mahmuz

• eski devirlerde savas gemilerinin pruvasına takilan metal silah. amacı düşman gemisinin su kesimine darbe indirip delik açarak batmasını sağlamaktı. fenikeliler ile eski yunanlılar tarafından geliştirilen mahmuz ve mahmuzlama taktikleri antik çağ deniz savaşlarını belirleyici unsurdu. o.d 5.yüzyılda bizansın gelistirdiği rum ateşi ve rampa taktikleri mahmuzun bin yıllık saltanatına son verdi. ancak 19.yüzyılda zırhlı geminin ortaya çıkışıyla mahmuz çok ilginç bir geri dönüş yaşadı. şöyle ki, 1860'da başlayan zırhlı çağının ilk evresinde top-zırh dengesi çıkmaza girmişti: mevcut toplar zırhlari delemiyordu. bunun üzerine tasarımcılar gövdeye delik açıp batırma yöntemi olarak mahmuzlamayı yeniden keşfettiler. kuzey güney savaşının deniz çarpışmaları ve 1866 yedi hafta savaşında yer alan lissa muharebesine katılan gemilerin çoğunluğu mahmuzla donanmıştı. elde edilen sonuçlar da mahmuzun etkin bir silah olduğunu gösterir gibiydi. ancak bu sahte bir başarıydı çünkü mahmuz kurbanı olan gemilerin tamamı bir sekilde önceden hareketsiz kalmış, oturan ördek şeklinde hedef olmuşlardı. dahası mahmuzlayan gemiler de ciddi şekilde hasar almış, hatta bazıları bu yüzden batmıştı. zaten kısa süre sonra geliştirilen kamadan dolar dev deniz topları top-zırh çıkmazını kırarak mahmuzu bir kez daha işlevsiz kıldılar. fakat su kesimine delik açma düsüncesi en etkili gemi batırma yöntemi olarak akıllarda yer etti ve torpido silahının doğuşuna neden oldu.