bahtiyar ol nazım

• nâzım hikmet'i en iyi anlatan kitaplardan biri olmanın yanısıra sovyetler, pablo neruda, louis aragon, elsa triolet, boris pasternak, ilya ehrenburg gibi dünyaca ünlü yazarlarla ilişkisi hakkında da önemli bilgiler veren bir vera tulyakova hikmet eseri. ancak bu kadar da değil bu kitap, evet çok az şey biliyordum vera hakkında, başka kitaplarda yazanlar, bir de nâzım'ın şiirlerindeki kadarını sadece. bu kitap onu da tanımamız, o derin aşklarını ve ölümsüzlüklerini içimizde hissetmemiz için vera'dan bir armağan.
• içinde, nâzım hikmet'in vera tulyakova'ya yazdığı şu şiiri bulunan kitap:
  
  "martılara rastlamadım
  balıklar kovalamadı dümen suyunu
  ve üç gün üç gece
  bulutların önünden
  ağır bir keder gibi akıp geçti baltık denizi
  ve ben ordaydım yine sensiz
  ve içimde seni itirmenin korkusu
  dönüp bulamamak seni
  seni ve şehri bulamamak yerinde
  seni, şehri ve dünyamızı."
• günümüzde iyice içi boşaltılan aşk kavramını yeniden keşfetmenizi sağlayan bir kitap. 38 sene tek başına yaşanan bir aşkın hikayesi de denebilir aslında.
• kapitalizme kurban giden istiklâl kitabevi'nden aldığım son kitap.
• hep nazım'ın kadınlarına aşkını okumuştum ama bu kitapta vera'nın gözünden nazım'ı ve ona olan aşkını okudum.
  
  --- spoiler ---
  
  nazım'a saygım sonsuz. haddim de değil eleştirmek ama bütün ilişkilerini aldatarak bitirmesini onaylayamayacağım.
  
  vera'yla olan ilişkisinin de nazım'ın evli bir kadına aşık olması olarak biliyordum ama bu kitapta gördüm ki, vera nazım'ın aşkını bildiği halde evlenmiş. ona çok sonradan aşık olmuş. aşkını hafife almıyorum elbette ama anlattıklarına baktığımda nazım günde 20 kere vera'yı arayan bir adammış. vera'nınki sanki eh artık tamam kabul demek gibi olmuş.
  
  nazım zaten daha ilk gördüğünde vera'nın memeleriyle ilgili yorum yaparak çapkınlığını göstermiş. tamam bunca eser vermiş insanın normal ya da sıradan olmasını beklemiyorum ama ne bileyim yine de kafamdaki nazım algısı biraz sarsıldı sanki.
  
  piraye'yi münevver le aldatan nazım, münevverle evlenip çocuk yapan ve sonra siyasi nedenlerden rusya'ya giden nazım, henüz ayrılmadığı karısını vera'ya aşık olarak aldatan ve vera'ya o kadından 'çocuğumun annesi' diye bahseden nazım. peki nazımcığım sen değil miydin münevver eşinden boşansın diye bin dereden su getiren ?
  
  bu ara takip ettiğim bir şair var, çağımızın teknolojisi sağ olsun sevdiğimiz sanatçılarla sohbet etme imkanı veriyor bize. onunla bir sohbetimizde bu kitabı tavsiye etmişti bana, aldım, okudum o yüzden. o çok büyütse de ben nazım'ın gerçek kişiliğini sevemedim.
  
  biz onun eserlerini okuyalım, vay be ne aşkmış deyip kederlenelim en iyisi. o şiirlerin hikayelerini bilmek büyüsünü bozuyormuş, anladım. veracığım zaten gencecikmiş nazım'a tutulduğunda. kimse lafını etmiyor ama çocuğunu bırakıp kaçmış nazım'la. bu kısmını hala kabullenemedim ama dediğim gibi sanatçı onlar, kusursuzluk iddiaları yok. ki olmamalı da zaten. ki bir maceran yoksa hikayen de olamaz. yazabilmek için yaşamak da lazım.
  
  vera kimseyle evlenmemiş ondan sonra, kalbini kapatmış tamamen. bilemiyorum. bazen yaşanan bir an bile bütün ömre değermiş gibi geliyor insana ama sonra görüyorsun ki değmiyor. kalan zaman o anın anısıyla devam edemiyor. vera'ya üzüldüm. çok üzüldüm. yıllarca o aşkla ve ilgiye boğulduğu günlerin anısıyla yaşamak, ölmek için dua etmek zorunda kaldı.
  
  --- spoiler ---
  
  edebi anlamda bir iddiası yok kitabın, önsözde de vera tarafından belirtilmiş zaten. önemli kişilerin gerçek hikayelerine ilginiz varsa okuyun tabi.
• ne çok sevmiş vera nazım'ı. ne kadar büyük bir aşkmış meğer. vera'nın anlatmaya başladığı ilk andan itibaren bunun daha çok farkına varıyor insan.
  
  nazım'ın mezarına atılan paraları türkiye'deki telif hakkı diye toprağa gömmesinden bahsediyordu kitabın bir yerinde vera. ne çok hakkın var bizde nazım bir bilsen... vatanına hasret olarak yaşadığın dünyadan ayrıldıktan sonra tüm dünyada ünlü türk şair nazım hikmet olarak bilindin hep. tüm dünya anladı da seni, bir senin memkeletin bilemedi değerini.