the zero theorem

• terry gilliam'ın 2013 yılında çektiği, türkiye'de ise 33. festivali ve -25 nisan 2014 itibariyle- başka sinemada gösterime giren bilim kurgu filmi. sıfır teorisi yönetmenin brazil ve 12 maymun filmlerinin devamı niteliğinde. film gelecekte geçiyor. fakat yönetmenin söylediğine bakılırsa diğer iki filmin aksine sıfır teorisi şimdiki zamanı anlatmakta.
  
  --- spoiler ---
  
  filmde tüketim toplumuna karşı ağır bir eleştiri söz konusu. insanda ihtiyaçlar^* ve hazlar artık kişisel olmaktan çıkıp kişi için toplumsal bir kod haline gelmiştir^*. kişi bu kod ile toplum içerisinde farklılaştığını düşünür, fakat çevresindeki herkeste aynı koddan vardır. insanlar toplumsal bir makine tarafından ortaya sunulan şeyleri alırlar sadece, hem bu yapıya tabidirler, diğer yandan da bunu öz benliklerinden gelen bir şey olarak nitelendirirler. yani bir nevi tüketmek kişisel bir zorunluluğa dönüşmüştür, çünkü toplumsal etkinlik ve bütünleşme biçimi, geçerli ahlak, tüketim etkinliğinin ta kendisidir. bu anlamda tüketim bireyin özgür bir etkinliği değildir.
  
  jean baudrillard'ın tüketim toplumu üzerine söylediği şu sözü de unutmamak gerek: “saf ve temiz bir görünüme sahip olmak isteyen her şey karşıtına dönüşmektedir… iktidarlar ancak bir ölüm simulasyonuna baş vurarak gerçek ölümden kaçabileceklerine inanır.” filmde sıfır teorisi similasyon üzerine kurulu. -gerçi filmde çoğu şey similasyon üzerine kurulu- ve similasyon bir türlü çözülemiyor. patron similasyonu çözmek için onlardan tamamiyle farklı olan ve düzene karşı gelen qohen leth^*'ı kullanıyor. zaten filmin sonunda patron sırf qohen'i sistemin karşıtı olduğu için kullandığını itiraf ediyor. peki neden 0 deniliyor bütün bunlara? %100=0. aslında cevabı çok basit; varlık ve hiçlik. var olmak ile hiçlik arasında çok ince bir çizgi var. ve ne kadar farkında olsak da sistemin araçlarından kaçıp tamamiyle organsız bir bedene dönüşmek imkansız. ancak bu yok oluşla mümkün oluyor. zaten qohen leth'in kafasındaki simülasyonda da ve filmin sonunda gördüğümüz üzere o sistem tarafından kullanılıp hiçliğe terk ediliyor. iktidar ^* zıttını kullanarak ayakta kalmayı başarıyor.
  
  --- spoiler ---