köle ticareti

• cogu insanin hakkinda yanlsi bilgiye sahip oldugu olgudur.
  oncelikle kole kelimesi tanimlamasi oldukca zor bir kavram olmustur cunku farkli toplumlar farkli zamanlarda kolelere farkli isler yaptirmislardir. ancak atlas okyanusunda gerceklesen kole ticareti dunyanin su ana degin gordugu en tiksinti duyulasi olanidir ve bu kolelere o zamana degin gorulmemis derecede vahsi davranilmistir.
  
  kole ticareti diyince akla gelen portre sudur: iste avrupalilar havali silahlariyla afrika'ya geliyorlar eve zorla aldiklari insanlari gemilere bindirip abdye dogru yola cikiyorlar. bu cok yanlis bir portredir aslinda, cunku avrupalilar koleleri afrika'dan zorla almamislardir, afrikali yoneticiler ulkelerinden topladiklari insanlari avrupalilara satmistir ve kendilerini zengin ederken boylesine tiksinc bir olaya katkida bulunmuslardir.
  
  ikinci yanlis bilinen nokta ise bu koleler genelde haiti ve brezilyaya goturulmuslerdir. hatta %50 civari haiti, %40 civari brezilya'ya goturulmus ve yalnizca %5 civari kuzey amerika'ya goturulmustur.
  elbette kuze amerika'daki kolelerin goreceli daha iyi yasam standartlari dogal bir kole nufusu artisina sebep olmussa da, guneydeki berbat otesi sartlar surekli daha fazlasinin gelmesine ihtiyac duymustur.
  bu oyle bir durumdur ki haitide nufusun %90 i kolelerden olusacak hale gelmistir.