sanar

• (bkz: sanır)
• türkiye'de daha çok iç anadolu bölgesinde görüldüğü rivayet edilen hayvan türü. hakkında türlü efsaneler anlatılagelen bu yaratıktan korunmak için vakti zamanında büyükler 3 kez ''sanarım sanarım türkçeni yalarım'' diye içinizden tekrar ediniz derlermiş.
• her okuduğumda veya duyduğumda tüylerimi diken diken eden yanlış kullanım.
  
  (bkz: galat-ı meşhur)
• (bkz: ipucu)
• son dönemde sözlükte çok sık rastladığım hatalı kullanım. üstelik çok ciddi emek harcanmış entrylerde bile karşıma çıkabiliyor ve yazının tüm ciddiyeti bir anda yok olup gidiyor. bir bu, bir de (bkz: muhattap). yapmayın! biraz araştırıp doğruyu bulmak o kadar da zor değil.
• okumuş etmiş insanların bile sanır demek isterken kullandığı yanlış kelime.
  
  sanar değil, sanır olacak doğrusu.
• sanarım bir tek çocukların dilinde kulağa hoş geler yanlış kullanım. hatta yiyesim gelir o dili. yemeyim de ne yapiyim, ben ussal bir varlığım diye bas bas bağırıyor orda çocuk.
  
  bir kere bu, galatı meşhur falan değil, galatı meşhur başka bir şey.
  
  konuya gelirsek, dil bir kurallar bütünü. kurallar bütünü derken, her dilin morfolojisiyle sentaksıyla belli bir grameri vardır ki gramer dediğimiz de kurallardan ibarettir.
  
  ama yine her dilde kurallara uymayan kullanımlar vardır. bu genel kurallara uymayan kullanımlara da biz semai kullanım deriz. yani işiterek öğreniriz söz konusu sözcüğün kabul gören kullanımını.
  
  mesela biz fiillerin geniş zaman çekimini genellikle a ve e sesiyle yaparız. yapırız demeyiz mesela. eğer kök sessizle bitiyor ve sessizin öncesinde de kalın bir sesli yer alıyorsa a sesini, ince bir sesli yer alıyorsa e sesini veririz. yapar, kılar, solar, susar, eder, diker, döker, yüzer gibi. yaygın kullanım budur. dile kolay gelen kullanım da budur ki kurallar, yani yaygın kullanım kalıpları da işte böyle teşekkül eder.
  
  sanara gelersek…
  bir kişinin sanar şeklinde istimalinin nedeni şudur: kabul gören kullanımı işitmemiştir. bu da iki şekilde olar: ya yaşadığı toplumda sadece sanar kullanılıyordur, ya da henüz çocuktur. çocuklar zannedildiğinin aksine kurallı öğrenirler. genel kullanım “yapar, kılar, solar, susar, eder, diker, döker, yüzer” şeklinde olduğundan genelden hareketle sanmaktan da sanara vararlar. yani bu çok doğal, hatta olması gereken bir durum. sadece çocuk için de değil, sanırı işitmemiş kişi için de bu böyledir, olması gerekendir. çünkü yaygın kullanımın kalıbı bu şekildedir. yanmak —> yanar, sanmak —> sanar; solmak —> solar, olmak —> olar; sevmek —> sever, gelmek —> geler gibi.
  
  diyeceğim, bu denildiği kadar acayip garip bilmem ne geçilecek bir kullanım değildir, hatta mantıklı olan kullanımdır. makbul kullanım yeterince işitilmediği için bir anlamda mecburen genelden çıkarsayarak verilmiş sestir.
  
  kaldı ki, mantığı hiç işletmeden sırf işittiği için makbul olanı kullananlardansa bu şekilde makbul olmayanı kullananlar benim gözümde gayrikabilikıyas daha yeğdür. çocuğun, büyükse adamın en azından makul bir nedeni var.
• kanımca doğru olan kullanımdır. yanlış olduğunu söyleyenler nedenlerini açıklasa da aydınlansak.
  
  (bkz: sanardım mı sanırdım mı sorunsalı/@basaktarlasindakivasak)