kazakça

• türkçeye ne çok yakın ne de türkçeden çok uzak bir dil. iki taraf da yavaş yavaş ve tane tane konuşursa işinizi görecek kadar anlaşabilirsiniz.
  
  bazı yaygın ama farklı fiilleri bilmek işinize yarayacaktır. birkaç örnek:
  
  (fiillerden mastar eki atılmış, kök yani emir hali verilmiştir)
  
  kazakça -- türkçe
  
  kara -- bak
  bar -- git, var
  ket -- git
  iste -- çalış, işle
  kala -- iste
  jasa -- yap
  izde -- ara
  tab -- bul
  jiber -- gönder
  ayt -- de, söyle
  ekel, alıp kel -- getir
  ayırbasta -- değiştir
  ju -- yıka
  tüsin -- anla
  tüsindir -- anlat
  keşir -- affet
  oyla -- düşün
  tüs -- in
  tüsir -- indir
  tur -- dur (ayakta), kalk (uykudan)
  tur -- yaşa (bir yerde yaşamak)
  tokta -- dur
  jügir -- koş
  kula -- düş
  küt -- bekle
  dayında -- hazırla
  kayta -- dön
  kaytala -- tekrarla
  kömektes -- yardım et
  jab -- kapat
  töle -- öde
  burıl -- dön
  sındır -- kır
  uyğar -- karar ver
  jönde -- tamir et
  aralastır -- karıştır
  söyle -- konuş
  usta -- tut
  kezdes -- görüş, buluş
  joğal -- kaybol
  joğalt -- kaybet
  sana -- say
  tanda -- seç
  öt -- geç
  köter -- kaldır
  
  diğer yaygın filleri ya türkçeyle aynıdır ya da biraz ses değişmesi vardır. örnekler:
  
  je -- ye
  iş -- iç
  bol -- ol
  al -- al
  ber -- ver
  kel -- gel
  bil -- bil
  şık -- çık
  kir -- gir
  otır -- otur
  jaz -- yaz
  okı -- oku
  aş -- aç
  süy -- sev
  sat -- sat
  satıp al -- satın al
  oyna -- oyna
  uyıkta -- uyu
  kes -- kes
  javap ber -- cevap ver
  sura -- sor
  kör -- gör
  koy -- koy
  üyren -- öğren
  okıt -- öğret, okut
  kiy -- giy
  iter -- ittir
  şakır -- çağır
  tası -- taşı
  kül -- gül
  jıla -- ağla
  bayla -- bağla
  kork -- kork
  basta -- başla
  bitir -- bitir
  umıt -- unut
  jür -- yürü
  sakta -- sakla
  oyan -- uyan
  oyat -- uyandır
  koldan -- kullan
  yesit -- işit
  uş -- uç
  körset -- göster
  jat -- yat
  tında -- dinle
  jak -- yak
  söndir -- söndür
  alıp bar -- götür
  jet -- yetiş
  min -- bin
  ur -- vur
  jüz -- yüz
  kal -- kal
  böl -- böl
  köris -- görüş
  jazala -- cezalandır
  tanı -- tanı
  tanıs -- tanış
  pisir -- pişir
  kaynat -- kaynat
  toltır -- doldur
  ölşe -- ölç, tart
  as -- as
  kabılda -- kabul et
  kutkar -- kurtar
  katıs -- katıl
  tak -- tak
  bas -- bas
  
  dikkat çekeceği gibi genelde;
  
  türkçe y - kazakçada j --- yak - jak gibi,
  türkçe ş - kazakçada s --- başla - basta gibi,
  türkçe ç - kazakçada ş --- aç - aş gibi,
  türkçe v - kazakçada b --- ver - ber gibi,
  türkçe g - kazakçada k --- gör - kör gibi,
  türkçe b - kazakçada m --- bin - min gibi,
  türkçe d - kazakçada t --- toltır - doldur gibi
  
  ses değişimleri olmuştur.
  
  soru kelimeleri şu şekildedir:
  
  ne - ne
  kim - kim
  
  kayda - nerede, nereye
  kay jerde - nerede
  
  kay jerlik -- nereli
  kayjerliksiz -- nerelisiniz
  
  kaydan - nereden
  kay jerden - nereden
  
  nege - niye, niçin, neden
  kanday - ne tür bir
  kaysı - hangisi
  kalay - nasıl
  kaşan - ne zaman
  
  kanşa - ne kadar, kaç
  neşe - ne kadar, kaç
  
  kazakistan'a giderseniz veya bir kazakla konuşursanız yukarda verdiğim kelimelerle türkçe dilbilgisine göre konuşun, o sizi az çok anlayacaktır. zaten kazakça dilbilgisi türkçe dilbilgisine paralel, hatta birçok yönden tıpatıp aynı.
  
  mesela kazakça bir kelime aklınıza gelmedi veya bilmiyorsunuz, o kelimenin türkçesini bulun ve yukarıda verdiğim ses değişimlerine göre (y'yi j yapmak veya ş'yi s yapmak gibi) söyleyin, büyük ihtimal tutturursunuz.
  
  ayrıca 'değil' kelimesi kazakçada 'yemes' tir. örnek:
  
  ben iyi değilim -- men jaksı yemespin.
  sen öğrenci değilsin -- sen okuvşı yemessin.
  o evde değil -- ol üyde yemes.
  
  kazakçada mastar eki -uv'dur. örnek: okuv - okumak, minüv - binmek gibi.
  
  senin kitap okuvın kerek -- senin kitap okuman gerek.
  uşakka minüv üşin sizge bilet kerek -- uçağa binmek için size bilet gerek.
  
  gibi.