atatürk'e ağıt

• cahit külebi şiiri. genelde, içinde geçen iki dizeden dolayı izmir kızlarına ithafen yazılmış bir şir olduğu düşünülmektedir. tabii şiirin şairinin cahit külebi olduğunu bilmeyip, anonim bir şiir düşünenler de vardır.
  
  ünlü dizeleriyle ve ünsüz dizeleriyle beraber tam tekmil şiir:
  
  atatürk'e ağit
  
  edirneden ardahana kadar
  bir toprak uzanır,
  boz kanatlı üveyikler üstünden uçar
  ardahandan edirneye
  edirneden ardahana kadar.
  kopdağında akar bir çeşme var
  serçe parmak kalınlığında suyu
  haram etmiş gece gündüz uykuyu
  akar da akar.
  samsunun evleri denize bakar
  sokakları yosun içinde;
  çaparlar, takalara, mavnalar,
  bilyalar gibi suyun yüzünde
  bir iner bir kalkar.
  kazovadan bir yar sevdim
  adamı günaha sokar.
  savaştepe köprüsünden geçen tirenler
  sel olur izmire akar.
  izmirin denizi kız, kızı deniz
  sokakları hem kız hem deniz kokar.
  bu toprak bizim yurdumuzdur
  deli gönül yücesine çıkar,
  bir üveyik olur uçar gider
  ardahandan edirneye
  edirneden ardahana kadar.
  amasya'ya benzin yüklü bir yaylı geldi
  yağmurlu bir günde.
  devrisi gün silâh çattılar
  candarmalar hükümetin önünde,
  kemal paşa çıkageldi
  bir alevdir aldı gitti yurdumuzun gönlünde,
  çorap gibi söküp attı
  düşmanları ordumuzun önünde.
  bu ne inançtır ki gazi paşa!
  atının teri kurumadan
  sürüp gittin yeni yeni savaşların peşinde!
  davullar zurnalar döğende
  ben seni hatırlarım!
  binip tirene gezende
  ben seni hatırlarım!
  tam iki yaşındaydım
  düşman izmire girende!
  ben de gelecektim ama anam koymadı.
  küçüksün oğul dedi. ben giderim ana bırak dedim.
  gideceğin bu yol dedi.
  şimdi büyüdüm sürüp geldim.
  felek koydun ise bul dedi.
  
  "izmirin denizi kız, kızı deniz
  sokakları hem kız hem deniz kokar."
  (bkz: izmirli kızlar)
  
  meraklısına not: şiire başka açıdan yaklaşanlar için de sadece;
  "edirneden ardahana kadar
  bir toprak uzanır,
  boz kanatlı üveyikler üstünden uçar
  ardahandan edirneye
  edirneden ardahana kadar." dizelerinin ünlü olduğu düşünülen başka bir versiyonu da vardır...