nobel ödülü

• 103 yillik gecmisinde toplam 34 kadinin alma basarisini gosterdigi oduldur.
  
  aslinda bu rakami epey etkileyici sayilir zira, ekonomi disinda her dalda nobel kazanan bir kadin mevcut. tabii bu hanimlarin yarisindan fazlasi baris ve edebiyat alanlarinda odul kazanmis da olsalar, kanimca en prestijli odul olan fizik odulu tam iki kere bir kadin tarafindan kazanilmis.
  
  bu hanimlarin oncusu, beklendik sekilde herkesin bildigi marie curiedir. organizasyonun sadece ucuncu yilinda (1903) henri becquerel abimizle beraber, radyasyon alanindaki calismalarindan oturu odulunu kazanmayi bilmis^*. madam curie bununla da kalmamis, bir de 1911 yilinda radyum elementi hakkinda yaptigi calismalardan oturu nobel kimya odulunu de kazanmis.
  
  simdi efendim niye matematik dalinda nobel odulu yok? karisinin onu bir matematikciyle aldatmis olmasi dedikodusu kulliyen yalandir, zira alfred nobel efendi hic evlenmemistir. sophie hess adinda bir sevgilisi olmustur ama o hanimin da nobeli bir matematikci yuzunden reddetmis olmasi hakkinda en ufak bir tarihsel kanit yok, sadece hos bir hikaye.
  
  bu konuda en akla yatkin ihtimal, bir mucit olan ve son derece pratik bir adam olarak bilinen nobelin, matematik bilimini cok teorik bulmasi ve insanlara direk yarar saglayacak bir bilim olacagina inanmamis olmasidir. hatta onun zamaninda iskandinavyada epey prestijli bir matematik odulu de mevcutmus zaten, belki bu da yardimci bir sebep olmustur. elbette ondan sonra gelenler, matematigin onemini kesin olarak kavramis olsalar da, nobel'in anisina saygidan olsa gerek, bu gelenegi bozmamislar. onun yerine, yaklasik 20 sene sonra fields medali ortaya cikarmislar. (nobelin aksine 4 senede bir veriliyor ama hep birden fazla kisiye. hatirladigim kadariyla uzerinde arsimetin resmi ve "kendini as ve dunyayi kavra" yazisi var^*)
  
  bir guzel gelenek de, son 80 senedir odulun stockholmun guzel konser salonunda verilmesi. hatta bizzat isvec kralinin elinden aliyorsunuz. yani adam kara deliklerle, zamanda yolculukla ugrasirken ertesi gun bir de bakiyor, monarsinin ortasina dusmus, karsisinda etten kemikten bir kral. sicak kumlardan serin sulara atlamak gibi bir his olsa gerek.