küba füze krizi

• 1960 mayısında yaşanan olay. bir amerikan u-2 haberalma uçağı sovyet sınırları içerisinde düşürüldü. soğuk savaş döneminde yaşanan bu olay, abd-sscb arasındaki gerilimi 212464276 katına çıkarmıştır. u-2 krizinin doğmasına neden olan en önemli faktör olarak sovyetler'in 1949da atom tekelini ortadan kaldırmasından sonra amerika'da doğan güvensizlik ve paranoyalar olduğu söylenir. sovyetler silah konusuda almış yürümüştü, amerikalılar nükleer silahların, gelişmiş uzun menzilli sovyet bombardıman uçaklarının ve güdümlü füzelerinin bir yerlerinde patlayacağından korkmaya başlamıştı. olası bir ani saldırıda apışıp kalacaklarını anlayan amerikalılar, sovyetler'in durumunu kontrol altında tutmanın en makul çözüm olacağına karar verdiler ve u-2 uçaklarından oluşan birlik bu iş için görevlendirildi.bu uçuşların tümü amerikan başkanının yetki vermesiyle yürütüldü.harekat ve yonetim ise amerikan cia'in sorumluluğu altındaydı. cia gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra dwight d eisenhower uçuş planlarını onayladı ve uçuşlar ingiltere,japonya,almanya ve türkiyeden başladı. herşey laylaylom giderken tam da hayat amerikalılar için bayram olmuşken sovyetler 3 mayıs 1960ta bir sinek avladıklarını tüm dünyaya duyurdu ve amerikaya sordu " ne arıyo kardeşim casus uçağın benim tepemde?". amerikalılar 10 yaşında çocuk mantığına uygun bi yalan attı "hı? ne casusu? aa o mu? şey o... ee... açık hava sağanaklarını inceleyen meteorolojik bir uçak! tı! ühü gitti gül gibi u-2." sovyetler "evet tabi biz de japonuz" dediler bu açıklama üzerine. 5 mayısta sovyetlerin açıklaması geldi: amerikan uçaklarına üslerini kullanamk için izin veren devletler ayıp etmişlerdir. ikinci bir ayıp cezasız kalmayacaktır, bir dahaki sinek avında sadece sinek değil, casus uçağının havalandığı üs de yerle bir edilcektir.
  amerika ise hala debelenip duruyordu: "meteoroloji şeysi o.. hebe.. hübe.. kem küm " diye. sovyetler'in cevabı net oldu: "u-2 uçağınızın pilotunu sağ olarak ele geçirdik. kendisi kumulus bulutlarından bile haberdar değil". bunun üzerine amerika meteorolojinin hiç şeylerinde olmadığını , asıl ilgilendikleri şeyin sovyetlerin askeri teknolojisi olduğunu ve u-2 uçağını haber alma amaçlı kullandıklarını kabul etme zorunda kaldı. eisenhower, yerlerde sürünen amerikan prestijini yerden alıp bir kaç kez silkilemeye kalkıştı, ancak leke çıkmadı pek tabi. 25 mayısta u-2 uçuşlarının durdurulduğuna ilişkin bir açıklama yaptı. iyice ezik duruma düşmemek için lafı şöyle bitirmişti: "bunların biz ebir yararı yok artık. kaldı ki, uçaktan başka yeni teknikler de geliştirilmektedir. heh he"