selanik

• birkaç yıl önce gittiğim şehir.gezerken çok garip duygular hissetmiştim.sahil şeridinde yürürken sanki izmir kordon'da yürüyormuşum gibi hissettirmişti.gerçekten insanların konuştukları dil farklı olmasa belki de iki şehirin birbirinden hiçbir farkları yok.
  
  bizim tarihimizdeki yeri ise herhangi bir anadolu şehiri ile karşılaştırılamayacak kadar büyüktür.osmanlı'nın son dönemlerine buradan çıkan adamlar damga vurmuşlardır.bunu şehirin o dönemki siyasi karışıklığının karaketerleri üzerindeki gelişimine bağlıyorum.bu şehrin kaybedilmesinin acısını bizim tarihçiler anlatmazlar ancak tahminim öyle ki çok büyük bir üzüntüye boğmuştur.şu an izmir'i kaybetsek nasıl hissedeceksek aynısı o dönem selanik için geçerli olmuştur.ayrıca 1890 yılında bu şehirin demografik yapısı şöyleydi:
  pop:118.000
  yahudiler:55.000(%47)
  türkler:39.000(%22)
  yunanlar:28.000(%14)
  bulgarlar:14.000(%8)
  roman:5500(%2)
  
  ittihat ve terakki'nin kuruluştaki merkezi selanik'tedir.
  selanik sosyalist işçi federasyonu da osmanlı'da kurulan önemli bir sol cemiyettir.
  atatürk ve arkadaşlarının kurduğu daha sonra ittihat ve terrakki ile birleşen vatan ve hürriyet cemiyeti de burada kurulmuştur.
  ayrıca mason localarının cirit attığı siyaseten o dönemler çok çalkantı bir şehirdir.
  tam bir devrimci şehridir.manastır vâlisi, 1908’de sultan 2. abdülhamid’e şu mesajı göndermişti:“burada benden başka herkes ittihatçıdır”(balkanlar için).gerici bir ayaklanma olan 31 mart vakasını, selanik'ten gelen mahmut şevket paşa'nın komutanlığını, mustafa kemal ve enver paşa'nın kurmaylığını yaptığı hareket ordusubastırmıştır ve 2. abdülhamit'i tahttan indirmişlerdir.
  ayrıca bizim tarihte geçmeyen(ınternal macedonian revolutionary organization, greek macedonian committee, boatmen of thessaloniki) ve adını bilmediğimiz sayısız birçok siyasi oluşuma öncülük etmiş bir şehirdir selanik.bu oluşumların terör saldırıları vs yaptıkları da olmuştur.böyle bir şehirin atatürk'ün karekterinin ve çevresinin gelişimine de çok büyük katkı sunduğundan da hiç şüphem yok.