bitkilerin evrimi

• bitkilerin bugün bildiğimiz ve besin olarak tükettiğimiz hale gelmeleri insanoğlunun seçimleri ile gerçekleşti.
  soyun devamını sağlamak isteyen her canlı gibi bitkiler de düşmanlardan korunma amacıyla yöntemler geliştirmişlerdi. bunlardan biri üremelerini sağlayan tohumlarının özelliklerinde gizlidir.
  
  bitkiler yayılım alanlarını genişletebilmek için hayvanları ve insanları kullanır. bunu, hayvanın tohumlarını dağıtmasıyla sağlar. bu nedenle bitkinin meyveleri hem avcıları çekebilecek şekilde tatlı ve canlı renklere sahip olmalı hem de meyve tohumu sindirilemez biçimde olmalıdır. ancak bu şekilde bitki, soyun devamını sağlayabilir.
  
  peki o halde biz bugün çekirdeksiz meyve ve sebzelere nasıl sahibiz? bu durum modern tarımdan yıllar öncesine dayanıyor. yabani bitkilerde meydana gelen birtakım mutasyonlar, aslında doğal seçilim sürecinde yok olacak bu bitkilerin insanlar tarafından bilinçli olarak yetiştirilmesine neden oldu. jared diamond'un tüfek, mikrop ve çelik adlı kitabında verdiği örnekle somutlaştıralım ve bezelye bitkisini ele alalım. yabani bezelyeler elbette günümüzde olduğu gibi etli ve büyük değillerdi ancak ele alacağımız nokta bezelyenin büyüme sürecinde içinde olduğu kese. yabani bezelyeler, olgunlaşma sürecinin sonunda bu keseciği patlatırlardı. bu şekilde tohumlar etrafa saçılır ve soyun devamı sağlanırdı. ancak bazen bezelyede meydana gelen bir mutasyon bu keseciğin patlamasına engel olur, böylece bezelye tohumları ziyan olurdu. bu tür mutasyonlu bezelyelerin soyunun devam edemeyeceğini öngörürüz ancak bugün yediğimiz keseciği patlamayan bezelyeler nasıl var olmaya devam ediyorlar?
  tam bu noktada ilk çiftçilerin bilmeden sebep oldukları seçilim sürecini tersine çevirmeleriyle karşılaşıyoruz. bazı bitkileri evcilleştirmeye başlayan toplayıcılar elbette keseciğini patlatıp içindeki besini etrafa saçan bezelyeyi değil de keseciği içinde yenilmeyi bekleyen bezelyeleri tercih edeceklerdi. böylece doğal seçilim sürecinde yok olması gerekenler, yapay seçilim sonucu hayatlarına devam ederken aslen sağlıklı olan diğerleri yok oldu. insanoğlu evrim sürecini 180 derece değiştirmişti.