki, bu işi artık herkes biliyor, kaymağını yiyen yedi, artık eskisi gibi köşeyi dönecek bir fırsat yakalama ihtimali milyonda birdir. peki bu amaçla uğraşılmaz mı, ofiste boş vaktim var bilgisayara bakıyor ve bir şeyle uğraşıyor gözükmem gerekiyor diyorsanız uğraşılır, ama bel bağlanacak bir şey değil. ben boşa düştükçe yapayım arada 10 dolar 100 dolar ne gelirse kardır gelmezse de canları sağ olsun diyorsanız yapın. ya da yaparken bir projeyi aynı zamanda inceleyeceğinizi düşünüyorsanız, mainnet'e çıktıktan sonra yatırım yapıp yapmamaya karar veririm diyorsanız çok mantıklı. ama sırf ödül gelecek diye yaparsanız, büyük ihtimalle gelse bile tatmin etmeyecektir. özellikle son zamanlarda testnet dilencisi bir tayfa türedi, ödül açıklayan projelere gidip ben de katıldım bana da verin, o kadar vakit harcadım emek verdim hakkım o benim diye ağlıyorlar, hatta en son verdiğiniz çok az daha çok verin diyeni gördüm. onlardan olmayın. kimse kimseye havadan yüzlerce dolar vermek zorunda değil sonuçta.
  
  fakat gelelim asıl meseleye, niyeti öğrenmek olanlar için testnetler bulunmaz nimet. örneğin merkeziyetsiz finans^* üzerinde kredi sistemleri var, elinizdeki bir varlığı teminat^* gösteriyor, borç verip^* borç alıyorsunuz^*. bunu gidip ethereum mainnet üzerinden yapsanız hem her işlem için 10-50$ ağ ücreti^* ödeyeceksiniz. hem de bunu yaparken ne yaptığınızı tam bilmediğiniz için bir sürü sorunla karşılaşma riskiniz var. iki farklı şey yatırıp yalnızca birini teminat gösterdiğiniz için olası bir değer kaybında çektiğiniz kredinin tasfiye^*edilmesi^* mümkün mesela. işte tüm bunları yapa yapa öğrenmek ama sırf nereye basılacağını bilmediğiniz için para kaybetmek de istemiyorsanız gidip test ağında gerçek olmayan token'lar ile işlem yapıp nereye basınca ne oluyor, ne kadar teminata ne kadar borç alınıyor, aldığım borcu nasıl geri ödüyorum öğrenebilirsiniz. ya da başka bir örnek olarak merkeziyetsiz borsalarda^* işlem yapacaksınız ama yanlış bir şey yapmaktan korkuyorsunuz, yine girin test ağında gerçekleştirin, bir eliniz alışsın, mainnet'te işlem yaparken ne yaptığınızı bilerek yapın. yoksa "uniswap'ta approve dedim ama token alamadım, bir de swap diyor bir daha mı fee ödeyeceğim 40 dolar ödedim zaten" diye sorarsınız.
  
  bir tane de kendi tecrübemi de anlatayım, merkeziyetsiz future piyasalarda sırf opsiyon işlemleri nasıl oluyor görmek için fuji ağında (avalanche'ın test ağı) bir uygulamanın testnetinde bir sürü işlem açtım. bitcoinden satış hakkı aldım^*, ethereum'dan alış hakkı aldım^*, nasıl olsa test tokenı diyerek ne pozisyon açılabiliyorsa farklı vadelerle açtım durdum. sonra gerçekte fiyatlar değiştikçe de girip baktım açtığım pozisyonlar ne olmuş diye, karımı zararımı inceledim. bazı pozisyonları kapattım, yenilerini açtım. iki hafta sonra testnet'e katıldığım için 35$ gönderdiler. hem opsiyon piyasasında işlem yapmayı öğrendim, hem de sağ olsunlar doğalgaz faturamı ödediler. başka bir testnette nft basmayı^* öğrendim, hiçbir şey gelmedi, ama artık blok zincir üzerine nft mintleme sürecini tanıyorum.
  
  özetle, blok zincir üzerinde öğrenmek istediğiniz bir şey varsa öncesinde gidip test ağında deneme yapmanızı şiddetle öneririm. blok zincir hala çok genç bir sistem ve öğrenilebilecek onlarca farklı şey var.
  
  dipnot: verdiğim youtube ve twitter hesapları ile bir alakam yok. dolayısıyla paylaşımlarıyla ilgili sorumluluk kabul etmiyorum. yalnızca buradakilerle birlikte açtığımız bir discord grubumuz var, orada karşılıklı fikir alışverişi yapıyoruz. ilgili olanları bekleriz. link
• bu işin belki de türkiye'de en yardımsever önde gelenlerinden testnetrun kurucusu "elturco" vefat etti. tüm testnet ailesinin başı sağolsun, allah rahmet eylesin..
  
  ismini dahi hiçbir zaman öğrenemeyeceğimiz, bir fotoğrafı dahi olmayan biriydi. onun sayesinde metaverse evreni olan (bkz: bit.country) ile tanışmıştım.
  
  belki de metaverse'nin ta kendisini bu dünyada yaşıyoruzdur.
  
  kimbilir..
  
  kaynak
  
  edit: testnetrun kurucusu "elturco" vefat ettiği konusunda düzeltme yapan @i ve been mistreated arkadaşımıza teşekkür ederim.
• testnetleri paylaşacağım bir twitter hesabı açtım. herkesi beklerim.
  
  twitter : link