der kontrabass
-
bir enstrümanistin enstrümanıyla olan "aşk-nefret" ilişkisini şahane anlatan süskind oyunu.
"zahmetsiz rahmet olmaz" lafının en güzel örneği olduğuna şüphe yok.
sürekli çalışmak ve gelişmek zorunda olan müzik insanının kendini yetersiz görme, zaman zaman enstrüman seçimine kabahat bulup kendi tembelliğini örtme çabalarını olanca gerçekliğiyle aktarıyor. hayata dair beceriksizliğini de enstrümanın sırtına yükleyip bir kolaya kaçma çabası da gözden kaçmıyor.
en sevdiğim bölümü orkestranın aslında minimal bir toplum yapısı örneği olduğunu anlattığı şu satırlar:
"..bir orkestra, gözünüzün önüne getirin şimdi, sıkı bir hiyerarşiye göre kurulmuş bir yapıdır, böyle de olmalıdır ve bu niteliğiyle insan toplumunun bir aynasıdır. belli bir insan topluluğunun değil, genel olarak toplumun:
her şeyin üstünde gmd [genel müzik direktörü] yer alır, sonra birinci keman, sonra birinci ikinci keman, sonra ikinci birinci keman, sonra geri kalan birinci ve ikinci kemanlar, viyolalar, viyolonseller, flütler, obualar, klarnetler, fagotlar, madenî nefesliler; en sonunda da kontrbas. bizden sonra gelen bir tek davul vardır ama o da sırf kağıt üzerinde bizden sonra, çünkü tek başınadır davul, yeri de yüksektir, herkes görebilir, üstelik daha da hacimlidir. davul bir ses verdi mi ta en arka sıraya kadar duyulur, herkes de, hah, davul, der. ben çalınca kalkıp da, hah, kontrbas, diyen olmaz, çünkü bütünün içinde kaynar giderim ben.
..sakın kıskanç olduğumu düşünmeyin. kıskançlık yabancısı olduğum bir duygudur, çünkü değerimin ne olduğunu bilirim ben. ama adalet hissim vardır, müzik işinde ise bazı şeyler tamamen adaletsiz. solist alkışlara boğulur, bugünün seyircisi daha fazla alkışlamasına izin verilmezse cezalandırılmış gibi hissediyor kendini; şefe de alkışlar sunulur: şef en az iki kere konsertmaysterin elini sıkar; bazen bütün orkestra ayağa kalkar... -kontrbasçı olarak insan doğru dürüst ayağa bile kalkamaz.-
..işte bu yüzden diyorum ki; orkestra insan toplumunun bir aynasıdır. çünkü gerek birinde gerek öbüründe, zaten en pis işleri yapanlar bir de üstüne ötekiler tarafından horlanır. hatta insan toplumunda olduğundan daha bile kötüdür orkestra, çünkü, toplumda, hiyerarşinin basamaklarını çıka çıka günün birinde piramidin en tepesinden aşağıya, altımdaki solucanlara bakarım umudu vardır -teorik olarak... böyle bir umudum olabilirdi yani..."
bütün bu lafları da "siz siz olun, sakın bir orkestraya girmeyin!" diye bitiriyor kontrbas sanatçımız.*
oyunda bahsi geçen eserleri de listeleyeyim istedim, şöyle:
johannes brahms - symphony no.2
franz schubert - symphony no.8 in b minor
hector berlioz - te deum
richard wagner - die walküre overture
ludwig van beethoven - symphony no.6
guiseppe verdi - rigoletto final sahnesi
richard wagner - tristan und isolde .
richard wagner - siegfried
pyotr ilyic tchaikovsky - paino concerto no.1
robert schumann - symphony no.4 in d minor
guiseppe verdi - don carlos
richard wagner - das rheingold
johann sebastian bach - partita in d minor
niccolo paganini - 24 caprices
carl ditters von dittersdorf - double bass concerto no.1
wolfgang amadeus mozart - zaide
camille saint-saens - le carnaval des animaux ilgili bölüm l'elephant
richard strauss - salomé
franz schubert - the trout'un eğlenceli ve şahane bir icrâsı için şöyle.
ludwig van beethoven - piano concerto no.5
wolfgang amadeus mozart - don giovanni
wolfgang amadeus mozart - the marriage of figaro - overture
carl ditters von dittersdorf - sinfonia concertante for viola and double bass
johannes mattihas sperger - double bass concerto in d major
johann sebastian bach - cantata no.152
wolfgang amadeus mozart - cosi fan tutte
guiseppe verdi - aida
giocomo puccini - madama butterfly
richard wagner - parsifal
richard strauss - ariadne auf naxos
giovanni bottesini - concerto for double bass no.2
ludwig van beethoven - hammerklavier (op.106)
hans werner henze - the bassarids (operalarından bahsediyor kitapta, örnek olsun diye bir tane bıraktım. gerisi meraklısının işi.)*
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap