düzeltme işareti

• hep ünlülerin üstüne geliyor diye "ünlüleri inceltir" diye yanlış bir kanıya kurban gitmektedir bu işaret de. ünlülerin inceldiği falan yoktur. şapka takan ünlüden önceki (nadiren de sonraki) ünsüz harf incelir.
  
  mesela "hala" ve "hâlâ" kelimelerini son a harfini iyice uzatarak okuyup deneyebilirsiniz "aaaa" değişiyor muymuş diye. değişmez efendim.
  bir de lnin üzerinde uzun uzun durarak deneyin. evet biri "lan noldu", diğeri ise "leylim ley" etkisi yaratıyor. demek ki ünsüz, ünlüden bağımsız olarak yumuşuyormuş^*.
  
  ha ikinci bir görevi de uzatmaktır bu işaretin, o zaman tabii ki doğrudan ünlüye etki eder. "hâlâ" kelimesindeki ilk â'nın külahı uzatma görevini üstlenmiştir.
  anlam kargaşasının önlenmesi gereken durumlar (ama, âmâ gibi) dışında kullanılmaz zaten.
  
  türkçe'de bu kadar bollukla bulunan yabancı kökenli kelimeleri doğru telaffuz etmemizi sağladığı barizken, kaldırılarak nereye varmak istenildiği de benim için bir muamma olan işarettir ayrıca. kâbe'ye kabe diyen öküzler vardır ve çoğalacaktır bu durumda.
  
  her neyse gidişini farketmesem de dönüşü iyi olmuş bu ufak bumerang şekilli şeyin. ben de bu konuda çok titiz olduğumdan değil de... ("külah"ı ve "telaffuz"u böyle imlâ kılavuzuna aykırı şekilde yazmamın sebebi inceltmenin zaten ü ve e harfleri tarafından yapıldığını düşünmemdir mesela.)^**