kadercilerin karşıya geçerken sağa sola bakması
-
"black holes and baby universes and other essays" isimli kitabında kaderciliğe de değinen hawking, her şeyin önceden belirlendiğine inanan insanların bile karşıdan karşıya geçerken sağa sola baktıklarını fark ettiğini yazmıştı...
-
kaderin sözlük anlamına bakmadan açılmış başlık
-
tanım: daha henüz kader ve irade arasındaki ilintiyi saptayamamış zeka küpü arkadaşları göstermiş olan başlık...
başlığı açan yazar trollük yapıyorsa tebrik ediyorum, gayet başarılı fakat yine de ciddi ciddi kader problemini aşamayan ortalama ya da ortalamanın altı ıq’ya sahip vasat bir ateist olduğu ön kabulü ile ciddi ciddi izahını yapacam. bunları anlatmaktan ben de sıkıldım ama yazacam. arkadaşın kafası yine almayacak ama yazacam.
kader kavramının en güzel izahlarından biri, “ilim maluma tabiidir”
ilkesidir. yani kader, allah'ın olacakları ezeli bilgisi ile kayıt
etmesidir. başka bir deyişle, bizim yapacağımız şeyler önceden bilindiği
için yazılıyor, öyle yazıldığı için biz öyle yapmıyoruz. yani özgür irade
devam ediyor.
daha basitleştirmek adına bir örnek verelim:
fatma, allah'a iman eden, erdemli bir hayat süren bir insan olacak.
buna karşın okan ise, yaratıcıyı inkar eden biri olacak.
kaderde bunlar yazıyor.
ama fatma kişisi böyle yazıldığı için iyi biri olmuyor, aksine; o özgür
iradesi ile öyle olacağı için allah'ın ezeli bilgisine dahil oluyor.
okan kişisi de aynı şekilde, doğru yol varken yanlış yolu seçeceği için
kaderi o şekilde yazılı oluyor.
daha net başka bir örnek verelim: uzaktan birbirine çarpacağı kesin olan
iki hızlı arabayı birbirlerine yaklaşırken gördüğümüzü hayal edelim. "bunlar
birkaç saniye sonra çarpışacak" diyoruz ve çarpışıyorlar.
yaralı sürücü gelip "bizim birkaç saniye sonra çarpışacağımızı sen söyledin,
demek ki sen suçlusun!" diyebilir mi?
hayır, çünkü biz "çarpışacaklar" dedik diye kaza olmadı, aksine, `kaza
olacağı için biz "çarpışacaklar" dedik!
işte yaratıcı da bizim iki arabayı görebildiğimiz bir pozisyonla kıyas
edilemeyecek derecede olacakları görebilen bir konumda bulunuyor.
kısacası, "elma kırmızıdır" diye bir deftere yazdımız için elma kırmızıya
dönmüyor, aksine elmanın kendisi kırmızı olduğu için deftere öyle
yazıyoruz. teorik olarak maddeye ait zamanı yaratan bir varlığın; dün, şu
an ve yarını aynı anda bilmesi mantık dışı değildir. aksine, böyle bir
varlığın "herhangi bir anı bilmemesi" felsefi bir sorun teşkil ederdi.
şimdi esas soruya gelelim: peki allah geleceği biliyorsa neden bizi imtihan
ediyor?
- ceza ve ödüllendirme esnasında "ama beni yaratsaydın daha iyi olacaktım"
dememen için, yapacaklarına kendin şahit olman için.
kısacası “kader”, her şeyin allah'ın ilminde olmasının yanında,
kişinin özgür iradesinin devam ettiği bir kavramdır. -
karakter limitine takılan başlık. aslında; "kadere inanan insanların karşıdan karşıya geçerken sağına ve soluna bakması" olacaktı.
öncelikle çok saçma bir durum olduğunu belirteyim. kadere inanıyorsanız bunu yapmanızda büyük bir mantık hatası var demektir.
eğer sizin kaderinizde karşıdan karşıya geçerken bir araba tarafından çarpılarak ölmek varsa sağınıza ve solunuza bakmanızın hiçbir şeyi değiştirmemesi gerekir. sağınızda veya solunuzda araba olmasa bile bir arabanın gelip size çarpması gerekir. eğer kaderinizde karşıdan karşıya geçerken ölmek yoksa zaten sağa sola bakmadan direkt olarak karşıya geçmeniz gerekir. yani her iki durumda da sağınıza ve solunuza bakmamanız gerekir.
kısacası; karşıdan karşıya geçerken sağa ve sola bakmak kadere karşı gelmek demektir. kadere inanmamak demektir.
tevekkül diyecek olan arkadaşlar için tevekkülün vikipedi'deki anlamını şuraya bırakıyorum; tevekkül: arapça dilinde, allah'a veya "onun planlarına güvenmeye" dayalı teslimiyeti anlatan islami bir terimdir. -
(bkz: önce tedbir sonra tevekkül)
-
diyelimki zaman makinası icat oldu ve torunun gelecekten geldi ve şunu söyledi, 45 yıl sonra uçak kazasında öleceksin. bu durumda karşıdan karşıya geçerken sağa sola bakmana gerek yok. ancak sana söylemeyi unuttuğu birşey var, karşıdan karşıya geçerken geçirdiğin kaza yüzünden son 45 yılı yatalak geçireceksin.
öf, karışık işler bunlar
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap