yenisey yazıtları

• yenisey yazıtları orhun kadar önemli görülmez, zira müstakil birer yazıt değil, mezar taşlarıdır. orhun'dan daha eskiye uzanan yazıtlar vardır ama çoğunlukla tam tarihe ulaşmak zordur. yine de bu mezar taşlarının orhun yazı sisteminden farklı olduğu ve ondan daha "ilkel" bir usulle yazıldığı bellidir.
  
  bugün çok şehit verdik. türklerde ölene ağıt yakmak çok önemlidir. ağıtların belli karakteristikleri vardır, bunlardan biri de ölenin ağzından konuşmak. yenisey yazıtları ekseriyetle ölenin ağzından konuşurlar. bu entry o yüzyıldan bugüne, vatanı için ocak başındaki eşini, sürüsünü ve gökyüzünü öksüz koyup giden şehitlerimize bir nevi saygı için girilmiş olsun. yazıtlardan günümüz türkçesiyle bazı pasajlar:
  
  "külüg çur'um ben, bayca sengün'ün oğlu. gamsız büyümüştüm ya, gam bu imiş. gökyüzündeki güneşe, yeryüzündeki yurduma doyamadım. evdeki evdeşimden, kırdaki oğlumdan ayrıldım."
  
  "ben küni tereg. üç yaşımda babasız kaldım. dedem külüg tutug beni adam etti. gamsız bir adamdım. evdeki evdeşimden ve dedemden ayrıldım."
  
  "erdemli bir erkek gibi, ülkeme taptım. tanrı(sal) ülkemden, güzel dostlarımdan ayrıldım."
  
  "şanlı adım yaruk tekin, otuz bir yaşımda yittim. ketim bele tugma'nın oğluydum, kalamadım yazık ki. budunun birliği için elli akrabamdan ayrıldım."
  
  "tüz bay küç pars külüg'üm ben. sevgili kadınım için öldüm. yetimlerim, babam, yoldaşlarımdan, sevgili beyimden ayrıldım, kardeşlerimden ayrıldım."
  
  "ben qutlug çıgşı. qadar savaşında, halkım ve ülkem için, öksüzlerimden ayrıldım."
  
  "şerefim ve ülkem için öldüm. ıssık inal halkıyla ve beyiyle kalamadım. kırk dokuz yaşımda göçtüm."