artabanus

• part imparatorluğu'nun 216 - 224 yılları arasında hükümdarıydı. 208 senesinde ölen v. vologases'in (191–208) daha genç olan oğluydu. ıv. artabanus, kardeşi vı. vologases'e (208–228) karşı isyan etti ve kısa süre sonra idareyi ele geçirdi. vı. vologases, 228 yılına kadar babil'de kendini muhafaza etmek zorunda kaldı.
  
  roma imparatoru caracalla (211–217), büyük iskender'i taklit etmek suretiyle, bu iç savaşı doğu'nun fethi olarak kullanmak isteyerek, 216 yılında partlar'a saldırdı. dicle nehrini geçti. şehirleri ve arbella'nın mezarlarını yıktı. fakat ıv. artabanus ordusunun başında ilerleyince, carrhae'e çekildi. orada martialis tarafından 8 nisan 217'de öldürüldü. caracalla'dan sonra gelen praetorian muhafız valisi macrinus (217–218), nisibis'te yenildi ve ıv. artabanus'la bir barış anlaşması imzaladı. buna göre romalıların ele geçirdiği bütün toprakları geri verdi. ganimetleri iade etti ve partlar'a ağır bir vergi ödedi.
  
  bu arada, pers imparatorluğu prensi ı. ardeşir (216–224) iran'da ve carmani'da seferlerine başlamıştı. onu boyunduruk altına almak isteyen ıv. artabanus'un ordusu yenildi. birkaç yıl süren savaşın ardından, ıv. artabanus mağlup oldu ve 226 yılında öldürüldü. kardeşi vı. vologases'in krallığı ı. ardeşir'e birkaç yıl içinde teslim oldu. böylece 400 sene süren arşaklı hanedanlığı sona erdi.