italyan sineması

• filoteo alberini'ye ait, 1905 yapımı la presa di roma, yani roma'nın fethi adlı ilk konulu italyan tarihsel filmin yapılmasıyla başlar. gerçekçi anlatımı, başarılı stüdyo çekimleri ve dış çekimleriyle dikkat çekici bir yapım olarak seyircilerin beğenisini kazanmış olan film, italyan sinemasının başlangıç tarihini temsil etmesi açısından yaşayan bir belge, bir anıt özelliğini günümüze dek taşımıştır. ancak 1905 yılı italya’nın sinemayla ilk tanıştığı tarih değildir.
  
  italyan sinemasının geçmişine doğru gidildiğinde ilk olarak 11 kasım 1895 tarihi göze çarpmaktadır. bu tarih, filoteo alberini’nin ‘’kinetografa alberini’’olarak adlandırdığı icadına patent aldığı gündür, fakat bu kullanım hakkı ile gerçekleştirilen ilk çalışmalar 1905 yılında gerçekleştirilebilmiştir.
  bu tarihe kadar birkaç lumiére eğitmeni ve yerli kameramanlar gündelik yaşamı doğal canlılığıyla kaydettiler. 1896 yılıyla birlikte gezici müzik ve kumpanyalarının gösterileri fotoğraflama teknikleriyle filme alındı.
  
  lumiére kardeşler’in gerçekleştirdikleri film çalışmaları italya’da ilk kez gösterildiğinde izleyenleri büyük ölçüde etkilemiş ve italyan basınında övgü dolu ve şaşırtıcı yorumlarla yer almıştır. italya’nın sinemayla tanışmasının ve gerçekleştirilen ilk gösterimlerin ardından sinemanın yaygınlaşması gezici sirkler ve gösteri kumpanyaları aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. bir süreliğine sinema gösterimleri gezici tiyatro kumpanyaları, sirk gösterileri ve kaberelerin sonunda bölümler halinde aktarılmış, daha sonra halk tarafından ilgi görmesiyle varyete gösterilerinin önüne geçmiştir. bu noktada gezici kumpanyalardan sinema salonlarına geçiş sürecinde önemli rol oynayan iki isimden söz etmekte yarar var: almerigo ve luigi roatto. roatto kardeşler sinemanın ilk yıllarında gezici kumpanyalarda çalışarak film gösterimlerini gerçekleştirmiştir. 1905 yılının temmuz ayında luigi roatto tüm projeksiyon cihazlarını satarak kardeşiyle birlikte venedik’te ilk sinema salonu (cinema edison) açmıştır. bir yandan kısa film çalışmaları da gerçekleştiren roatto kardeşler bu ilk girişimin ardından udine, cividale, ferrara gibi şehirlerde sinema salonları açarak yatırım alanlarını genişleşmişler, böylece 1907 yılına gelindiğinde italya’nın pek çok şehir ve bölgesinde yaklaşık 30 sinema salonun sahibi olmuşlardır.
  
  luigi roatto ve almerigo tarihsel açıdan alberini kadar önemsenmemiş olsalarda girişimci ve cesur karakterleriyle gezici kumpanyadan sinema salonuna geçişi sağlamış olmalarıyla bu iki sistem arasında anahtar rolünü üstlenmişlerdir.
  
  ilk gösterimlerin ardından italya’da sinema, kendi seyirci kitlesinin yaratmıştır. özellikle de kadın seyirciler için ortak bir eğlence bir alanı yaratan bu sanat; genç, yaşlı, dışarıda ya da evde çalışan pek çok kadının bir araya getirerek, erkek egemenliğinin sürdüğü meyhane kültürüne bir alternatif olarak gelişmiştir.
  1915 yılına kadar hem sinema seyircisinin hem de sinema salonlarının sayısında artış göze çarpar. italya, o zamana kadar ekonomisi tarıma dayalı olan gelir düzeyi düşük bir ülkedir, ancak sinemanın gelişi ve yaşanan gelişmeler yeni bir endüstrinin oluşmasını ve ekonominin yükselişe geçmesinin sağlamıştır.